هآرتص نوشت: دستگاه پول پاشی قطر مسیر خود را برای ایجاد نفوذ جهانی هموار میکند. این امیرنشین کوچک گروههای اسلام گرا نظیر حماس را تامین مالی میکند و اخیرا کنترل داراییهای استراتژیک ایالات متحده در فن اوری هسته ای، امنیت سایبری و هوش مصنوعی را در اختیار گرفته است. آیا باید نگران باشیم که این فن آوریها در نهایت در اختیار ایران قرار بگیرد؟
به گزارش انتخاب، در اوایل ماه ژانویه، زمانی که خانوادههای گروگانهای اسرائیلی در قطر برای آزادی اسرا از دست حماس تلاش میکردند، گزارشی در ایالات متحده منتشر شد که نشان میداد چطور این کشور کوچک حاشیه خلیج فارس که از تامین کنندگان مالی حماس به شمار میرود، کنترل داراییهای امنیتی حساس بزرگترین ابرقدرت جهان را در اختیار گرفته است.
این گزارش که توسط انسیتوی مطالعات جهانی یهودی ستیزی در نیویورک منتشر شد، در خصوص یک توافق سری بین دولت قطر و دانشگاهای اند ام تگزاس بود که یک نسخه از آن به دست این انستیتو رسیده است.
بر اساس این گزارش، قطر بیش از یک میلیارد دلار برای خریداری حقوق مربوط به تمام داراییهای فکری و مادیای که با همکاری تحقیقاتی این دانشگاه تولید شود پرداخت کرده است. این قرارداد ۵۰۰ پروژه فن آوری را در بر میگیرد که بسیاری از آنها در حوزههای بسیار حساسی نظر علوم هسته ای، هوش مصنوعی، امنیت سایبری، رباتیک، بیوتکنولوژی و توسعه تسلیحات مدرن است.
بر اساس ادعای این انستیتو، دلربایی قطر از یهودیان امریکا و کاخ سفید «که به این کشور اجازه میدهد تا کنترل کامل این تحقیقات را از طریق مالکیت بر آی پیها در اختیار بگیرد، ریسک غیرقابل قبولی را برای انتقال فن آوری و تصاحب پیشرفتهای دارای کاربردهای نظامی پدید میآورد به خصوص که قطریها دارای ارتباطاتی با سازمانهای تروریستی هستند.»
مهمترین نگرانی این است که مالکیت فکری این پروژهها در دستان گروههای مورد حمایت مالی قطر نظیر حماس و حزب الله و ایران که دارای روابط نزدیک با دوحه است قرار گیرد.
اودی لوی، رئیس سابق شاخه جنگ اقتصادی موساد که در زمینه مقابله با گروهها و کشورهای حامی آنها نظیر قطر فعالیت دارد گفت: «تردیدی نیست که قطریها تلاش دارند از طریق یک طرح استراتژیک نفوذ به غرب، بر فن اوریهای پیشرفته دسترسی پیدا کنند.»
این گزارش مدعی است قطر میلیاردها دلار صرف کمک به گروههایی جهت جهاد با ایالات متحده و کشورهای غربی کرده و در عین حال از طریق تامین مالی موسسات تحقیقاتی و دانشگاه ها، استخدام لابی گرها در واشنگتن و بروکسل، تسلط بر بنگاههای خبری و سرمایه گذری در باشگاههای ورزشی میلیاردها دلار برای نفوذ بر مراکز قدرت غربی هزینه کرده است.
لوی افزود: «قطر از ایران و چین خطرناکتر است، زیرا در حالی که غرب این کشورها را به عنوان یک تهدید استراتژیک جدی تلقی میکند قطر را به چشم یک دوست میبیند... آمریکاییها علیه چین اعلام جنگ کرده و تحریمهای سنگینی را برای جلوگیری از دستیابی ایران به بمب وضع نموده اند، اما کاری به قطر ندارند و حتی به این کشور امکان دسترسی به داراییهای استراتژیک را فراهم نموده اند. من نگرانم، چون فکر میکنم غرب دارد کنترل قضیه را از دست میدهد. قطریها بدون شلیک یک گلوله درحال فتح غرب هستند.»
