ناصر ذاکری در گفتگو با فرارو مطرح کرد:
جامعهای که طبقه متوسط قدرتمند داشته باشد از مسائل معیشتی فراتر میرود و میتواند نگاه سیاسی بهتری داشته باشد. وقتی جامعه درگیر مسائل اولیه معیشت خود باشد، بحث مشارکت در انتخابات هم مفهوم سازندهای پیدا نمیکند. حتی فریب انتخاباتی در جامعهای که قشر متوسط بیشتری دارد کمتر رخ میدهد. متاسفانه در طول سالهای اخیر سیاستهای فقرزدایی مورد بی مهری قرار گرفته اند و فقط شعار داده میشود و تا زمانی که رونق اقتصادی در کشور حاکم نباشد نمیتوانیم انتظار فقرزدایی داشته باشیم. با یارانه دادن که نمیشود فقرزدایی کرد.
بیژن عبدالکریمی، استاد فلسفه تحلیل کرد
عبدالکریمی گفت: تکنوکراتها، بروکراتها، اپورتونیستها، (فرصتطلبها) ریاکاران و... که در دستگاه دولت و مقامات بالای مدیریتی پستهایی دارند به گفتمان انقلاب تعلق ندارند. به عبارت روشنتر، آنها ایمانی به گفتمان انقلاب ندارند، وجودهای استحالهشده دارند. دم از مقابله با امریکا میزنند، اما خانوادهشان در امریکا سکونت دارند. ریاکارانه از ارزشهای انقلاب دفاع میکنند و تنها به منافع خود و جناحشان میاندیشند.
عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: در تمام دنیا گفته میشود طبقه متوسط درآمدی بزرگترین گروه توسعهخواه جامعه است، چون میمانند و نقد و اعتراض میکنند و مطالبهگر کیفیت از حکومت هستند. فرشاد مومنی تاکید کرد: اگر طبقه متوسط نباشد فاجعه پدید میآید. این طبقه حامل بار مطالبه عدالت اجتماعی هم هست و نبود آن برای جامعه خطرناک است. مومنی گفت: مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی گفته ما با تشدید روند فروپاشی طبقه متوسط روبرو هستیم این بدان معناست که اگر حکومت نجنبد ما دیگر روی ثبات و آرامش را نخواهیم دید.
فقر و شکاف طبقاتی که جامعه ما با آن روبهروست، تبعات و نتایجی را به دنبال دارد که صرفا در مسائل معیشتی و زندگی روزمره خلاصه نمیشود بلکه میتواند در دراز مدت آثار زیانبار اجتماعی و فرهنگی را به دنبال داشته باشد.
از دست رفتن طبقه متوسط که اکثریت کشور را تشکیل میدهند، زنگ خطر بزرگی برای یک کشور محسوب میشود که متاسفانه جامعه ما با چنین معضلی مواجه شده است.
یکی از نکات قابل توجه این گزارش آن است که در یک دهه مورد بررسی، فاصله غیرفقرا تا خط فقر نیز به طور مرتب در حال کاهش بوده است. حتی در سالهای 1390 تا 1393 که نرخ فقر بیش از سالهای 1394 تا 1396 بوده، فاصله غیرفقرا با خط فقر بیشتر بوده است. به عبارتی فقر در سالهای اولیه مورد بررسی، بیشتر مختص گروههای بسیار پایین درآمدی بوده و گروههای بالاتر هنوز فاصله بیشتری با خط فقر داشته و از رفاه نسبی برخوردار بودند.
تحلیل تقی آزاد ارمکی تحلیل کرد؛
طبقه متوسط مصنوعی، نهایتا به ضد جامعه و ضد حکومت بدل میشود/نسل جدید به دنبال تخریب و فروپاشی و جنگ و جدال نیست/ طبقه متوسط معتقد است تجربههای قبلی از حرکتهای انقلابی در ایران، نتایج نامناسبی داشته است، بنابراین از حرکت انقلابی دوباره پرهیز میکند/هر آن باید منتظر یک اتفاق بزرگ و بنیادین بمانیم/ممکن است تعطیلی یک کارخانه، برخورد با یک بانوی ایرانی، یک اعتراض صنفی و... جرقه این رخدادهای اعتراضی جدید و فراگیر باشد
بررسی تاثیر قیمت دلار در زندگی مردم
غلامرضا علیزاده، دکترای اقتصاد میگوید: اگر همین روال را ادامه دهیم افراد بیشتری مخصوصا در شهرهای بزرگ به زیر خط فقر سقوط خواهند کرد. یکی از اشتباهات دولتها حفظ نکردن طبقه متوسط بود؛ طبقهای که ضربه گیر و در عین حال علامت دهنده و موتور محرک توسعه یک جامعه است. دولت این طبقه را ذلیل و علیل کرد، هم ضربه گیر و علامت دهنده را از دست داد و هم موتور محرکه رشد و توسعه اقتصادی را از کار انداخت.
بر اساس تخمینهای معیار، سهم کل درآمدی که به 10درصد طبقه بالای درآمدی جامعه تعلق میگیرد، حدود 64درصد در خاورمیانه است که در مقایسه با 37درصد در اروپای غربی، 47درصد در ایالات متحده، 55درصد در برزیل و 62درصد در آفریقای جنوبی (دو کشور اخیر اغلب به عنوان نابرابرترین کشورهای جهان شناخته میشوند)، نسبت بسیار بالایی را به خود اختصاص میدهد.
