چرا وقتی گرسنه نیستید شکمتان سر و صدا می‌کند؟

سروصدا یا قاروقور شکم کاملاً طبیعی است و ما اغلب آن را به گرسنگی ربط می‌دهیم. اما سروصدای شکم همیشه هم به دلیل گرسنگی یا خالی بودن معده نیست، بلکه می‌تواند دلایل پزشکی دیگری داشته باشد.

وقتی شکمتان سروصدا می‌کند؛ اما واقعاً گرسنه نیستید حتماً از خود می‌پرسید این سروصدا چه دلیلی دارد. بُربُریگموس یا غرغر شکم، سروصدای روده‌هاست وقتی که حرکات شدید روده‌ها، محتوای مایعات و گاز‌ها را در روده‌ها به این طرف و آن طرف می‌برند. اما لازم است بدانید همه سروصدا‌ها به تنهایی از معده نیستند، هر چند ممکن است این‌طور به نظر برسد. صدا‌ها از تمام سیستم گوارش از جمله روده باریک یا کولون به گوش می‌رسند.

پس هر چند سروصدای شکم می‌تواند ناشی از گرسنگی باشد؛ اما اضطراب یا ترس هم می‌توانند باعث سروصدای شکم بشوند. سروصدای شکم در سندرم روده تحریک‌پذیر نیز بسیار معمول است؛ اما صدا‌های بلند از روده‌ها می‌تواند ناشی از مشکلات روده مثل بیماری کرون یا انسداد روده نیز باشد. این عوارض علائم دیگری هم دارند، مثل شکم‌درد شدید که باید به پزشکتان مراجعه کنید.

آیا سروصدای شکم مشکلی شایع است؟

غرغر شکم در هر زمانی می‌تواند روی بدهد و این صدا ناشی از انقباضات موج مانند عضلات روده است که غذا را با مایعات و آنزیم‌های گوارشی ترکیب می‌کنند و باعث حرکت غذا در طول روده‌ها می‌شوند. طی این فرایند، هوا و گاز‌هایی که به‌واسطه گوارش تولید می‌شوند، فشرده شده و صدا تولید می‌کنند.

صدای غرغر از معده، بخشی طبیعی از فرایند گوارش و شیوه بدن برای اعلام گرسنگی است. در معده چیزی وجود ندارد که این صدا‌ها را بپوشاند و به همین دلیل اغلب شنیده می‌شوند.

صدای قار و غور شکم که به دلیل خالی بودن معده است هر یک ساعت به مدت ۱۰ تا ۲۰ دقیقه درمی‌آید تا زمانی که دوباره معده‌تان را پُر کنید. این صدا‌ها هم قبل از خوردن (وقتی که بیشترین میزان گرسنگی را دارید) و هم ساعت‌ها بعد از آخرین باری که غذا خورده‌اید طبیعی است.

آیا سروصدای شکم همیشه از گرسنگی است؟

انقباضات عضلانی که باعث سروصدای شکم می‌شوند در واقعاً تمام مدت در حال رخ‌دادن هستند، نه فقط وقتی که گرسنه هستید. اما وقتی معده یا روده‌ها خالی است، صدایشان بیشتر به گوش می‌رسد؛ چون چیزی جز هوا وجود ندارد که به حرکت در بیاید. وقتی معده‌تان خالی است، انقباضات عضلات معده و روده حدود سه بار در دقیقه اتفاق می‌افتند و معمولاً انقباضات متعددی در جا‌های مختلف معده رخ می‌دهند. وقتی معده پُر است، این انقباض‌ها کاملاً متوقف نمی‌شوند؛ بلکه شدت و سرعتشان کمتر می‌شود.

دو ساعت بعد از آخرین غذایی که از معده‌تان خارج شده، معده شما هورمونی به نام گرلین تولید می‌کند که سیگنال گرسنگی را به مغز ارسال می‌نماید و باعث می‌شود سیستم گوارش شما دوباره حرکات دودی خود را شروع کند.

