دیپلمات ایرانی با اشاره به تحولات اخیر در اراضی اشغالی و ادامه جنایتهای رژیم صهیونیستی در غزه تأکید کرد: نتانیاهو به این جنگ و ادامه آن بسیار نیاز دارد.
یه گزارش ایسنا، بیش از هشتاد روز از آغاز دور جدید حملات رژیم صهیونیستی به غزه میگذرد و در این مدت ماشین کشتار این رژیم اقدام به کشتار بیش از ۲۰ هزار نفر از غیرنظامیان اعم از زنان و کودکان در این منطقه جغرافیایی کرده است؛ کشتاری که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان غرب آسیا با چراغ سبز آمریکا و حمایتهای اطلاعاتی و لجستیکی کاخ سفید انجام شده است.
در طول این مدت، به رغم اینکه خواست جامعه جهانی پایان جنگ در این منطقه و تسهیل ارسال کمکهای انسان دوستانه به مردم غزه است و این خواست در قالب ۲ قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد و همچون برگزاری راهپیمایی در شهرهای مختلف در عرصه جهانی نمود رسانهای داشته است، ولی شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان یکی از ارکان اصلی سازمان ملل نتوانسته اقدامی جدی برای پایان این جنگ انجام دهد.
در واقع، این تحولات بار دیگر نشان داد که این شورا با توجه به ساختار خود در مواقع بحرانی به گروگان برخی از کشورهای عضو که دارای حق وتو هستند در میآید و نمیتواند نقش تعریف شده خود در چارچوب منشور سازمان ملل را ایفا کند.
از دیگر سو با توجه به این که رژیم صهیونیستی در این مدت در عرصه میدانی نتوانسته به اهداف اصلی خود از جمله نابودی حماس و ... دست پیدا کند و همچنین «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر این رژیم با توجه به وضعیت سیاسی خود در اراضی اشغالی برای ماندن در اریکه قدرت و فرار از محاکمه شدن نیازمند ادامه این جنگ است، در روزهای اخیر به انجام عملیاتهای تلافیجویانه در خارج از نواحی اشغالی اقدام کرده که در این ارتباط میتوان به ۲ عملیات اخیر وی در علیه مسشتشاران رسمی ایران در سوریه اشاره کرد؛ اقدامی که به اعتقاد برخی از کارشناسان هدف اصلی آن گسترش دامنه جنگ و کشاندن پای ایران در عرصه جنگ است.
برای ارزیابی تحولات اخیر در اراضی اشغالی، عملکرد گروههای مقاومت در منطقه در این جنگ، وضعیت کنونی نتانیاهو در داخل ساختار سیاسی رژیم صهیونیستی، آینده این جنگ و بررسی عملکرد دستگاه دیپلماسی ایران در طول بیش از ۸۰ روز گذشته با «حمید رضا دهقانی» دیپلمات وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی که بیش از سه ماه است مسئولیت سفارت ایران در دوحه را به جایگزین خود «علی صالحآبادی» واگذار کرده است، گفتگو کردیم.
«حمیدرضا دهقانی» درارتباط با تحولات اخیر در اراضی اشغالی و اینکه اکنون شرایط در این منطقه را چگونه ارزیابی میکند، گفت: در این جنگ رکوردهای زیادی به ثبت رسید؛ یکی از این رکوردها، حجم جنایتها و کودککشی است که رژیم صهیونیستی در نوار غزه مرتکب شده است.
سفیر پیشین ایران در قطر با بیان اینکه رژیم صهیونیستی در این جنگ به میزان قابل توجهی به قواعد جنگ بیتوجهی کرد، ادامه داد: از طرف دیگر در حالی که بسیاری از کشورها معتقد بودند جنگ رخ داده یک جنگ ناعادلانه است، نتوانستند اقدامی برای توقف جنایتهای صورت گرفته انجام دهند و بیشتر از گذشته ناتوانی جامعه بینالمللی روشن شد. در جریان این تحولات به خاطر فشارهای آمریکا و همپیمانانش تمام سازمانهای بینالمللی و در رأس آنها شورای امنیت سازمان ملل به گروگان گرفته شدند. در این جنگ به تمام معیارها و ارزشهایی که سازمان ملل براساس آن ایجاد شده است، بیتوجهی و بیاعتنایی شد.
