بازار سرمایه در آغازین روزهای معاملاتی سالجدید وضعیت خوبی داشت. شاخصکل بورس و اوراقبهادار تهران ۳ درصد و شاخصکل هموزن ۳.۷ درصد رشد را در روزهای نهچندان بیدار اداری و معاملاتی ثبت کردند و این در حالی بود که وضعیت ارزش معاملات نیز نسبت به آخرین روز معاملاتی سالگذشته رشد خوبی را نشان میداد.
به گزارش دنیای اقتصاد، هر چند ۴۵۰۰ میلیارد تومان برای معاملات خرد ارزش بالایی محسوب نمیشود، اما روند رو به بهبودی را در این مهمترین مقوله برای سنجش کیفیت بازار نشان میدهد. خلاصه اینکه تابلوی سبزی که در روزهای ابتدایی بهار ۱۴۰۳ شاهد بودیم، نوید روزهای خوشی را میدهد و کارشناسان نیز نسبت به معاملات پررونقتر در ادامه امیدوارند. هرچند در این میان ریسکهای گذشته همچنان باقی است، اما بازار پتانسیل رشد دارد و به شرط ظهور محرکها میتوان روزهای خوبی را پیشروی بورس متصور بود.
حسن حسیننیا، کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه «بازار سرمایه در حالی کار خود را در اولین روز کاری سال۱۴۰۳ با رشد شاخصهای قیمتی شروع کرد که روزهای پایانی سالگذشته نیز نشاندهنده بهبود نسبی وضعیت بود»، گفت: اقبال روز اول معاملات بورس در سالجدید را میتوان تا حدودی نشاتگرفته از شعار سالیعنی «جهش تولید با مشارکت مردم» و تعبیر و تفسیرهای پیرامون آن دانست، امری که البته در روزهای بعد با تفاسیر متفاوتتری همراه بود و باید نسبت به موضعگیریها و سخنان تکمیلی مسوولان دولتی و سایر قوا نسبت به برنامهریزی در این راستا توجه شود.
وی ادامه داد: موضوع مهم شرایط سنتی ایام عید و تعبیر نیمهتعطیلی این روزهاست که البته با این وجود ارزش و وضعیت معاملات را میتوان خوب ارزیابی کرد. همچنان بازار با نگاه لیدر محوری به صنعت خودرو پیشمیرود که این عامل را میتوان دلیل اصلی نوسانات روزهای اخیر عنوان کرد. در روزهای آتی نیز اخبار این صنعت پیرامون افزایش سرمایه احتمالی از محل تجدیدارزیابی داراییها و تغییرات قیمتی محصولات و همچنین فروش سهام توی دلی و تغییرات مدیریتی اهمیت خواهد داشت.
حسیننیا عنوان کرد: بورس به نوسانات دلار در بازار آزاد نیز توجه ویژهای داشته و آن را بهعنوان یک کاتالیزور احتمالی در ماههای آینده جهت رشد احتمالی دلار نیمایی میشناسد که میتواند تاثیر قابلتوجهی بر روند سودآوری ریالی شرکتها در صورت نگاه مساعد سیاستگذار، داشتهباشد. بهنظر میرسد شاهد تشکیل روندی صعودی در بورس هستیم که مولفههای مثبت بسیاری میتواند آن را همراهی کند و رشد ارزش معاملات نیز در این راستا خواهد بود، البته همچنان بازار پول و سیاستگذار آن و نگاه دستوری دولت به اقتصاد میتواند بهعنوان تهدید عمل کند.
فاطمه حاجعلی، دیگر تحلیلگر بازار سرمایه نیز با اشاره به اینکه در روزهای ابتدایی سال، بازار به نسبت خوب، اما کمحجمی داشتیم که این موضوع طبیعی و مسبوق بهسابقه است، گفت: نباید فراموش کنیم که سالگذشته نیز بهار خوبی داشتیم و هرچه جلوتر رفت خزان به چهره بازار نزدیکتر شد. امیدواریم امسال وضعیت متفاوت باشد و بازار بتواند بهار سبز و آغاز طلایی را برای روزها و هفتههای آینده تکرار کند!
وی ادامه داد: بازار سرمایه امسال در انتظار رویدادها و اخبار اقتصادی مثبت نسبت به شعار سال و اظهارنظرهای پس از آن، تحولات نرخ دلار نیما و همچنین انتشار گزارشهای سالانه شرکتهاست. در حوزه سیاسی نیز تحولات جنگ غزه و لبنان با اسرائیل از مهمترین اخبار تاثیرگذار بر اقتصاد و بورس است.
