نتایج یک بررسی علمی نشان میدهد هرچه اندازه مغز بزرگتر باشد احتمالا مدت خمیازههایی که کشیده میشود بلندتر خواهد بود.
به گزارش خبرآنلاین، یک مطالعه در مقیاس بزرگ در سال ۲۰۲۱ یافتههایی جالب را درباره خمیازه نشان داده است: «مهرهدارانی که مغز بزرگتر و نورونهای بیشتری دارند خمیازههای طولانیتری میکشند.»
محققان دادههایی را در مورد ۱۲۹۱ خمیازه جداگانه از مشاهدات عینی این مهره داران در باغ وحش و ویدئوهای آنلاین جمع آوری کردند که در مجموع ۵۵ گونه پستاندار و ۴۶ گونه پرنده را پوشش میدهد. آنها "همبستگی قوی" بین مدت خمیازه کشیدن یک حیوان و اندازه مغز آن حیوان پیدا کردند.
یورگ ماسن استاد دانشگاه اوترخت هلند در بیانیهای در سال ۲۰۲۱ گفت: «ما با دوربین به چندین باغ وحش رفتیم و درکنار محوطه حیوانات منتظر خمیازه کشیدن حیوانات بودیم. "این پژوهش کاری دشوار، زمان بر و بسیار طولانی بود. "
نتایج این مطالعه میتواند به پرسشهای بی پاسخ علمی درباره خمیازه پاسخ دهد. دانشمندان پیش از هرچیز در پی پاسخ این پرسش اساسی هستند که چرا خمیازه میکشیم؟
چه فعل و انفعالی در بدن رخ میدهد که خمیازه میکشیم؟
پرسش بعدی درباره حیواناتی است که اصلا خمیازه نمیکشند. مثلا چرا زرافهها اصلاً نیازی به خمیازه کشیدن ندارند؟
محققان در مقاله خود در این باره ینوشتند: "اگرچه الگوی خمیازه ثابت است، اما مدت زمان آن با اندازه مغز و تعدادنورونها تکامل یافته است. "
علاوه بر این، به نظر میرسد که این عملکرد در طیف متنوعی از حیوانات حفظ شده است، به طوری که منشا تکاملی آن رامی توان حداقل به جد مشترک پرندگان و پستانداران نسبت داد و حتی شاید رگههایی از قدمت در نسلهای پیشتر را همرهگیری کرد.
اولین بار در سال ۲۰۰۷ بود که در پژوهشی با موضوع خمیازه یک تئوری مهم درباره علت این پدیده ناشناخته مطرح شد. بر اساس این تئوری، خمیازه کشیدن یک راه ضروری برای خنک کردن مغز است. بنابراین، مغزهای بزرگتر به خمیازههای طولانی تری نیاز دارند تا به درستی خنک شوند.
به نظر میرسد که این اطلاعات با این دادهها تأیید میشود. همچنین نتایج این پژوهش نشان میدهد که پستانداران طولانیتر از پرندگان خمیازه میکشند. دمای هسته پرندگان بالاتر از پستانداران است، که به معنی اختلاف دمای بیشتربا هوای اطراف است، به این معنی که خمیازه کوتاهتر برای کشیدن هوای خنکتر کافی است.
نتایج مشابهی در مطالعهای در سال ۲۰۱۶ بر روی انسانها به دست آمد، اگرچه در آن مورد، تنها ۲۰۵ خمیازه و ۲۴ گونه اندازهگیری شد. نتایج سال ۲۰۱۶ نشان داد که کوتاهترین خمیازهها (۰.۸ ثانیه) از موشها و طولانیترین خمیازهها (۶.۵ ثانیه) مربوط به انسانها بوده است.
اندرو گالوپ از دانشگاه ایالتی نیویورک توضیح داد: «خمیازه از طریق استنشاق همزمان هوای خنک و کشش عضلات اطراف حفرههای دهان، جریان خون خنکتری را به مغز میرساند و در نتیجه عملکرد خمیازه در جانداران، نقش تنظیم کننده حرارت مغز را دارد.»
محققان همچنین در این پژوهش پی بردند خمیازه هیچ ارتباطی با هوش ندارد، فقط اندازه مغز و تعداد نورونهایی که در کاسه سر قرار دارند بر مدت خمیازهها اثر میگذارند.
بر اساس نتایج بدست آمده ارتباط معناداری میان بزرگی مغز و فراوانی خمیازه وجود ندارد. به عنوان مثال، ما انسانها معمولا بین ۵ تا ۱۰ بار در روز خمیازه میکشیم.
همانطور که ممکن است متوجه شده باشید، خمیازه مسری هم هست. یک فرضیه برای این کار این است که یک کارکرد اجتماعی را ایفا میکند، یک گروه را به همان حالت ذهنی میبرد و شاید به همگام سازی الگوهای خواب کمک میکند. البته برای پی بردن به چنین نتیجهای به تحقیقات بیشتری نیاز است.
مارگاریتا هارتلیب، زیستشناس از دانشگاه وین، اتریش، میگوید: «دریافت فیلمهای ویدیویی از بسیاری از حیوانات درحال خمیازه نیاز به صبر و حوصلهای دارد و رمزگذاری بعدی همه این خمیازهها باعث شده است که من در برابر مسری بودن خمیازه مصون باشم.»
در حالی که تحقیقات بیشتری برای کشف دلایل خمیازه کشیدن وجود دارد، نویسندگان این پژوهش در جمع بندی نتایج خود، ادعا کرده اند این یافتهها پشتیبانی بیشتری برای پیشبینیهای متمایز ناشی از فرضیه خنکسازی مغز فراهم میکند.
منبع: ساینس آلرت