مدیرکل پیشین خاورمیانه و شمال آفریقای وزارت امور خارجه با بیان اینکه این جنگ یکی از طولانیترین جنگهای رژیم اسرائیل و همچنین جریان مقاومت در دهههای اخیر است، گفت: در جریان این تحولات شاهد پدیده عظیمی از استقامت و بردباری مردم فلسطین در غزه نیز هستیم و این در حالی است که متأسفانه کشورهای عربی و اسلامی نتوانستند کمک شایانی به این مردم مظلوم ارائه کنند.
دهقانی در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت: در جریان این جنگ اسرائیل نتوانسته به دستاورد ملموسی در محدوده جغرافیایی غزه دست پیدا کند و این موفقیت بزرگی برای جریان مقاومت است. از ابتدای بحران فلسطین، آمریکا و غربیها و حتی کشورهای عربی برای موضوع فلسطین، راهحلهایی را مطرح کردهاند، ولی هیچ کدام از این راهحلها تاکنون نتیجه بخش نبوده و علت اصلی آن این بوده که اولا این راهحلها مبتنی بر واقعیتهای روی زمین نبوده و ثانیا و شاید مهمتر آنکه آنها نظر مردم فلسطین را برای حل بحران جویا نشدهاند و هیچ کدام از این طرحها به رای مردم فلسطین گذاشته نشده و یا از آنها پرسیده نشده که چه میخواهند و چگونه به دنبال تعیین سرنوشت خود اقدام خواهند کرد و راهحل آنها برای حل مشکل چیست؟
این دیپلمات ادامه داد: از سال ۱۹۸۲ که ایران طرح مقاومت در برابر اشغال را به عنوان راهبردی برای خروج از وضعیت جاری مطرح کرد، رژیم صهیونیستی در طول این ۴۰ سال در پی شکل گیری مقاومت عقبگرد داشته است، البته این عقبگرد به معنای کاهش وحشیگری این رژیم نبوده است.
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر اینکه راهحل مقاومت یک راهحل مشروع در برابر اشغالگری است، افزود: مقاومت توانسته در این سالها به پیروزیهای خوبی دست پیدا کند از جمله اینکه در سال ۲۰۰۰ صهیونیستها را مجبور کرد که از جنوب لبنان خارج شوند و در سال ۲۰۰۵ نیز غزه را ترک کنند.
دهقانی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در مورد فلسطین ۲ راهحل را پیشنهاد کرده است، در بعد میدانی بر موضوع مقاومت مشروع مردم فلسطین تاکید دارد و در بعد سیاسی نیز معتقد است که این مردم فلسطین هستند که باید برای آینده خود تصمیمگیری کنند. این پیشنهاد کشورمان برگرفته از دیدگاههای مقام معظم رهبری است که در سال ۱۳۹۸ در چارچوب طرح رفراندوم، رسما تقدیم سازمان ملل متحد شد.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که به نظر میرسد قبل از آتشبس هفت روزه کشورهای اسلامی توجه و اهمیت بیشتری به تحولات در اراضی اشغالی داشتند، ولی اکنون از میزان حساسیت آنها به این موضوع کاسته شده است، گفت: قبل از آتشبس، این تصور از سوی برخی دوستان منطقهای مورد تاکید بود که با تبادل اسرا میتوان مرحله به مرحله آتشبس موقت را تمدید کرد و آن را تبدیل به آتشبس دائمی کرد؛ در واقع این تصور وجود داشت که با توجه به تبادل اسرای غیرنظامی امکان تبدیل آتشبس موقت به دائمی وجود دارد، ولی این تصور با مخالفت آمریکا و اسرائیل مواجه شد. البته دوستانی که مایل بودند این کار انجام شود از روی حسن نیت و خیرخواهی این مسئله را مطرح کرده بودند.
