روایت «فرارو» از چهره‌های خبرساز هفته
روز‌های پایانی آذرماه ۱۴۰۲ را در حالی سپری می‌کنیم که بهرام بیضایی ، روح‌الله سهرابی، الهام چرخنده، مصطفی رزاق کریمی و مژده لواسانی را می‌توان از چهره‌های خبرساز فرهنگ و هنر در این هفته دانست.
نمی‌دانید در سینما چه زمانی را از من گرفتند. همه کارهایم نصفه ماندند. چون فقط می‌دویدم که فیلم بسازم. کاش اصلاً ول کرده بودم. سانسور هیچ وقت بزرگ‌ترین مشکل من نبود. می‌شود با سانسور مقابله کرد، ولی با دشمنی دوستان نمی‌شود. من می‌توانم علیه سانسور فریاد بکشم، اما علیه دشمنی دوستان نمی‌توانم مملکت به امید نسل جوانش سرپاست و این نسل جوان با همه کج‌روی‌ها، خودش را زنده نگه می‌دارد.
۵ دی ماه سالروز تولد بهرام بیضایی
بهرام بیضایی ، امسال در پنجمین روز زمستان در حالی قدم به هشتاد و پنج سالگی می‌گذارد که همچنان در کسوت استادی دانشگاه استنفورد روزگار سپری می‌کند.
پروانه معصومی بازیگر توانمند کشورمان روز دوشنبه ششم آذر ماه در بیمارستانی در شهر رشت گیلان درگذشت.
چندکلام سینمایی خطاب به عباس میلانی
منتقد سینما خطاب به عباس میلانی: جناب میلانی در میان تمام بازماندگان سینمای ایران، تنها فردی که واجد تولید آثار سینمایی درباره تاریخ و اساطیر فرهنگ ایرانی است، بهرام بیضایی است. تا سایه ایشان استوار است، همت کنید از روزمرگی و روزمرگی جلوگیری کنید و سبب خیری بزرگ شوید. تاریخ ایران بدین‌واسطه از شما به نیکی و بزرگی یاد خواهد کرد و این کوشش شما را برای ابد در حافظه تاریخی خود خواهد داشت.
پنج دی ماه، زادروز خالق باشو، غریبه کوچک
در بسیاری از آثار بهرام بیضایی ، غریبه‌ای بی استقبال وارد فضا می‌شود و در پایان هم بی بدرقه فضا را ترک می‌کند، در حالی که بهای سنگینی برای پرسش گری و جستجوی حقیقت پرداخته است. اما این آگاهی بخشی و مبارزه با نادانی هیچ گاه ناشیانه در آثار او دیده نشد و در بسیاری از کار‌های او به شکلی درخشان به اجرا در آمد.
محمد ماکویی
اگر دست‌های پنهانی که به "فردوسی" کمک کردند تا او بتواند با فراغ بال و خیال آسوده دست به قلم شده و به این زودی‌ها دست از قلم برندارد، نبودند، هم اینک ما ایرانی‌ها نمی‌توانستیم به شاهکار زبان و ادب پارسی، "شاهنامه"، افتخار نماییم.
در حاشیه مجوز اکران «دیدن این فیلم جرم است»
اجازه اکران به «دیدن این فیلم جرم است» مشخص کرد سازندگان این فیلم در مسیر طولانی ایده تا اجرا و از اجرا تا پخش حتی در صورت صحت گفته‌های سازندگان فیلم برای سنگ‌اندازی‌های حین کار، اما زیاد نیز در نوبت نماندند و شاید در فرایند دو ساله فیلم ساخته و اجازه اکران گرفته است.در حالی‌که پیش از این مجوز فیلمنامه‌هایی از نام‌های مطرح سینمای ایران همچون بهرام بیضایی تأیید نشده و در همان مرحله ایده متوقف مانده است.حتی پخش فیلم‌های خانه پدری و کاناپه کیانوش عیاری، آشغال‌های دوست داشتنی محسن امیر یوسفی و دیگرانی چون آن‌ها یا میسر نشده است یا سال‌ها آن هم در موردی، چون خانه پدری در یک بداعت بی‌نظیر چندبار بر پرده رفته و از پرده پایین آمده است.
باید ضمن احترام به بازیگران بزرگ سینمایمان، جلوی بازیگرسالاری در آثار سینمایی را گرفت. یادم می‌آید زمانی که بهرام بیضایی قصد داشت فیلمی بسازد هر بازیگری که می‌خواست در فیلم او بازی کند باید حتما تست بازیگری می‌داد. بیضایی معتقد بود باید در این تست شرایط فعلی بازیگران بررسی شود و این مسئله حتی باعث ناراحتی برخی بازیگرانی می‌شد که به اصطلاح گیشه داشتند، اما بیضایی از قانون خود تخطی نمی‌کرد.
بیضایی در سه فیلم نخست خود از پروانه معصومی به‌عنوان بازیگر زن اصلی بهره برد و بعد از آن تسلیمی بازیگر زن ثابت فیلم‌هایش شد که همین نشان از اعتقاد راسخ آقای کارگردان به هنر بازیگری او دارد. امروز سالروز تولد سوسن تسلیمی است که ٦٩سال پیش (١٨ بهمن ١٣٢٨) در رشت به دنیا آمد.
کیهان در مطلبی با عنوان "چرا دستپاچه شده‌اید؟!" نوشت: اینکه بهرام بیضایی به اصطلاح هنرمند بزرگی است توهم است.
انجمن منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر بیانیه‌ای درباره بهرام بیضایی منتشر کرد.
پرویز پرستویی بازیگر سینما در واکنش به متن منتشر شده در روزنامه کیهان که نکاتی را به بهرام بیضایی نسبت داده بود متنی منتشر کرد.
نمایشنامه‌های بهرام بیضایی تاکنون به زبان‌های مختلفی از جمله انگلیسی، فرانسوی، آلمانی و عربی ترجمه شده و در اروپا و آمریکا روی صحنه رفته است. اخیراً نمایشنامه «چهار صندوق» از این هنرمند عرصه تئاتر و سینمای ایران به همت مریوان حلبچه‌ای به کُردی ترجمه و در سلیمانیه عراق منتشر شد. همچنین به تازگی توسط انتشارات روشنگران و مطالعات زنان کتاب «فتحنامه کلات» به زبان انگلیسی منتشر شده است.
عدنان عفراویان، بازیگر کودک فیلم «باشو غریبه کوچک»، این روزها چهل‌وچندسالگی را در حالی پشت‌سر می‌گذارد که از اوضاعش راضی نیست و در اهواز، کنار یک جاده، در دکه‌ای سیگار می‌فروشد.
گفت‌و گو با ابراهیم فروزش درباره بهرام بیضایی
ابراهیم فروزش معتقد است، نگاه انسانی تم مشترک تمامی فیلم‌های بهرام بیضایی است و به جایگاه ویژه آثار او در سینمای ایران تاکید دارد.
ویدیو | کنایه سنگین عادل فردوسی‌پور به جواد خیابانی 