یکی از موضوعات مهم تحقیقاتی دانشگاهای اند ام در حوزه فن آوری هستهای است که شامل دسترسی به ۲ مورد از تاسیسات هستهای آمریکاست. گزارش این اندیشکده یهودی هشدار میدهد که توافقات منعقده با قطر میتواند منجر به انتقال توانمندیهای پیشرفته هستهای به دولتهای خارجی و سایر بازیگران متخاصم از جمله ایران شود.
این اندیشکده در گزارش خود ۱۱ پیشنهاد را مطرح کرده که شامل ممنوعیت استفاده از پول قطر توسط دانشگاههای آمریکایی، الزام قویتر به گزارش دهی موارد تامین مالی خارجی و تعطیلی شعبه دانشگاه تگزاسای اند ام در قطر است. (هفته گذشته این دانشگاه اعلام کرد که در حال تعطیل کردن این شعبه است.)
دانشگاه تگزاسای اند ام، که محل اصلی اش در کالج استیشن هیوستون قرار دارد، بزرگترین دانشگاه آمریکا با بیش از ۷۰ هزار دانشجو است. این دانشگاه در بین بهترین دانشگاههای ایالات متحده قرار دارد. هرچند این دانشگاه یک نهاد دولتی است، اما رقابت موفقی با شناخته شدهترین دانشگاههای خصوصی امریکا و بودجههای هنگفت آنها دارد.
مارک لوش، رئیس دانشگاه تگزاسای اند ام در واکنش به این گزارش گفته «این ادعا که ما در حال درز دادن یا به خطر انداختن دادههای تحقیقات امنیت ملی به کسی هسیم، نادرست و غیرمسئولانه است.»
بر اساس آمارهای وزارت آموزش آمریکا، قطر در طی یک دهه گذشته بیش از ۳.۲۸ میلیارد دلار در موسسات آموزشی این کشور هزینه کرده است. این در حالی است که میزان هزینه کرد چین، دومین اقتصاد بزرگ جهان با ۱.۵ میلیارد نفر جمعیت در دانشگاههای آمریکا تنها به ۱.۷۳ میلیارد دلار میرسد. قطر تنها ۳ میلیون نفر جمعیت دارد و اقتصاد پنجاه و سوم جهان است.
به گفته یوئل وزانسکی، محقق ارشد انستیتوی مطالعات امنیت ملی و خاورمیانه در واشنگتن «هدف این سرمایه گذاریها مثل اهداف چینیها لزوما دزدی اسرار تکنولوژیک آمریکا نیست، بلکه هدف به دست آوردن نفوذ است... چیزی که برای قطر اهمیت دارد نحوه اثر گذاری بر سیاستهای مریکا از طریق قدرت نرم است. من ترس چندانی از دزدی تکنولوژی ندارم.»
در عین حال قطر برای آسیب زدن به سیاستمدارن آمریکاییای که در سمت موافق این کشور قرار ندارند دریغ نمیکند. در ماه ژانویه فاکس نیوز گزارش داد که قطر از عواملی در دولت آمریکا برای بدنام کردن آن دسته از سیاستمداران امریکایی که مخالف تلاشهای اخوان المسلمین در ایالات متحده هستند استفاده کرده است. بر اساس ادعای این گزارش، قطر یک عملیات جاسوسی را علیه سناتورهای جمهوری خواه تد کروز و تام کاتن تامین مالی کرده، زیرا آنها گامهایی را برای اعلام اخوان المسلمین به عنوان یک گروه تروریستی خارجی برداشته بودند.
زمانی که اخوان المسلمین در سال ۲۰۱۳ از مصر اخراج شد، قطر از این گروه استقبال کرد و در سالهای اخیر نیز از اسماعیل هنیه و خالد مشعل، رهبران حماس که گروه خود را شاخهای از اخوان المسلمین میدانند میزبانی کرده است.
دولت قطر با تکذیب گزارش فاکس نیوز، در اقدامی غیرمعمول این شبکه را تهدید به شکایت کرده است.
لوی امیدوار است اتفاقات هفتم اکتبر غرب را در مورد رفتارهای قطر از خواب غفلت بیدار کند. وی میافزاید: «تغییر روایت بر علیه آنها کاری بس دشوار است. اما اگر این کار انجام نشود، ما با یک آینده بسیار مشکل ساز مواجه خواهیم شد و من این را با ناراحتی فراوان میگویم: چرا برای بیدار شدن غرب به یک فاجعه نظیر ۷ اکتبر یا اتفاق دیگری نظیر یازده سپتامبر نیاز داریم؟»