هنگام تجسم تانکهای جنگی، تصاویری از یک وسیله نقلیه زرهی قدرتمند و زرهی به ذهن خطور میکند، ماشینهایی که برای مقاومت در برابر سختترین شرایط جنگی و فراهم کردن قدرت آتش مهیب طراحی شدهاند.
به گزارش روزیاتو، با این حال، ممکن است هنوز متوجه نباشید که برخی از این تانکها واقعا چقدر غول پیکر و بزرگ هستند. دلیل اندازه آنها بسیار ساده است. تانکهای مدرن برای محافظت در برابر انواع تهدیدات، از موشکهای ضد تانک گرفته تا بمبهای دست ساز، به زرههای ضخیم و لایهای نیاز دارند – که البته به معنای وزن بالا و حجم قابل توجه است.
آنها همچنین باید موتورهای قدرتمندی را در قلب خود جای دهند که بتوانند جثههای عظیمشان را در زمینهای ناهموار، از میدانهای جنگ گلآلود گرفته تا جادههای معمولی، حرکت دهند. همچنین این تانکها باید تمام تسلیحات و فناوریهای مورد نیازشان را در اختیار داشته باشند. توپهای اصلی با کالیبرهای بزرگ، همراه با سیستمهای گلولهگذاری خودکار، به فضای قابل توجهی نیاز دارند.
با آن همه فناوری و قدرت آتش، آیا تانکها دیگر برای جنگهای مدرن مناسب نبوده و بلااستقاده هستند؟ پاسخ به این سوال دشوار بوده و هر کس نظر خاص خود را دارد، اما ارزش بررسی کردن را دارد. در این مطلب میخواهیم شما را با جثه و مقیاس واقعی برخی از غول پیکرترین تانکها آشنا کنیم.
تانک M۱ Abrams توسط کمپانی جنرال داینامیکس توسعه داده شده است، تانکی که یکی از بهترین تانکهایی است که تاکنون ساخته شده و به میدان نبرد وارد شده است. این تانک در سال ۱۹۸۰ به خدمت ارتش ایالات متحده درآمد تا جایگزین تانک قدیمی M۶۰ شود، عمدتاً در پیش بینی جنگ قریب الوقوع علیه اتحاد جماهیر شوروی. با گذشت زمان، آبرامز در واقع شاهد درگیری در جنگهای مختلفی؛ از جنگ خلیج فارس تا بحران کنونی اوکراین بود.
بدون شک آبرامز یک تانک محبوب است. در واقع، وبسایت IMDb فهرست کاملی از فیلمهای برچسبگذاری شده با کلمه کلیدی «M۱ Abrams Tank» دارد، از Transformers تا Godzilla متفاوت هستند. اما شاید حتی هالیوود هم نتوانسته باشد شما را برای مقیاس و جثه واقعی این تانک آماده کرده باشد.
طول آبرامز ۹.۷۵ متر در حالت نشانه روی لوله توپ به سمت جلو، ۳.۶۵ متر عرض و بیش از ۲.۴ متر ارتفاع است. زره عظیم آن وزن کل تانک را به حدود ۷۱.۲ تن میرساند! کتاب رکوردهای جهانی گینس حتی لقب «سنگینترین تانک (امروز)» جهان را به M۱A۲ Abrams اعطا کرده است. علاوه بر جثه قابل توجه، M۱ Abrams ویژگیهای جالب دیگری نیز دارد. برخلاف اکثر تانکهای با سوخت دیزلی، تانک M۱ Abrams به جای موتور دیزلی از توربین گازی استفاده میکند.
موتور توربین گازی Honeywell AGT۱۵۰۰ حدود ۱۵۰۰ اسب بخار قدرت تولید میکند که به این تانک غول پیکر امکان میدهد به سرعت ۷۲ کیلومتر در ساعت برسد. اندازه باورنکردنی M۱ Abrams بزرگترین نقطه ضعف آن نیز به شمار میرود. وزن بسیار زیاد تانک آبرامز، حمل و نقل آن را محدود میکند که میتواند مشکلات لجستیکی ایجاد نماید.
مدیر آزمایش و ارزیابی عملیاتی پنتاگون در مصاحبهای با دیفنس نیوز در مورد جدیدترین نسخه تانک آبرامز گفته است: «M۱A۲ SEPv۳ توسط خودروهای بازیابی فعلی، پلهای تاکتیکی یا حمل و نقل تجهیزات سنگین قابل حمل نیست».
