عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام: در سیاست خارجی دوست معنا ندارد چون همه کشورها دنبال منافع خودشان هستند و با هم رقابت دارند. مهم این است که این رقابت را رقابتی دوستانه کنیم و نگذاریم رقابت خصمانه شود.
روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: درها را به روی خود بستن، با طرف مقابل حرف نزدن و انزوای بینالمللی اختیار کردن، نهتنها مقاومت نیست بلکه لجبازی سیاسی است. در جهان امروز، لجبازی سیاسی علاوه بر اینکه جواب نمیدهد، باعث تضییع حقوق مردم نیز میشود.
صباح زنگنه کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با فرارو مطرح کرد
زنگنه با اشاره به اینکه مهمترین مذاکراتی که بین ایران و عربستان صورت گرفته، مربوط به مباحث امنیتی است، بیان کرد: مقامات امنیتی دو طرف مذاکرهکنندگان و شرکتکننده در نشستهای بغداد بودهاند و طبیعتا موضوعاتی که مطرح شده بوده در مورد وضعیت امنیتی دو کشور و اینکه چگونه طرفین در کشورهایشان اجازه ندهند، مسائل امنیتی علیه طرف مقابل انجام شود، از سوی دیگر ما در زمان دولتهای آقایان خاتمی و هاشمی نیز توافقنامه امنیتی با عربستان امضا کردهایم که آن نیز نیاز به بروز رسانی دارد.
تلاش عراق برای آشتی ایران و عربستان
بهشتیپور پیشنهاد احداث جاده و اتوبان زمینی بین مشهد تا مکه که از کربلا نیز عبور میکند را بسیار مثبت و سازنده دانست و خاطرنشان کرد: این موضوع باعث خواهد شد که روابط اقتصادی بین ایران، عربستان و عراق و همچنین سایر کشورهای منطقه بسیار قوی شود و از لحاظ سیاسی و دیپلماتیک نیز این موضوع روابط کشورها را توسعه خواهد داد و به نوعی مستحکم میکند، از لحاظ توریسم و گردشگری مذهبی نیز این جاده میتواند منافع زیادی برای ایران داشته باشد، زیرا راه زمینی به مکه باز خواهد شد و کشورهایی که در آسیای میانه نیز حضور دارند از طریق ایران و به طریق زمینی نیز میتوانند به کربلا و مکه دسترسی داشته باشند، که این مسئله منافع زیادی از لحاظ اقتصادی برای ایران دارد.
بیگدلی یادآورشد: عربستان بیمیل نیست که روابط رسمی با اسرائیل برقرار کند و در چنین شرایطی نیاز دارد که منطقه آرام باشند، این در حالی است که اگر قرار باشد عربستان روابط خود با ایران را نیز به طور رسمی از سر گیرد در این زمینه یک تعارض وجود دارد، زیرا از یک طرف ایران حامی مردم فلسطین و خواستار نابودی اسرائیل است و در طرف مقابل عربستان با توجه به موضعی که در مورد مسئله فلسطین دارد میخواهد با اسرائیل نیز ارتباط عادی داشته باشد به نظر نمیرسد که چنین مواضع متفاوتی بتواند با هم کنار بیایند.
مصیب نعیمی کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با فرارو
نعیمی با بیان اینکه رئیسی در نخستین نشست خبری خود موضع معتدل نسبت به عربستان گرفت، گفت: سیاست منطقهای ایران با کشورهای همسایه در این دوره بر اساس احترام متقابل و حسن همجواری خواهد بود، این در حالی است که آمریکا و اسرائیل با توجه به منافعی که در منطقه دارند، به دنبال ایجاد آشوب و فتنه در منطقه هستند، اما به نظر میرسد که دیگر دوران این کارها به سر آمده است، از سویی به طور مثال آمریکا که حمایت همه جانبه از عربستان برای حمله به یمن انجام میداد، امروز پای خود را از یمن بیرون کشیده و عربستان خود به تنهایی در باتلاق یمن فرو رفته و به دنبال خروج از آن است.