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه در پاسخ به این سوال که به نظر او این جنگ در چه مرحلهای به پایان میرسد و آیا چشم انداز نزدیکی برای پایان جنگ وجود دارد، تصریح کرد: این جنگ قطعا تمام میشود و نمیتواند تا ابد ادامه پیدا کند، مسئله مهم، اما این است که جنگ چگونه پایان میپذیرد و اینکه دوره بعد از جنگ در منطقه، فلسطین و بهویژه در غزه چگونه خواهد بود. قدر مسلم آن است که آمریکا و اسرائیل پیروز این میدان نخواهند بود. هر دولتی که جنگی را به ملتی تحمیل کند و خود را مقابل ملتی مقاوم قرار دهد، آن دولت محکوم به شکست است.
دهقانی با تأکید بر اینکه ساز و کار بعد از جنگ رابطه مستقیمی با نتیجه جنگ دارد، گفت: اگر نتیجه جنگ این باشد که اسرائیل در دستیابی به اهداف خود شکست بخورد، قطعا با وضعیت شبیه گذشته مواجه نخواهیم بود و پیروزی اسرائیل تعلیق به محال است. در هیچ صورتی امکان بازگشت به شرایط قبل از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ وجود ندارد. رژیم صهیونیستیدر طول بیش از ۷۰ روز گذشته نتوانسته کوچکترین دستاوردی در حوزه نظامی و سیاسی به دست آورد و بعید است که در ادامه هم بتواند به موفقیتی نائل شود.
دهقانی با بیان اینکه اقداماتی که رژیم صهیونیستی درطول این مدت انجام داده همه کشتار و جنایت بوده است و قطعا کشتار زنان و کودکان و یا محاصره شدید غزه و بستن راهها و گذرگاهها دستاورد نیست، تأکید کرد: این اقدامات جز اینکه شناسنامه رژیم صهیونیستی را در انجام اقدامات ضدبشری قطورتر کرده، دستاوردی نصیب رژیم صهیونیستی نکرده است.
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه با تأکید بر اینکه رژیم صهیونیستی در طول تاریخ حیاتش همواره به دنبال این بوده که خود را به عنوان نماینده یهودیان در جهان معرفی کند، اظهارکرد: در جریان تحولات اخیر شاهد این بودیم که حتی برخی از یهودیان جهان در آمریکا و برخی از کشورهای غربی نسبت به جنایتهای رژیم صهیونیستی در غزه واکنش نشان دادند و به این موضوع اعتراض کردند. اعتراضات مردم دنیا در هفتههای گذشته باعث شد تا انزوای رژیم اسرائیل بیش از هر دوره دیگری در بین ملتهای جهان آشکارتر شود. همچنین جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت و نسلکشی که اسرائیل مرتکب شده است، مظلوم نمایی این رژیم را بیش از هر دوره دیگری زیر سوال برده است؛ از دیگر سو با شکست اطلاعاتی و امنیتی که در عملیات ۷ اکتبر با آن مواجه شد، اسطوره شکست ناپذیری خود را نیز از دست داد و همانطور که مقام معظم رهبری اشاره کردند، تمامی این شکستها غیر قابل جبران است.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود در این ارتباط خاطرنشان کرد: رژیم صهیونیستی در طول هشتاد روز اخیر در نزد افکار عمومی جهان با شکستی روبرو شده که شاید نتوان نظیری برای آن در طول تاریخ حیات ۷۵ ساله رژیم صهیونیستی برشمرد. شاید در چند روز اول، افکار عمومی دنیا به خاطر یک سری تبلیغات نادرست همراهی و دلسوزی با رژیم صهیونیستی داشتند، اما هرچه گذشت، افکار عمومی دنیا به ضد این رژیم تبدیل شد و این ضربه کمی نیست که صهیونیستها با آن روبرو شدهاند.
دهقانی با بیان اینکه این ضربه را در درجه اول مسئولان رژیم صهیونیستی متحمل شده اند و در مرحله بعد آمریکا و کشورهایی که از این جنایتها حمایت کردهاند، تأکید کرد: درجریان این تحولات، کشورهایی که دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل هستند و دیگر کشورهای تأثیرگذار در عرصه جهانی از نظر معنوی در بین افکار عمومی دنیا مردود شدند؛ چرا که نتوانستند اقدام موثری برای جلوگیری از ادامه جنایات ماشین کشتار اسرائیل انجام دهند.
