اگزما نوعی بیماری پوستی است که به دلایل مختلف ایجاد میشود و خارش، قرمزی، تورم و پوستهپوسته شدن لایه خارجی پوست را به دنبال دارد. این بیماری مزمن پوستی که به نام درماتیت آتوپیک نیز شناخته میشود، در کشورهای صنعتی از هر پنج کودک یک نفر را مبتلا میکند.
به گزارش سلامت نیوز، عواملی مانند رژیم غذایی سرشار از مواد فرآوریشده و قرار گرفتن در معرض مواد شوینده و مواد شیمیایی خاص خطر ابتلا به اگزما را افزایش میدهند. زندگی در کنار کارخانهها، جادههای اصلی، یا آتشسوزیهای جنگلی نیز از عواملیاند که احتمال ابتلا به این بیماری را بالا میبرند. در محیط خانه هم قرار گرفتن در معرض رنگ، مواد پلاستیکی، دود سیگار یا پارچههای مصنوعی مانند اسپندکس (نوعی فیبر مصنوعی)، نایلون و پلیاستر میتواند ابتلا به این عارضه را به دنبال داشته باشد.
محققان بیشتر به نقش ژنتیک در این بیماری پرداختهاند، اما برای پیشبینی ابتلای کودک به اگزما ژنها بهترین گزینه نیستند، بلکه محیطی که کودک چند سال اول زندگی را آنجا سپری میکند، بسیار حائز اهمیت است.
محققان در آمریکا برای اینکه پی ببرند چه تغییرات محیطی موجب اگزما میشود، به سراغ نقاطی از این کشور رفتند که میزان اگزما آنجا بسیار بالاتر از میانگین ملی بود. سپس دادههای پایگاههای اطلاعاتی سازمان حفاظت از محیط زیست ایالات متحده را بررسی کردند تا ببینند کدام مواد شیمیایی در آن مناطق رایجترند.
در بروز اگزما، در کنار بیماریهای آلرژیکی که معمولا همراه آن ایجاد میشود (حساسیت به کره بادامزمینی و آسم) دو دسته مواد شیمیایی بسیار موثرند: دی ایزوسیاناتها و زایلین.
دی ایزوسیناتها اولین بار سال ۱۹۷۰ در ایالات متحده برای تولید اسپندکس (نوعی فیبر مصنووعی)، فوم غیرلاتکس، رنگ و پلی اورتان (پلیمیر) ساخته شدند. تولید زایلین هم در همان زمان همراه با افزایش تولید پلیاستر و سایر موارد افزایش یافت.
بخش فعال شیمیایی دی ایزوسیاناتها و مولکولهای زایلن در دود سیگار و آتشسوزیهای جنگلی هم یافت میشود. پس از سال ۱۹۷۵، زمانی که تمام خودروهای جدید به فناوری جدیدی مجهز شدند که دود خروجی از اگزوز را به مواد شیمیایی کمتر سمی تبدیل میکرد، ایزوسیانات و زایلن به دود اگزوز خودروها نیز راه یافتند.
طبق تحقیقات، قرار گرفتن موشها در معرض ایزوسیاناتها و زایلن میتواند مستقیم به افزایش فعالیت گیرندههای دخیل در خارش، درد و احساس دما، منجر و باعث اگزما، خارش و التهاب شود. این گیرندهها در موشهایی که رژیم غذایی ناسالم داشتند فعالتر بود.
بدن انسان با میلیونها میکرواورگانیسمی که روی پوست زندگی میکنند، پوشیده شده است که به آن میکروبیوم پوست میگویند. این میکروارگانیسمها انواع خاصی از چربی (لیپید) یا روغنها را تولید کنند که پوست را در محیطی پوشیده نگه میدارد و مانع ورود آلودگی به آن میشوند. سرامیدها از خانواده لیپیدها نقش محافظتی مهمی در پوست دارند.
مقدار سرامیدها و ترکیبات مربوط به آن روی پوست کودک در چند هفته اول زندگی میتواند یک پیشبینیکننده ثابت و قابلتوجه باشد که نشان میدهد آیا او دچار اگزما خواهد شد یا خیر. هرچه میزان سرامیدها روی پوست کمتر باشد، احتمال ابتلا به اگزما بیشتر میشود.
محققان باکتریهای مفید پوست را که مستقیم سرامید میسازند، در معرض ایزوسیاناتها یا زایلن قرار دادند و متوجه شدند که این باکتریها دیگر سرامید نمیسازند و در عوض اسیدآمینههایی مانند لیزین تولید میکنند که به باکتریها در برابر مضرات سموم کمک میکند، اما برای حفظ سلامتی سرامیدها مزایایی ندارد.
محققان سپس ملحفههای تولیدشده از ایزوسیانات یا زایلن و تاثیر آنها را بر باکتریهای پوست بررسی کردند و دریافتند که باکتریهای مضر روی نایلون، اسپندکس و پلیاستر تکثیر میشوند، اما روی پنبه یا بامبو نمیتوانند زنده بمانند. باکتریهایی که به حفظ سلامتی پوست کمک میکنند، میتوانند روی هر پارچهای زندگی کنند، اما درست مانند آلودگی هوا، میزان چربیهای مفید آنها در مقایسه با رشدشان روی پارچههای پنبهای، نصف میشود.
برای افزایش تعادل میکروبیوم (باکتری مفید) پوست باید از محصولاتی که مانع رشد باکتریهای سالم پوست میشوند، اجتناب کرد. برخی محصولات خاص مراقبت از پوست، شویندهها و پاککنندهها از جمله این مواردند. برای کودکان زیر چهار سال، بهخصوص اجتناب از دود سیگار، پارچههای مصنوعی، فومهای غیرلاتکس، پلی یورتانها و برخی رنگها توصیه میشود.