فریدون مجلسی کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با فرارو تشریح کرد
مجلسی اضافه کرد: ایران و کشورهای مسلمانان منطقه میتوانند با یکدیگر همکاری با یکدیگر پرونده مشترک و مهم دو طرف یعنی موضوع فلسطین را از طریق مجاری سازمان ملل حل و فصل کنند، این موضوع با توجه به همگرایی که احتمال شکل گیری آن وجود دارد میتواند بعد از دهههای متمادی به ثمر بنشیند، این در حالیست که درگیریهای منطقهای طی این سالها صدمات بسیار زیادی را وارد کرده و همواره کارشناسان با توجه به منافعی که دو طرف در منطقه خاورمیانه دارند بر لزوم گفتگو بین ایران و عربستان تاکید کردهاند.
میانجگری نخست وزیر عراق میان تهران و ریاض
ملازهی کارشناس مسائل خاورمیانه با تاکید بر اینکه پرونده یمن میتواند کلید حل مشکلات بسیاری بین ایران و عربستان باشد، یادآور شد: با توجه به اینکه بن سلمان ولیعهد کنونی به احتمال زیاد پادشاه آینده عربستان خواهد شد، جنگ یمن تاثیر بسیار منفیای بر روی وجهه او گذاشته، زیرا بن سلمان به عنوان آغاز کننده جنگ و مسئول این قضیه شناخته میشود و با توجه به اینکه یمن به نوعی به باتلاقی برای عربستان تبدیل شده، شاهزادگان سعودی میخواهند هرچه سریعتر این موضوع را تعیین تکلیف کنند.
پیرمحمد ملازهی کارشناس مسائل آسیا در گفتگو با فرارو
ملازهی با اشاره به اینکه چین میخواهد با حربه قرارداد راهبردی، ایران را به سمت صلح دائمی با اعراب سوق دهد، ادامه داد: این کار برای آنها چند حسن دارد، اول اینکه حکام عرب از حمله محمد بن سلمان ولیعهد عربستان به این نکته پی خواهند برد که چین میتواند بر روی مواضع ایران تاثیر بسزایی بگذارد و این مسئله میتواند، روابط چین و عربها را بهتر از گذشته کند، دوم هم اینکه اگر بایدن در آمریکا به ریاست جمهوری دست پیدا کند، ممکن است دوباره رابطه عربستان و آمریکا به مانند دوران اوباما شکرآب شود، آن زمان است که چین دوباره میتواند از این وضعیت نهایت استفاده را ببرد و این کشورها را به سمت خود بیشتر متمایل کند.
محمد مسجدجامعي، سفير اسبق ايران در مراكش:
دو حضور نظامي امريكا در افغانستان و عراق به بهانه مبارزه با تروريسم و گسترش دموكراسي چنان تبعاتي را در منطقه سراسر آشوب خاورميانه به همراه داشت كه تبعات آن را هيچ كدام از بازيگران منطقهاي و فرامنطقهاي انتظار نداشتند؛ تحولاتي از جنس تغيير موازنه ژئوپولتيكي بازيگران، گسترش دامنه تحولات منطقهاي و در نهايت تغيير چهره خاورميانه. تغيير موازنه در خاورميانه آنقدر عميق بود كه برخي را توانمندتر كرد و برخي را ناتوانتر. اين ناتواني در ادامه با امواج سهمناك انقلابهاي عربي همراه و موجب شد تا برخي از بازيگراني كه از تسري يافتن امواج اين انقلاب به حريم خود هراسناك بودند، بخواهند براي بازگرداندن صحنه و دستيابي به قدرت ديروز، از آن استفاده كنند و اين مساله چنين شد كه امروز در گوشه به گوشه خاورميانه شاهد جنگهاي نيابتي هستيم.