داستان Leopard ۲ آلمانی در دهه ۱۹۷۰ آغاز شد، در طول جنگ سرد، زمانی که برخی از سازندگان آلمانی (از جمله پورشه مشهور کنونی) در طراحی آن سهیم بودند. لئوپارد ۲ اولین بار در سال ۱۹۷۹ وارد خدمت شد و از آن زمان تاکنون انواع روزآمدسازیها را دریافت کرده است تا به عنوان یک بازیگر مهم در نبردهای مدرن باقی بماند.
این تانک از یک موتور دیزل توربوشارژ بهره میبرد که مانند آبرامز ۱.۵۰۰ اسب بخار قدرت تولید میکند. این موتور به تانک اجازه میدهد تا به سرعت بیش از ۶۷ کیلومتر در ساعت برسد، سرعتی که آن را به یکی از سریعترین تانکهای در خدمت در حال حاضر تبدیل کند. لئوپارد ۲ میتواند بیش از ۵۴۷ کیلومتر را با یک مخزن پر طی کند. با این حال، چشمگیرترین اعداد و ارقام این تانک مربوط به ابعاد تانک است.
وقتی لوله توپ به سمت جلو باشد، لئوپارد ۲ بیش از ۱۰ متر طول، ۳.۶۵ متر عرض و بیش از ۲.۴۳ متر ارتفاع دارد. با وزن تقریبی ۶۴.۵ تا ۶۷ تن، این تانک نیز در فهرست ۱۰ تانک بزرگ تاریخ قرار میگیرد. لئوپارد باید اینقدر بزرگ باشد تا تمام تجهیزاتش را در خود جای دهد. سلاح اصلی این تانک یک توپ ۱۲۰ میلی متری Rheinmetall Rh-۱۲۰ است که قادر به شلیک گلولههایی مانند DM۶۳ است که میتواند تا ۷۵۰ میلی متر در زره نفوذ کند.
همچنین این تانک آلمانی دارای دو مسلسل ۷.۶۲ میلی متری است. وقتی صحبت از زره به میان میآید، Leopard ۲ دارای طراحی ماژولار است که با مواد کامپوزیتی ساخته شده است، قابلیتی که انجام اصلاحات و تعمیرات ساده را آسانتر میکند. لئوپارد قیمتی متناسب با جثه خود نیز دارد – جدیدترین نوع این تانک با نام Leopard ۲A۸، تقریباً ۳۰ میلیون دلار قیمت دارد.
چلنجر ۲ در ژوئیه ۱۹۹۴ وارد خدمت ارتش بریتانیا شد و این یکی از تانکهای جنگی است که در کشورهایی مانند بوسنی، کوزوو و عراق نبردهای زیادی را به خود دیده است. از آنجایی که بسیار مورد استفاده قرار گرفته است، تانک چلنجر ۲ در فرهنگ عامه سراسر جهان نیز نفوذ زیادی داشته است – از فیلمها گرفته تا مجلات. اما این شهرت هنوز با دیدن واقعیت و درک جثه آن قابل مقایسه نیست.
تانک چلنجر ۲ بیش از ۶۴ تن وزن دارد و در صورت مجهز شدن به ماژولهای زرهی اضافی میتواند به وزن رزمی ۷۵ تن نیز برسد. طول آن ۱۳.۴۱ متر (توپ به جلو) بوده، در حالی که ۴.۲۶ متر عرض و ۲.۴ متر ارتفاع دارد- ابعادی که به تنهایی باعث ترس در دل دشمنان میشود. این تانک توسط یک موتور دیزلی V۱۲ با قدرت ۱.۲۰۰ اسب بخار هدایت میشود، بنابراین با وجود این بزرگی، میتواند به سرعت بیش از ۵۹ کیلومتر در ساعت در جاده و ۴۰ کیلومتر در ساعت در خارج از جاده برسد.
چلنجر به لطف باک سوخت ۱.۷۲۷ لیتری خود، ۵۴۴ کیلومتر برد دارد. چلنجر ۲ همچنین یکی از مسلحترین تانکهای تمام دوران است – سلاح اصلی آن توپ خان دار ۱۲۰ میلیمتری L۳۰A۱ است که میتواند از مهمات سر اسکواش با قدرت انفجار قوی (HESH) استفاده کند. همچنین این تانک یک مسلسل سنگین با منبع نیروی خارجی ۷.۶۲ میلی متری و یک مسلسل خودکار ۷.۶۲ میلی متری دارد. چلنجر با استفاده کامل از جثه قابل توجهش، میتواند ۴۹ گلوله توپ اصلی و ۴.۲۰۰ گلوله ۷.۶۲ میلی متری را در خود جای دهد. این تانک همچنین دارای یک زره سطح ۲ دورچستر ارتقا یافته است که تکامل یافته زره چوبهام مورد استفاده در چلنجر ۱ است.
