محمدحسین واحدی؛ ایران از لحاظ قدرت پهپادی در منطقه خاورمیانه جایگاه بسیار خوبی دارد. به طوری که برخی کشورهای جهان خواهان دریافت و تولید انبوه آنها هستند. از جمله این کشورها میتوان به روسیه، ونزوئلا، تاجیکستان، ارمنستان بولیوی، صربستان و... اشاره کرد، خب این نشان دهندهی این است که ایران توانسته علی رغم تحریمها و سایر فشارهای سیاسی صنعت نظامی خود را بومی و قوی کند؛ و این دستاورد بسیار بزرگی برای ایران به حساب میآید.
یک پهپاد بیشتر از همه غرب را ترسانده و آن شاهد ۱۳۶ است.
شاهد ۱۳۶ از سال ۲۰۲۱ در خدمت ایران قرار دارد که و در واقع برای اولین بار در این سال در رزمایش در ایران استفاده شد. نقش اصلی شاهد حمله به اهداف زمینی با مختصات مشخص است. زیرا توان تعقیب اهداف متحرک را به دلیل نوع سیستم ناوبری خود ندارد.
این پهپاد دارای بال دلتا شکل است. شاهد از یک موتور پیستونی دو زمانه به اسم md۵۵۰ استفاده میکند که ۵۰ ایکسباکس بخار قدرت دارد. موتور عقب است و پهپاد را روبه جلو میراند.
حداکثر سرعت در حدود ۱۸۵ کیلو متر در ساعت است.
برد دقیق این پهپاد معلوم نیست اگر چه منابع مختلف ۱۰۰۰تا ۲۵۰۰ کیلومتر را برد پروازی شاهد میدانند.
سقف پروازی شاهد تا ۴ کیلومتر عنوان شده است.
طول شاهد ۶۳.۵ متر است. طول بالهای آن ۲.۵۹ متر و وزن آن هم حدود ۲۲۰ کیلوگرم است.
شاهد ۱۳۶ دارای یک کلاهک انفجاری قوی است.
وزن کلاهک حدود ۳۶ تا ۵۰ کیلوگرم است؛ بنابراین از نظر انفجاری از گلولهی توپخانهی ۱۵۵ میلی متری بهتر عمل میکند.
شاهد از یک قفسه پرتابی شود که پنج عدد پهپاد را در خود جای میدهد؛ و قفسه قابل نصب بر روی کامیون است. شاهد ۱۳۶ به صورت افقی پرتاب موشک میشود؛ و از یک راکت کمکی استفاده میکند.
بررسی پهپادها نشان داد که در ساخت شاهد از تعدادی قطعات غربی و چینی استفاده شده است. گزارش شده که شاهد از یک پردازنده کامپیوتری ساخته شده توسط شرکت کامپیوتری استرا استفاده میکند؛ و این نشان میدهد که ایران توانسته قطعات حیاتی پهپادهای خود را دریافت کند. شاهد سیستم هدایت کنترل همزمان ندارد و وفاقد هرگونه دوربین اپتیکی است. در عوض یک سیستم ناوبری اینرسیایی ساده با سیستم جی پی اس غیر نظامی برای ناوبری در اختیار دارد. داشتن سیستم اینرسیایی به این معنی است که ایجاد اختلال بر روی شاهد کار بسیار دشواری است.
شاهد علیه اهداف نظامی مناسب نیست، چون کند و پرسرو صداست؛ و موتور پیستونی آن صدایی شبیه موتور چمن زنی میداد.
شاهد ۱۳۶ بسیار ارزان است بر آوردهای اطلاعاتی قیمت آن را بین ۲۰ تا ۵۰ هزار دلار تخمین زده اند. علاوه بر این پهپادهای شاهد توسط جستجوگر گلونوس یا ضد تششعات که وسط بدنه قرار داده شده هدایت میشوند. به جز این دو فلپ در بالا و پایین رفتن پهپاد نقش دارند. ترکیب پیکربندی بال دلتا و موتور دو زمانه به پهپاد برد ۱۰۰۰ کیلومتر را میدهد، اما در برخی منابع برد این پهپاد را ۲۵۰۰ کیلومتر عنوان شده است. شاهد ۱۳۶ به وسیله یک راکت کمکی یا راتو پرتاب میشود.
راکت اول شلیک میشود و پس از مدتی از پهپاد جدا شده و موتور پهپاد شروع به کار کردن میکند؛ و معمولا این پهپادها از یک کامیون که شامل ۵ پهپاد هستند به صورت زنبوری و همه باهمپرتاب میشوند؛ و بیشتر برای اشباع کردن پدافندهای دشمن تا حمله به مقاصد مهم نظامی به کار میروند.