تابلوی بورس، تابلوی رکود

شاخص در روز یکشنبه با افت حدود ۵هزار واحدی به ۲میلیون و ۲۵۹هزار واحد رسید. کاهش قیمت ارز و تداوم تثبیت قیمت در بازار نیما سبب شد تا طی ۵ روز ۷۹۰میلیارد تومان پول از بازار خارج شود. امروز یک‏سال از سقوط شاخص از قله ۲میلیون و۵۰۰هزار واحدی می‏گذرد.

«دنیای‌اقتصاد» عملکرد بورس طی یک‌سال اخیر را بررسی کرده است. شاخص‌کل بورس در روز یک‌شنبه به‌عنوان اولین روز کاری هفته‌جاری با افت ۵ هزار و ۱۰۰ واحدی به ۲ میلیون و ۲۵۹ هزار واحد رسید، به‌طوری‌که بازدهی این نماگر بازار از ابتدای سال حدود ۳ درصد بوده است، ضمن آنکه شاخص‌کل هموزن نیز با رشد ۱۹۲ واحدی به ۷۵۱ هزار و ۳۷ واحد رسید. بازدهی این نماگر ثانویه بازار سرمایه نیز از ابتدای ۱۴۰۳، هنوز بیش از یک‌درصد است.

به‌نظر می‌رسد، رشد قیمـــــت دلار در روز‌های ابتدایی سال‌۱۴۰۳ بازار را نسبت به رشد سهام کامودیتی‌محور که از کل بازار به لحاظ بازدهی عقب‌تر بودند، امیدوارتر کرده‌بود، چراکه با وجود اختلاف بالای دلار نیما و آزاد بورس تهران، به‌طور تاریخی حدس زده می‌شد این اختلاف به حداقل ممکن برسد.

ظاهرا دولت سیزدهم دلار نیما را خط قرمز خود می‌داند و رشد آن را با سرعت بسیار محدودی دنبال می‌کند. اکنون بورس دچار سردرگمی شده‌است. عملکرد خوب کلیت بازار در گزارش‌های فروردین و از سوی دیگر کارنامه سبز برخی از صنایع در صورت‌های مالی سالانه برخی از شرکت‌ها که اخیرا منتشر شده، سبب شده‌است تا شاخص هموزن افت بیشتری را تجربه نکند، چراکه از اول سال نیز از شاخص‌کل عقب‌تر بوده‌است. به‌نظر می‌رسد شاخص هموزن جای زیادی برای افت بیشتر ندارد، چراکه به‌طور تاریخی باید این نماگر فرعی بازار از نماگر اصلی جلوتر بیفتد.

به‌نظر می‌رسد با توجه به احتمال نوسان اندک، اما مثبت دلار آزاد، جو بازار سرمایه در این هفته متعادل‌تر شود، اما در نهایت اگر مقاومت بانک‌مرکزی برای رشد دلار نیما ادامه‌یابد، بازار چاره‌ای ندارد جز آنکه در محدوده ۲ میلیون و ۲۲۰ هزار واحد پناه گیرد.

تابلوی بورس، تابلوی رکود

همچنان ارزش معاملات در بورس تهران اعداد بسیار پایینی به‌ثبت می‌رسد، به‌طوری‌که با وجود ۸ روز معاملاتی نسبتا پررونق در دو هفته گذشته، دوباره ارزش معاملات به زیر ۳ هزار میلیارد‌تومان رسید. همچنین میانگین ارزش متحرک ارزش معاملات خرد نیز حکایت از آن دارد که ارزش معاملات کوتاه‌مدت بازار پایین‌تر از بلندمدت است. کاهش دوباره میانگین ارزش معاملات متحرک ۵‌روزه به زیر ۲۰‌روزه حکایت از تداوم رکود در بازار سهام دارد، ضمن آنکه میانگین‌های متحرک بلندمدت ارزش معاملات به‌هم نزدیک شده‌اند، از این‌رو به‌طور تاریخی در صورتی‌که محرک‌ها بازار را هدایت کنند، عبور میانگین متحرک ۵‌روزه از سایر میانگین‌ها می‌تواند بازار را به سمت ارزش معاملات ۲۰ هزار‌میلیاردی هدایت کند.

این درحالی است که ارزش معاملات دلاری نیز در سطوح پایینی قرار دارد و تا زمانی‌که چند روز متوالی بالای ۱۰۰ میلیون دلار تثبیت نشود، نمی‌توان از بازار انتظار رونق داشت. این شاخص، اکنون در محدوده ۳۰ میلیون دلار قرار دارد. علاوه‌بر این، در اولین روز معاملاتی هفته نزدیک به ۸۰ میلیارد‌تومان پول حقیقی از بازار خارج‌شده و این درحالی است که از ابتدای سال حدود ۴ هزار و ۳۰۰ میلیاد‌تومان پول حقیقی از بازار خارج شده‌است.

با بورس چه می‌توان کرد؟

بورس تهران، درگیر چند متغیرسیاسی و اقتصادی است و نمی‌داند به کدام‌سو برود. از سویی با نوسان‌ها نرخ ارز به‌طور موقتی خوشبین و بدبین می‌شود. از سویی دیگر به امید رشد دلار نیما رونق می‌گیرد و دوباره با رکود همراه می‌شود. از طرف دیگر بازار ترجیح می‌دهد با وجود تعدیل P/E بازار سرمایه با انتشار برخی از گزارش‌ها همچنین با P/E زیر میانگین تاریخی خود معامله شود، چراکه هنوز سایه نرخ بهره ۳۰ درصدی سنگینی می‌کند.

همچنین بورس، با درگیری‌های منطقه‌ای دست‌وپنجه نرم می‌کند و هر لحظه امکان دارد که دشمن‌های منطقه‌ای دوباره تنش‌ها را افزایش دهند، لذا بازار دچار بی تصمیمی شده‌است. هرچند ممکن است در هفته پیش‌رو با نوسان اندک و مثبت دلار فضا متعادل‌تر شده و شاخص‌کل نیز استراحت کند، اما در صورتی‌که رویکرد ارزش دولت تغییری نکند، بازار سهام به روند نزولی ادامه خواهد داد و در آغوش محدوده ۲ میلیون و ۲۲۰ هزار‌واحدی پناه خواهد گرفت.