وی با بیان اینکه این احتمال وجود دارد که برخی از رهبران فعلی آمریکا و کشورهای غربی به خاطر کوتاهی در جلوگیری از ادامه این کشتار در ادامه حیات سیاسی خود با مشکلاتی روبرو شوند و دیگر مورد استقبال افکار عمومی کشورهای خود قرار نگیرند، گفت: به نظرم یکی از کسانی که در این فرآیند آسیب جدی خواهد دید، «جوبایدن» رئیسجمهور کنونی آمریکاست؛ با توجه به اینکه انتخابات ۲۰۲۴ این کشور در پیش روست. البته تا زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در این کشور چند ماهی باقی مانده و عوامل متعددی بر نتیجه انتخابات موثر است، اما به نظرم اگر قرار بود امروز در آمریکا رأیگیری برای انتخابات انجام شود، این نوع عملکرد بایدن در جنگ غزه احتمالا در میزان آرای او تاثیر منفی میگذاشت؛ بنابراین شاید بتوان گفت با توجه به سبد رای دموکراتها و نقش اقلیتها و رنگین پوستان، او و حزب دموکرات از این جنگ متاثر خواهند شد. دموکراتها در آمریکا همواره از حقوقبشر و رعایت آن سخن میگویند، ولی سیاستی که دولت بایدن در جریان این تحولات در پیش گرفت برخلاف این شعارها و پایگاه رأیش بود.
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه در پاسخ به این سوال که به نظر میرسد طولانی شدن جنگ باعث کاهش حساسیت افکار عمومی به تحولات در اراضی اشغالی شده و برخی معتقدند که این موضوع به نفع اسرائیل بوده است، گفت: به طور طبیعی وقتی جنگی طولانی و فرسایشی میشود با مشکلاتی مانند عادیشدن و یا نادیده گرفته شدن مواجه میشود، ولی در مجموع باید به این مسئله توجه داشت فرسایشیشدن این جنگ بیش از اینکه به ضرر گروههای مقاومت و ملت فلسطین باشد، به ضرر رژیم صهیونیستی است. نکته مهم و دردناک این موضوع مصائبی است که مردم فلسطین در غزه متحمل میشوند وگرنه فرسایشی شدن جنگ، از حیث سیاسی، امنیتی و اقتصادی ضربه بزرگی به اسرائیل وارد میکند. در واقع باید گفت ضربهای که این جنگ و فرسایشی شدن آن به رژیم صهیونیستی وارد میکند بیشتر از ضربهای است که به مردم و جریان مقاومت و مردم فلسطین وارد خواهد کرد.
دهقانی با بیان اینکه جنگ به طور معمول اینگونه نیست که به همین منوال ادامه یابد و ممکن است عناصر ثالثی در آن دخالت کنند که روند جنگ را به سمت دیگری سوق دهند، خاطر نشان کرد: در حال حاضر عملیات یمنیها برای دفاع از فلسطین را در دریای سرخ و تنگه باب المندب مشاهده میکنیم؛ شاید قبل از این جنگ هیچکس تصور نمیکرد که یمنیها اینگونه وارد این کارزار در راستای حمایت از فلسطین شوند، ممکن است از برخی از گروههای مقاومت در منطقه چنین انتظاری وجود میداشت، اما از انصارالله یمن که سالها درگیر جنگ بوده و از نظر جغرافیایی با فلسطین فاصله دارد، چنین انتظاری وجود نداشت، امور غیر قابل پیشبینی دیگری نیز ممکن است در راه باشد.
این دیپلمات همچنین گفت: نوع حمایت صورت گرفته از فلسطین از سوی انصارالله متفاوت است و شاید در آینده موارد دیگری را نیز در همین چارچوب مشاهده کنیم. از دیگر سو نوع برخورد افکار عمومی دنیا نیز در ارتباط با این تحولات مهم است. در جریان این جنگ، برای اولین بار بود که در برخی از شهرهای آمریکا و غرب چنین تظاهراتهای وسیعی برای حمایت از فلسطین برپا شد. حتی در این قضیه برخی از شخصیتهای موثر اروپایی نیز موضعگیری کردند و جنایتهای اسرائیل را محکوم کردند. ما پیش از این در کشورهای عربی- اسلامی، آفریقایی و آمریکای لاتین شاهد موضعگیری از سوی افکار عمومی و شخصیتهای سیاسی و فرهنگی علیه رژیم صهیونیستی بودیم، اما این برای اولین بار بود که در آمریکا و اروپا به این میزان علیه رژیم صهیونیستی موضع گیری شد و ممکن است در صورت ادامه جنایات اسرائیل، عکس العملهای غیر منتظره دیگری را شاهد باشیم.
