تلاطم بورس با ریسک سیاسی

بورس تهران در روز گذشته، بدترین عملکرد خود را در سال‌جدید برجای گذاشت. در روز گذشته، شاخص‌کل بورس تهران، افت ۲.۳۸‌ درصدی را برجای گذاشت و در آستانه از دست‌دادن سطح ۲.۲ میلیون‌واحدی قرار گرفت.

به گزارش دنیای اقتصاد، این مقدار از کاهش، بیشترین افت روزانه این شاخص از ۶ آبان سال‌قبل است. شاخص هم‌وزن نیز در روز گذشته، افت ۳.۳۴‌ درصدی را تجربه کرد. در فرابورس نیز شاخص اصلی این بازار با کاهش ۲.۴۴‌ درصدی همراه شد.

همان‌طور که از مقدار افت نماگر‌ها نیز پیداست، در روز گذشته، فشار عرضه در نماد‌های کوچک و ارزش بازار پایین‌تر بیشتر از نماد‌های بزرگ و شاخص‌ساز بوده‌است. گروهی این موضوع را به شاخص‌سازی مربوط می‌دانند و ادعا می‌کنند که در روز گذشته حمایت‌های تصنعی از سهام بزرگ بازار به‌عمل آمده‌است. در همین‌حال روز گذشته اعلام شد که امروز، جلسه حقوقی‌ها در راستای حمایت از بازار تشکیل خواهد شد.

بازار از دریچه آمار

از آغازین دقایق معاملات دیروز، فشار عرضه در کلیت بازار مشهود بود و نماگر‌های سهامی، تا آخرین دقایق معاملات با کاهش ارتفاع همراه شدند. ریسک سیستماتیک منتج از منازعه خاورمیانه همچنان بر سپهر بازار سهام سایه افکنده است و این فضای غبارآلود که با اخبار منتشره در رسانه‌های مختلف هر لحظه رنگ خاصی به خود می‌گیرد، سبب‌شده تا جریان تقاضا از بازار سهام گریزان شود و بازار با تشدید جریان عرضه مواجه شود.

در روز گذشته ارزش معاملات خرد بازار سهام که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود، رقم ۴ هزار و ۸۳۸‌ میلیارد‌ تومان را ثبت کرد که رقم نازلی محسوب می‌شود. این امر نشان می‌دهد که برای سهامی که در صف‌فروش نماد‌های مختلف بازار در کف قیمتی روزانه قرار داشتند، خریداری وجود نداشته‌است. همچنین در روز گذشته، هزار و ۷۴۵‌ میلیارد تومان از گردونه معاملات سهام و حق‌تقدم خارج شد که بیشترین مقدار خروج پول از بازار از ۶ خرداد سال‌قبل بوده است.

شرایط کلی بازار

در روز گذشته صندوق‌های اهرمی با فشار فروش قابل توجهی همراه شدند و هر پنج صندوق اهرمی حاضر در بازار با کاهش ارتفاع بیش از ۶‌ درصدی همراه شدند. همان‌طور که در گزارش‌های قبلی «دنیای‌اقتصاد» نیز اشاره شده‌است، این صندوق‌ها قابلیت نوسان بیشتری نسبت به سهام عادی بازار دارند و طبیعتا ریسک بیشتری را نیز دارا هستند و وضعیت قمر در عقربی که در فضای کنونی کشور تجربه می‌شود، سبب شد تا این صندوق‌ها نیز با کاهش ارتفاع همراه شوند، در مقابل جریان پول همچنان به سمت‌و‌سوی دارایی‌های امن روانه می‌شود.

در روز گذشته، به دلیل رشد قیمت دلار در بازار آزاد و رشد قیمت اونس در روز‌هایی که بازار ایران تعطیل بود، صندوق‌های طلا با تقاضای قابل‌توجهی همراه شدند و کلیه این صندوق‌ها در دامنه مثبت به‌کار خود خاتمه‌دادند. با توجه به ریسک ژئوپلیتیک موجود، جریان پول به سمت بازار سهام روانه نمی‌شود، چرا که در صورت بروز کشمکش نظامی، بازار سهام با افت ارتفاع بیشتر همراه می‌شود، اما دارایی‌های بازار طلا و سکه می‌توانند در نقش یک پناهگاه، سرمایه سرمایه‌گذار را حفظ کنند.

ادامه وضعیت بازار

دلار در روز گذشته، برای نخستین‌بار وارد کانال ۶۶‌ هزار‌ تومان شد، هرچند در پایان روز به کانال ۶۵ هزار تومانی بازگشت و یکی از دلایل رشد صندوق‌های طلا نیز همین افزایش قیمت دلار در بازار آزاد بود. گفتنی است که شاخص ارزی در واپسین معاملات روز پنج‌شنبه، در رقم ۶۴‌ هزار و ۵۰۰‌ تومان معامله‌شده بود و در ادامه فضای مبهمی که در راستای واکنش یا عدم‌واکنش ایران به قضیه حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه وجود دارد، همچنان دلار به افزایش قیمت خود در بازار آزاد ادامه می‌دهد.

به‌نظر می‌رسد تا زمانی‌که این فضای مبهم صاف و شفاف نشود، تقاضایی روانه بازار سهام نخواهد شد. با وجود رشد قیمت دلار در بازار آزاد که یکی از محرک‌های سنتی بورس در سنوات قبل بوده، ترس ناشی از ریسک‌ها، اجازه عرض‌اندام را به بورس نمی‌دهد و ارزش دلاری این بازار در یکی از نازل‌ترین مقادیر خود در ماه‌های اخیر (۱۳۵‌میلیارد دلار) قرار گرفته است. تا زمانی‌که فضا مبهم باقی‌بماند، جریان پول ترجیحا به سمت دارایی‌های امن در بازار طلا و سکه خواهد رفت و به‌رغم حباب موجود در این ابزارها، راهی بازار سهام که قیمت‌های مناسبی را نیز داراست، نخواهد شد.