تانک T-۱۴ Armata مدرنترین تانک اصلی روسیه است که قرار است جایگزین تانکهای قدیمی دوران شوروی مانند T-۷۲، T-۸۰ و T-۹۰ شود. این تانک جنگی واقعاً نماد عبارت «بزرگتر از آنچه فکر میکردید» عمل میکند – وزن آن در حدود ۵۵ تن، طول آن حدود ۸.۷ متر، عرض ۳.۵ متر و ارتفاعش تقریباً ۳.۳ متر است. T-۱۴ به کمک یک موتور دیزل توربوشارژ با قدرت ۱.۵۰۰ اسب بخار حرکت میکند که میتواند سرعت آن را به ۸۰ کیلومتر در ساعت برساند.
همچنین این تانک روسی دارای برد عملیاتی بیش از ۴۸۰ کیلومتری است که آن را نسبت به اندازه و جثه اش، تانکی سریع و چابک نشان میدهد. سلاح اصلی T-۱۴ یک توپ بدون خان ۱۲۵ میلی متری است، اما ممکن است در برخی مدلها یک توپ اصلی ۱۵۲ میلی متری روی آن سوار شود.
وقتی صحبت از سلاحهای ثانویه به میان میآید، آرماتا دارای یک مسلسل ۱۲.۷ میلی متری Kord و یک مسلسل ۷.۶۲ میلی متری PKTM است. با وجود قدرت آتش زیاد، T-۱۴ استقرار کمی در میدان نبرد داشته است. گزارشهای اولیه در سال ۲۰۱۹ نشان داد که تنها تعداد کمی از این تانک جدید روسی ساخته و آزمایش شده است. در آن زمان، وزارت دفاع بریتانیا مدعی شده بود که T-۱۴ برای عملیات فعال در سال ۲۰۲۴ آماده خواهد بود، اما روسیه به دلیلی هزینه بالا و امکان اینکه به دست نیروهای اوکراینی افتاده و مورد بررسی قرار گیرد، تمایلی به استفاده از آن در درگیری اخیر خود با اوکراین نداشته است. نگرانی هزینه کمی خنده دار است – زیرا انتظار میرود مدل پایه این تانک تقریباً ۳.۷۵ میلیون دلار قیمت داشته باشد، در حالی که مدلهای پیچیده تا ۵ میلیون دلار قیمت خواهند داشت که در مقایسه با سایر تانکهای اصلی جنگی بسیار پایین است.
Char ۲C، یک تانک جنگی فوق سنگین فرانسوی، یکی از بزرگترین تانکهایی است که تاکنون وارد خدمت شده است. طراحی و ساخت این تانک توسط FCM، یک کسب و کار کشتی سازی، چیزهای زیادی در مورد بلندپروازانه بودن آن از لحاظ جثه و حجمش برای گفتن دارد. این تانک در ابتدا دارای موتورهای ۶ سیلندر مرسدس بود، اما آنقدر بزرگ بود که این موتورها در نهایت با میباخهای ۲۵۰ اسب بخاری جایگزین شدند – البته دو موتور! حتی با وزن زیاد خود، Char میتوانست به حداکثر سرعت ۱۲ کیلومتر در ساعت برسد.
اگه چه این سرعت و چابکی چندان قابل توجه به نظر نمیرسد، اما در کمال تعجب، در مقایسه با تانکهای دیگر در آن زمان، این تانک از قدرت مانور بالایی برخوردار بود. برای اینکه کمی بیشتر بزرگی جثه این تانک را درک کنید، باید بدانید که Char ۲C به یک تیم ۱۲ نفره از خدمه برای فعالیت نیاز داشت.
اما Char ۲ در واقع چقدر بزرگ بود؟ طول تانک ۱۰.۳ متر، ارتفاع آن کمی کمتر از ۴ متر و عرض آن ۲.۹۵ متر بود، در حالی که وزنش بین ۶۹ تا ۷۷ تن برآورد میشود. اندازه و وزن قابل توجه Char ۲C هم یک موهبت و هم یک نفرین بود – زیرا برای نفوذ به مکانهای محافظت شده عالی بود، اما خیلی سنگین و جابجایی آن دشوار بود.
وزن این تانک در واقع آن را به یکی از سنگینترین تانکهای عملیاتی تبدیل کرد تا اینکه تایگر II در سال ۱۹۴۴ معرفی شد. این تانک دارای یک توپ ۷۵ میلی متری APX ۱۸۹۷ و چهار مسلسل ۸ میلی متری بود که یکی از آنها در برجک عقب قرار داشت. زره آن نیز برای دوران خود بسیار قابل توجه به نظر میرسید – ۴۵ میلی متر در جلو و ۳۵ میلی متر در اطراف برجک اصلی.