وی ادامه داد: قبل از آغاز سال گفتیم که اخباری نظیر نرخ دلار، خبرهای خودرویی، پالایشی، تسعیر ارز بانکها پیشران بازار خواهند شد و میتوانند جو خوبی به بازاری که مدتها سرکوب شده و از بقیه همگروهها و موارد مشابه خود عقب مانده، بدهد که یکی از عوامل پیشران حرکت بازار طی مدت اخیر، افزایش نرخ دلار بود. در حالحاضر بازار امیدوار به تغییر سیاستها از سوی بانکمرکزی است و اینبار سهامداران با سرعت بیشتری واکنش نشان میدهند و منتظر بیان و تحلیل پسا رویدادی نخواهندبود.
حاجعلیافزود: اگر بازار بتواند کوچکترین نشانهای از این تغییر در سالجدید دریافت کند، قطعا فضای بازار فعلی و جریان رشدی ایجاد میشود، اما به محض دریافت خبری متناقض با روند و برآورد فعلی، جهت بازار چرخیده و با سرعتی بالا واکنش منفی نشان میدهد. در کل بازار در عین ارزندگی بدون این اخبار، انرژی لازم را برای بیدار کردن جریان پول و همراهکردن با خود ندارد.
این تحلیلگر بورسی بیان کرد: در هر اقتصادی اگر نرخ ارز افزایش پیدا کند، ارزش پول ملی در مقابل سایر ارزها کم میشود و صادرات آن کشور رشد میکند که بهدنبال آن بورس صعودی میشود، اما در کشور ما به واسطه رانت، اختلاف ارزی به جیب واردکنندگان و دلالان میرود و بزرگترین کسری تجاری منفی رقم میخورد که این امر نتیجه رفتار و عملکرد دولتی است که بازار سرمایه را به حاشیه برده است.
وی گفت: شعار فعلی سال دو محور اساسی و مهم؛ یکی تولید و دیگری مشارکت مردم داشت. تولیدکنندهای که در حالحاضر با هزینههای سرسام آور آب، برق، گاز و انرژیهای دیگر، قیمتگذاری دستور، نرخ تامین مالی ۴۰ درصد، مالیات، دخالتهای ریز و درشت دولت و در آخر سالگذشته با تعیین نرخ ۳۰ درصدی برای بهره به نابودی کشیده شد. اصل شعار مشارکت نیز بهطور کلی توجه به بازار سرمایه دارد و باید دید که دولت برای بازار سرمایه که محلی برای ایجاد و بستر بهکارگیری سرمایههای کوچک در راستای پروژههای بزرگ و تولید است، چه برنامههایی در نظر دارد.
حاجعلی بیانکرد: همه ما میدانیم که مشارکت مردم در قالب انتشار اوراق پروژهها، سهام پروژه، شکل شرکت در افزایش سرمایهها و عرضههای اولیه و هر مدل دیگری که باشد، باید در بستر بازارهای اولیه و ثانویه بازار سرمایه صورت گیرد، اما متاسفانه در حالحاضر اعتماد از بازار سرمایه گرفتهشده و اکثریت مردم حاضرند پول خود را هر جایی بهجز این بازار بگذارند. راه حلهای بسیار زیادی برای تحقق این شعار وجود دارد، اما حلقه مفقوده دو مورد که اولی نبود سرمایه اجتماعی قوی و اعتماد مردم و دوم نبود قوه عاقله در تصمیمگیریهای اقتصادی است که امیدواریم با توجه به اینکه اصل شعار، اصل درستی است، واقعا بتوانیم مردم را به حضور در تولید و اقتصاد کشور ترغیب کنیم.
این تحلیلگر افزود: در ابتدا باید اعتماد از بین رفته به بازار سرمایه بازگردد که مستلزم اتخاذ تصمیمات درست و اعتمادساز برای بازار است و پس از آن با رونق بازار ثانویه، چرخ بازار اولیه خواهد چرخید که اولین و بارزترین نمونه آن را میتوان ادامه عرضههای اولیه دانست که اگر در مسیر درستی هدایت شود، به بهترین شکل ممکن تحقق شعار مشارکت مردم در حمایت از تولید شکل میگیرد و شرکتها یکی پس از دیگری با منابع مردم، تامین مالی و افزایش طرح و توسعه را اجرا کرده و پیش میبرند.
حاجعلی تاکید کرد: بازار قابلیت رشد را دارد و پیدایش خبرهای بنیادی و اتفاقات مثبت، زمینه ساز حرکت خوب بازار خواهد شد. البته درست در نقطه مقابل، نبود خبرهای مثبت و بی رمقی جریان پولی و خبری آرامآرام همین خوشبینی را نیز تحتتاثیر قرار میدهد و حجم را کاهش خواهد داد. مسوولان در دولت و سازمان بورس باید متوجه مزیتهای ریز و درشت بازار سرمایه در تحقق شعار سالشوند و تا وقتی اخبار قوی و مهم به بازار نرسد، نمیتوان روند ادامه داری از رشد را امیدوار بود، اما در مجموع امیدواریم سال۱۴۰۳ سالی پر از اتفاقات خوب و شیرین و پر از رویدادهای زیبا برای سهامداران باشد.