وحید شقاقی شهری کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو
وحید شقاقی شهری استاد دانشگاه گفت: ما در حال حاضر با یک جامعه دو قطبی روبرو هستیم، از یک طرف یک اقلیت ثروتمند و از طرف دیگر اکثریت فقیر و نیازمند، این موضوع برای آینده کشور خطرناک است، در این زمینه تمام قوای کشور باید آستینها را بالا زده و اقدامات عاجلی را انجام دهند، تا طبقه متوسط احیا شده، این در حالی است که طبقه متوسط موتور محرک رشد اقتصادی کشور است و اگر چنین وضعیتی همچنان ادامه پیدا کند طبقه متوسط از لحاظ اقتصادی از بین خواهد رفت.
استاد دانشگاه تهران در یادداشتی تحلیل کرد
مشکلات تحریمی، گسترش فقر و کاهش درآمد سرانه باعث نحیفتر شدن طبقه متوسط شده است. در واقع طبقه متوسط از هر طرف تحت فشار قرار گرفته و دچار هجمههای پیاپی شده به گونهای که احساس میکند حیاتش در خطر قرار گرفته است.
آیا دوگانه فقیر- غنی در حال شکلگیری است؟
شقاقی گفت: به نوعی طبقه متوسط باید در جامعه بروز و ظهور داشته باشد و به قدرت اصلی در کشور تبدیل شود، در چنین شرایطی آن جامعه دارای اقتصادی با ثبات و متعادلی است و از هرگونه گسترش فقر و نابرابری جلوگیری خواهد کرد، اما در کشور ما متاسفانه طی این سالها از این موضوع خبری نبوده، به طوری که روز به روز بر گستری فقر افزوده شده و به تبع آن نابرابریها و نارضایتیهای شدید اجتماعی به وجود آمده است.
فرسودگی و کاستهشدن از طبقه متوسط جامعه مسئلهای نیست که با یارانههای ۴۰هزارتومانی جبرانپذیر باشد. نابودی طبقه متوسط فرسودگی فرهنگی و کاهش تابآوریها را در پی دارد. فرسودهشدن طبقه متوسط تابآوری و توان مدیریتی کشور را هم دچار چالش میکند.
واقعیتِ تلخ کنونی این است که سرنوشت محتوم طبقه متوسط در موقتیبودن آن است یا به پایین میلغزد یا به طبقه بورژوازی صعود میکند. طبقه متوسط ، طبقهای استیجاری است. ازهمینرو همواره با بحران هویت روبهرو است و دستاویزی است برای جناحهای سیاسی و دولتهای موجود.
تورم کالاهای خوراکی دهکهای کمدرآمد حدود ۶۰ درصدگزارش شد
در گروه کالاهای خوراکی، دهکهای کمبرخوردار تورم بیشتری را تجربه کردهاند و در گروه کالاها غیرخوراکی و خدمات این دهکهای ثروتمند جامعهاند که بیشتر متحمل تورم شدهاند.
عضو هیأت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران گفت: بر اساس آمار و شاخص دسترسی به مسکن در سال ۸۴ دهک اول جامعه برای خانه دار شدن باید ۳۱ سال انتظار میکشید در حالی که در سال ۹۲ این عدد به ۳۶ سال رسیده است و هم اکنون نیز دهک متوسط جامعه در شهر تهران برای دسترسی به مسکن باید ۳۵ سال انتظار بکشد.
آیا اصلاحطلبان از نمایندگی طبقه متوسط ناتوان اند؟
علیرضا علویتبار تحلیلگر و فعال سیاسی اصلاحطلب میگوید: اگر اصلاحات شعارهای دوگانه «برابری و رفع تبعیض در داخل و تعامل و صلح در خارج» را محور قرار دهد و لوازم آن را هم بپذیرد، میتواند هم طبقه متوسط و هم طبقه فرودست را با خود همراه کند؛ بهعلاوه بخشی از بخش خصوصی هم که رانتی نیست و با روابط سیاسی به ثروت دست نیافته است، با این شعارها مخالفت نخواهد کرد.
علی سرزعیم: طبقه متوسط فقیر شده است
این تعبیر میتواند درست باشد که طبقه متوسط افت میکند، چون پولی برایش باقی نمیماند که صرف کالاهای فرهنگی بکند و بیشتر گرفتار نیازهای روزمرهاش میشود، به همین دلیل کمتر فرصت دارد خواستههای متعالیتری را داشته باشد. این طبقه درد معیشت دارد و کمتر میتواند به فکر مشارکت سیاسی و آزادی بیان باشد، نمیتواند خلاقیت هنریاش را به تصویر بکشد.
میتوان ادعا کرد که شعار «اصلاحطلب، اصولگرا دیگه تمومه ماجرا» بیش از آنکه برای اصولگرایان طراحی شده باشد، برای خنثیسازی تأثیرات اجتماعی اصلاحطلبان تدارک دیده شده است. شعاری که هدفش یکسانسازی منتقدان حکومت و حامیان پروپاقرص آن بود، از هژمونی اصلاحطلبان در طبقه متوسط کاست
دولت با طبقه متوسط به پایین چه می کند؟
فرارو از تصمیمات بودجه ای دولت که طبقات متوسط به پایین را هدف گرفته است روایت می کند.