این شرایط نه‌تن‌ها بدنتان را وادار می‌کند تا بررسی کند غذای بعدی چه زمانی خواهد رسید، بلکه تا حدودی به‌عنوان یک خانه‌تکانی در داخل بدن عمل می‌کند و هر گونه غذای باقیمانده و مایعات جمع شده را به سمت پایین هدایت می‌کند تا معده‌تان پاک‌سازی شود.

سروصدای روده لزوماً به این دلیل نیست که لازم است غذا بخورید. بلکه می‌تواند علامت این باشد که آخرین غذایی که خورده‌اید در سیستم گوارش شما پایین‌تر رفته است.

دلیل سروصدای شکم چه چیز دیگری می‌تواند باشد؟

هرچند غرغر شکم معمولاً چیزی نیست که نگران‌کننده باشد؛ اما گاهی می‌تواند نشانهٔ وجود مشکلی در سلامتی باشد. همان‌طور که گفتیم در چنین حالتی علائم دیگری نیز وجود خواهند داشت، مثلاً یبوست یا اسهال. برخی از عوارضی که می‌توانند با غرغر شکم مرتبط باشند:. اسهال. بیماری کولیک. عدم تحمل لاکتوز. آلرژی‌های غذایی. عفونت‌های روده‌ای. انسداد روده. سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)

ضمناً رژیم غذایی با فروکتوز و سوربیتول بالا (شیرین‌کننده‌های مصنوعی که معمولاً در نوشیدنی‌های غیرالکلی و آبمیوه‌ها به کار می‌روند) نیز می‌تواند باعث سروصدای بلند شکم شود.

آیا سروصدای شکم قابل‌درمان است؟

به‌طورکلی راهی برای تشخیص یا درمان سروصدای شکم وجود ندارد؛ زیرا یک اتفاق روزانه است و معمولاً نگران‌کننده نیست، اما اگر فکر می‌کنید غرغر شکمتان دلیل خاصی دارد به پزشک مراجعه کنید. اگر پزشک مشکوک به‌نوعی اختلال گوارشی باشد توصیه به آندوسکوپی یا آزمایش خون می‌کند و درمان خاصی را تجویز می‌نماید. درمان ممکن است شامل یک رژیم غذایی و افزایش مصرف مایعات باشد.

چگونه می‌توانید جلوی سروصدای شکمتان را بگیرید؟

راه‌های طبیعی نیز برای کاهش صدای شکم وجود دارد و می‌توانید از آن‌ها کمک بگیرید. چون به هر حال سروصدای شکم می‌تواند معذبتان کند.. آب بنوشید. آب باید به‌آرامی و به فواصل منظم طی روز نوشیده شود، نه قلپ قلپ، چون صدای شکم را بیشتر می‌کند.. آهسته غذا بخورید. آهسته جویدن غذا باعث می‌شود هوای کمتری ببلعید.. مصرف قند و غذا‌های اسیدی را محدود کنید. زیرا قند‌هایی مثل فروکتوز و سوربیتول و غذا‌هایی مثل مرکبات و قهوه می‌تواند باعث صدای شکم شوند. الکل هم می‌تواند با تحریک مجرای گوارش و به تأخیرانداختن تخلیه معده منجر به معده درد و صدای شکم شود.

ببینید گوارش شما قادر به تحمل چه غذا‌هایی نیست و از خوردن غذا‌هایی که باعث علائم می‌شوند پرهیز کنید و این مسئله را با پزشک مطرح نمایید.. فعالیت بدنی داشته باشید. پیاده‌روی بعد از غذا می‌تواند سرعت تخلیه معده را بالا ببرد. آرامش خود را حفظ کنید. غرغر شکم گاهی در شرایط استرس و اضطراب بیشتر می‌شود.. از خوردن غذا‌های نفاخ پرهیز کنید.

منبع: تبیان