مجلس درباره برنج چه خواهد کرد؟

آن‌طور که برخی از نمایندگان شمال کشور می‌گویند، فساد پشت پرده واردات برنج، اقتصاد شمال کشور را فلج کرده و برنجکاران دیگر توان گذران زندگی را ندارند.

به گزارش هم میهن، در این میان وزارت جهاد کشاورزی ثبت سفارش‎های برنج را محدود کرده است و حال بیم این می‌رود که معیشت بخشی از جامعه با مشکل بیشتری روبه‌رو شود. با آنکه خبر فساد بزرگ برنج در کشور را نمایندگان مجلس مطرح کردند، اما آنطور که برخی از نمایندگان می‌گویند هنوز کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در این باره جلسه نگذاشته است.

افزایش قیمت برنج بر مبنای تولید داخل

معین‌الدین سعیدی، عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی درباره فساد برنج به هم‌میهن، گفت: «بعد از فساد چای دبش برخی از نمایندگان شمال کشور موضوع فساد در برنج را هم مطرح کردند. بنده در جریان برگزاری جلسه‌ای درباره این موضوع نبودم. این موضوع را نه تکذیب می‌کنم نه تایید، چراکه اطلاع کاملی در این‌باره ندارم. اما اذهان عمومی به‌شدت نگران این فساد‌هایی است که گاه و بی‌گاه مطرح می‌شود.»

او در پاسخ به این سوال که با محدود کردن ثبت سفارش برنج توسط وزارت جهاد کشاورزی معیشت مردم با مشکل روبه‌رو نخواهد شد؟ تاکید کرد: «محدودیت ثبت سفارش برنج برای حمایت از تولید داخل است. اما باید توجه داشت که برنج تولید داخل تکافوی مصرف داخل را ندارد. ضمن آنکه ذائقه مردم در استان‌های جنوبی مانند سیستان و بلوچستان با برنج ایرانی نیست.» او افزود: «اگر بخواهیم صرفاً بر مبنای تولید داخلی تصمیم بگیریم، قیمت برنج به‌شدت افزایش پیدا می‌کند و مردم دچار مشکل می‌شوند.

به همین دلیل باید ثباتی به وجود بیاید تا از برنج تولید داخل در حدی که نیاز‌های اولیه جامعه را برطرف کند، حمایت شود. از سوی دیگر برای تامین نیاز‌ها واردات برنج هم انجام شود. من این محدودیت را دلیلی برای تایید حمایت از برنج تولید داخل نمی‌دانم. نباید از آن سوی پشت بام هم بیفتیم. باید تعادلی در بازار به وجود آید تا علاوه بر حمایت از تولید داخل، مردم جنوب کشور نیز بتوانند به برنجی که قوت لایموت آنهاست، دسترسی داشته باشند.»

حذف یارانه بخش کشاورزی طی ۱۰ سال

جلال محمودزاده، عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی نیز درباره موضوع فساد برنج به هم‌میهن گفت: «واردات محصولات کشاورزی مانند برنج، شکر و... در گذشته زیاد بود. نیاز شکر در ایران حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تن بوده که سال‌ها ۳ میلیون تن وارد شده است. خوب است که برنج مورد نیاز کشور وارد شود، اما متاسفانه در واردات این موضوع را رعایت نمی‌کنند و بیشتر از نیاز وارد می‌کنند.

واردات بیش از نیاز باعث شده که محصول داخل روی دست کشاورزان بماند.» او با اشاره به اینکه در محصولات کشاورزی باید شرایط دو طرف را در نظر گرفت، افزود: «در این موضوع، هم باید شرایط مصرف‌کننده را در نظر گرفت هم تولید‌کننده را. اگر فقط دنبال راضی کردن مصرف‌کننده باشیم، تولیدکنندگان زمین‌گیر می‌شوند. در سال‌های گذشته در زمان برداشت محصول برنج داخلی، واردات را افزایش دادند و محصول کشاورزان فروش نمی‌رفت، نهایتاً تولیدکنندگان دچار ضرر و زیان شده و مشکلاتی را متحمل می‌شدند. اگر تعادل ایجاد شود و به اندازه نیاز کشور برنج وارد کشور شود نه بیشتر، مشکلی ایجاد نمی‌کند. در اکثر موارد بیشتر از نیاز محصولات کشاورزی (برنج، شکر، میوه و...) وارد می‌شود.»

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی در پاسخ به این سوال که چرا حمایت از کشاورزان حذف شده است؟ تاکید کرد: «یکی از راه‌های حمایت از تولید داخل این است که دولت تسهیلات و نهاده‌های ارزان‌قیمت و ماشین‌آلات و تجهیزات به‌روز در اختیار کشاورز قرار دهد. با ارائه این سوبسید‌ها قیمت تمام‌شده نیز کاهش می‌یابد. وقتی قیمت کود، بذر، سم و ماشین‌آلات چندین برابر شده، قیمت تمام‌شده محصولات کشاورزی نیز افزایش می‌یابد. راهکار حفظ قیمت تمام‌شده محصولات کشاورزی این است که دولت بودجه‌ای به عنوان یارانه به تولید تخصیص دهد. اگر محصولات کشاورزی با قیمت کمتری عرضه شود، به مصرف‌کننده هم فشار نمی‌آید.»

محمودزاده افزود: «در ۱۰ سال گذشته شاهد هستیم که دولت‌ها به تدریج یارانه‌های کشاورزی را حذف کردند. دولت در گذشته تجهیزات و ماشین‌آلات، سوخت، برق، سم، کود و... ارزان‌قیمت در اختیار کشاورزان قرار می‌داد و قیمت تمام‌شده محصول کاهش می‌یافت، ولی در ۱۰ سال گذشته هر سال یارانه‌های بخش کشاورزی را کاهش دادند. دولت‌ها پول نداشتند به این موضوع اختصاص دهند و از آن سو به‌عنوان مثال قیمت کود دو، سه برابر شده است. در نهایت این قیمت بازار است که افزایش یافته و مصرف‌کننده به همراه تولیدکننده دچار ضرر و زیان می‌شوند.

دولت باید به کمک‌های ۱۰ سال قبل برگردد و سوبسید را به نیاز‌های کشاورزان اختصاص دهد تا قیمت‌ها به سطح قابل قبولی برگردد. زمانی که قیمت بالا می‌رود کشاورز مجبور است با در نظر گرفتن حاشیه‌سودی، قیمت محصولات را افزایش دهد.» او در پاسخ به این سوال که محدودیت ثبت سفارش برنج فرار رو به جلویی در موضوع فساد مطرح‌شده نیست؟ گفت: «خیر. من مطلع هستم که دولت تحت فشار مجلس است که بیش از نیاز کشور برنج وارد نکند. سوالاتی که نمایندگان داشتند را بررسی کردم بیشتر از ۴۰ درصد سوالات در رابطه با حمایت از برنج داخل و جلوگیری از واردات بی‌رویه است.»