پژوهش جدید انجامشده در دانشکده بهداشت عمومی «دانشگاه جانز هاپکینز» (JHU) نشان میدهد که نظارت بر الگوهای فعالیت روزانه با استفاده از یک مچبند ممکن است علائم هشداردهنده اولیه را مبنی بر آغاز بیماری آلزایمر تشخیص دهد.
به گزارش ایسنا، پژوهشگران دادههای حرکتی بهدستآمده از دستگاههای ساعت مچی موسوم به «اکتیگراف» (Actigraph) را تحلیل کردند. این دادهها از ۸۲ شخص مسن بهدست آمدند که از نظر شناختی سالم بودند و در یک پژوهش بلندمدت پیرامون پیری شرکت داشتند. تجمع آمیلوئید بتا در مغز برخی از شرکتکنندگان مشاهده شد که با پتاسکن بررسی شده بود. تجمع پروتئین آمیلوئید بتا در مغز، یکی از ویژگیهای اصلی بیماری آلزایمر است.
پژوهشگران با استفاده از یک روش آماری حساس، تفاوتهای قابل توجهی را بین این گروه دارای «آمیلوئید مثبت» و شرکتکنندگان دارای «آمیلوئید منفی» طی دورههای فعالیت روزانه در بازههای زمانی متفاوت پیدا کردند.
دکتر «آدام اسپیرا» (Adam Spira)، استاد دپارتمان سلامت روان در دانشگاه جانز هاپکینز، گفت: ما باید این یافتهها را در پژوهشهای بزرگتر تکرار کنیم، اما جالب است که اکنون تفاوت مشابهی را بین افراد مسن دارای آمیلوئید مثبت و آمیلوئید منفی در دو پژوهش متفاوت مشاهده کردهایم.
نتایج این پژوهش نشان میدهند که شاید روزی اکتیگرافها بتوانند به تشخیص دادن بیماری آلزایمر در مراحل اولیه پیش از آغاز اختلالات شناختی قابل توجه کمک کنند.
اسپیرا و همکارانش در پژوهش جدید خود، پتانسیل نظارت با اکتیگراف را در ۸۲ شخص با میانگین سنی حدود ۷۶ سال بررسی کردند. برای اندازهگیری آمیلوئید مغز هر شرکتکننده، یک پتاسکن از مغز او گرفته شد و هر شخص، اکتیگراف را ۲۴ ساعت در روز به مدت یک هفته استفاده کرد. پژوهشگران دریافتند که ۲۵ شرکتکننده آمیلوئید مثبت در مقایسه با ۵۷ شرکتکننده آمیلوئید منفی، میانگین فعالیت بالاتری را در اوایل بعد از ظهر بین ساعت یک تا ۳:۳۰ داشتند و تغییرات روزانه آنها در فعالیت از ساعت ۱:۳۰ تا ۴:۰۰ بعد از ظهر و از ساعت ۷:۳۰ الی۲۲:۳۰ شب کمتر بود.
در تحلیلهای محافظهکارانهتر، برخی از این پنجرههای زمانی از نظر آماری معنیدار نبودند. با وجود این، فعالیت بیشتر و تغییرپذیری کمتر هنگام بعد از ظهر، یافتههای پیشین پژوهشگران را منعکس میکند.
دانشمندان نمیدانند چرا تجمع آمیلوئید باعث ایجاد تفاوت در الگوهای فعالیت طی این زمانهای خاص از روز میشود. آنها خاطرنشان کردند: میان افراد مبتلا به بیماری آلزایمر، نوع خاصی از سرگردانی و بیقراری به نام «سندروم غروب آفتاب» وجود دارد که در اثر آن، بیقراری هنگام بعد از ظهر و اوایل عصر افزایش مییابد.
اسپیرا گفت: میتوان تصور کرد که این یک نشانه پیشبالینی از سندروم غروب آفتاب باشد. در عین حال، توجه به این نکته مهم است که این یافتهها، میانگینهایی را در نمونه کوچکی از افراد مسن طی یک دوره زمانی کوتاه نشان میدهند. ما نمیتوانیم پیشبینی کنیم که آیا براساس زمان فعالیت یک شخص، پلاکهای آمیلوئید ایجاد میشوند یا خیر.
اسپیرا و همکارانش قصد دارند پژوهشهای بزرگتری از این دست انجام دهند. همچنین، آنها امیدوارند که پژوهشهای طولانیمدتتری را انجام دهند تا ببینند آیا تغییرات ایجادشده در الگوی فعالیت روزانه نه تنها با آمیلوئید مغز، بلکه با زوال شناختی واقعی مرتبط هستند یا خیر.
چنین یافتههایی، این احتمال را نشان میدهند که افراد مسن ممکن است روزی در کنار سایر اقدامات، از وسایلی مانند ساعت مچی استفاده کنند که فعالیت خواب و بیداری آنها را به طور خودکار ردیابی و تحلیل میکند. افرادی که الگوهای فعالیت غیرعادی دارند، میتوانند برای بررسی بیشتر احتمال ابتلا به آلزایمر با پزشک خود مشورت کنند.