آیت الله دوزدوزانی تبریزی در درس خارج خود در مسجد اعظم قم به مسائلی نظیر اخلاق در جامعه پرداختند.
به گزارش شفقنا، متن سخنان آیت الله دوزدوزانی تبریزی بدین شرح است:
حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السّلام فرمودند: مَنْ نَصَبَ نَفْسَهُ لِلنّاسِ اِماما فَلیَبْدَأ بِتَعْلیمِ نَفْسِهِ قَبْلَ تَعْلیمِ غَیْرِهِ وَلْیَکُنْ تَاْدیبُهُ بِسیرَتِهِ قَبْلَ تَأْدیبِهِ بِلِسانِهِ وَ مُعَلِّمُ نَفْسِهِ وَ مُؤَدِّبُها اَحَقُّ بِالاِْجْلالِ مِنْ مُعَلِّمِ النّاسِ ومُؤَدِّبِهِمْ.
کسی که خود را پیشوای مردم قرار داده، باید پیش از آموزش دیگران، خود را آموزش دهد و پیش از آن که دیگران را با زبان، ادب بیاموزد، با کردارش ادب آموزد و قطعا آموزش دهنده و ادب آموزِ خود، بیش از آموزگار و ادب آموزِ مردم، شایسته تجلیل است.
[ غرر الحکم، حدیث ۷۰۱۶ / نهج البلاغه، کلمات قصار]امام در اینجا به معنای امام معصوم نیست بلکه به معنای عام آن یعنی سرپرست است. در خانه، پدر امام است. مدرسه سرپرستی دارد که پیشوای آن است. از همین رو میگوییم امام جماعت؛ لذا میخواهی تربیت کنی؟ مدیر مدرسه و جامعه شوی؟ اگر خودت تربیت نشده باشی امکان ندارد بتوانی دیگران را تعلیم دهی.
از همین جهت ما بیچاره ایم.
امامت مسجدی را قبول کردی؛ خوب است؛ اما قبلش باید بلد باشی که رساله چه میگوید. بفهمی اعتقادات چیست؟! امامت چیست؟! معاد چیست؟!
وقتی بلد نباشی چطور میتوانی دیگران را تعلیم دهی؟ در اخلاق و تربیت هم همین است. باید خودمان عامل باشیم تا دیگران را امر و نهی کنیم!
معصوم علیه السلام میفرمایند:
کُونوُا دعات النّاس بِغَیر السنتکم.
مردم را با غیر از زبانتان به دین دعوت کنید، (با عملتان مردم را به دین دعوت کنید)
وقتی خودمان دروغ میگوییم چطور حرفمان بر دیگران اثر بگذارد؟
وقتی پدر، اهل نماز و اعمال عبادی نیست، چطور میتواند به فرزندان خود امر به نماز کند؟
حضرت میفرمایند:
النّاس عَلیٰ دینِ مُلوُکهم.
مردمان مطابق با دین و رفتار سرپرستان و پادشاهانشان رفتار میکنند.
ملوک در اینجا صرفا پادشاه و حاکم نیست بلکه به معنای سرپرست است.
تکلیف سنگین است. فقط بالای منبر برویم و آسمان ریسمان ببافیم و تمام؟!
قبلا هم به دوستان گفتهام اینکه منبر آماده کنید و بدون مد نظر داشتن شرایط جامعه و محل، منبر بروید با آنچه رسول الله صلی الله علیه و آله انجام میداد سازگار نیست.
رسول الله صل الله علیه و آله، طَبیب دَوّار بطبه بودند. هر جا میدیدند دوایی خوب است مداوا میکردند.
ما باید مسائل مبتلای جامعه را برای مردم تبیین کنیم. در منابر برای هدایت مردم باید سخن گفت.
وقتی به دیگران میگویی نماز شب بخوان و خودت نمیخوانی اثر ندارد!
حرف زدن که کاری ندارد. مهم عمل انسان است.
حضرت امیرالمومنین صلوات الله علیه در آن خطبه معروف میفرمایند:
ألا و إنَّ لِکُلِّ مَأمومٍ إماما یَقتَدی بِهِ و یَستَضیءُ بِنورِ عِلمِهِ، ألا و إنَّ إمامَکُم قَدِ اکتَفی مِن دُنیاهُ بِطِمرَیهِ، و مِن طُعمِهِ بِقُرصَیهِ، ألا و إنَّکُم لا تَقدِرونَ عَلی ذلکَ، و لکِنْ أعِینونی بِوَرَعٍ و اجتِهادٍ، و عِفَّةٍ و سَدادٍ.
هان مردمان! هر پیرویی را پیشوایی است که به او اقتدا میکند و از نور دانشش پرتو میگیرد. بدانید که پیشوای شما از دنیای خود به دو جامه کهنه و فرسوده و از خوراکش به دو گرده نان بسنده کرده است. البته شما از عهده چنین کاری بر نمیآیید، اما با پارسایی و سخت کوشی و عفّت و درستکاری مرا یاری رسانید.
اگر ما اینطور عمل کرده بودیم دنیا را گرفته بودیم.
ما توان نداریم مانند حضرت باشیم، اما در انجام واجبات و ترک محرمات باید تلاش کنیم.
حضرت امیر علیه السلام برای خودشان هیچ چیز جمع نکردند. آیا ننگ نیست ما ادعای زهد داشته باشیم و بعد از مرگمان مردم بفهمند که چه مال و املاکی داشته ایم؟
ادعای پیروی از اهل بیت علیهم السلام را داریم، اما ما کجا و اهل بیت علیهم السلام کجا؟!