این دیپلمات در پاسخ به این سوال که وضعیت کنونی نتانیاهو در اراضی اشغالی چگونه است و این جنگ چه تأثیری بر آینده سیاسی نتانیاهو گذاشته است، تصریح کرد: نتانیاهو در حال حاضر به این جنگ و ادامه آن نیاز دارد؛ البته باید به این موضوع توجه داشت که غزه از ابتدا اولویت نتانیاهو نبود، غزه بیشتر اولویت مخالفان و رقیبان نتانیاهو بود، اما در حال جاضر شکست ۷ اکتبر باعث شده نتانیاهو نیازمند دستاورد باشد، دستاوردی که امید به دستیابی به آن برای او هر چه میگذرد کم رنگتر میشود.
دهقانی در این ارتباط افزود: در اسرائیل پیش از این جنگ ۲ دیدگاه وجود داشت عدهای معتقد بودند که تهدید اول برای این رژیم غزه و نیروی مقاومت است و دیدگاه دیگری که افرادی مثل نتانیاهو آن را نمایندگی میکردند، میگفتند تهدید اول برای اسرائیل ایران است نه غزه.
این دیپلمات در ادامه گفت گفت: در همین چارچوب نتانیاهو به دنبال این بود که با انعقاد پیمانهای صلح با کشورهای منطقه و عربی و اسلامی از جمله پیمان صلح ابراهیم، این کشورها را در جبهه خود قرار دهد و با تبلیغات و پروپاگاندا، ایران را به عنوان تهدید اول منطقه معرفی کند و در این چارچوب با امنیتیسازی چهره ایران، یک ائتلاف جهانی را علیه کشورمان شکل دهد. درواقع روند برنامهریزی آنها به نحوی بود که خود اسرائیل مستقیم درگیر جنگ با ایران نشود و کشورهای دیگری در این ارتباط وارد عمل شوند، اما همه اینها با توجه به عملیات صورت گرفته، شکست خورد و نتانیاهو با غفلت از موضوع غزه و جریان مقاومت در آن منطقه، با یک شکست سیاسی، نظامی و اطلاعاتی سنگینی در داخل خود اراضی اشغالی مواجه شده است.
وی ادامه داد: وقتی چنین تحولاتی رخ داد و همچنین با توجه به پروندههای فسادی که از قبل در مورد نتانیاهو وجود داشت، مطالبه برای کنارهگیری، محاکمه و زندانی کردن نتانیاهو افزایش یافته و به محض توقف جنگ بیشتر نیز میشود. نتانیاهو به خوبی میداند که اگر این جنگ تمام شود کمیتهای مثل کمیته «وینوگراد» تشکیل میشود و فردی مثل وینوگراد میآید، تحقیق میکند و تکتک اتفاقاتی که افتاده است را مورد بررسی قرار میدهد و اینها شکست بزرگی برای کسی است که دائم در اراضی اشغالی این ادعا را مطرح میکرد که من فقط میتوانم برای شما امنیت ایجاد کنم.
دهقانی در ادامه گفت: اکنون معادلهای ایجاد شده و براساس این معادله اگر بایدن بتواند نتانیاهو را متقاعد کند که جنگ را تمام کند این موضوع باعث میشود نتانیاهو برای همیشه از صحنه سیاسی اراضی اشغالی کنار برود و اگر نتانیاهو بایدن را به حمایت از خود و استمرار جنگ ناچار کند، بایدن میبازد و به نظر من سرنوشت این دو در مقابل هم قرار گرفته است.
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت خارجه در پاسخ به این سوال که به نظر او این معادله چگونه پیش میرود، گفت: نتانیاهو در هر صورت رفتنی است، اما مسئله این است که آیا بایدن نیز همراه او میرود یا خیر. یعنی بایدن همراه نتانیاهو سقوط میکند یا خیر. طولانی شدن این جنگ میتواند در آینده سیاسی بایدن نیز تأثیر بگذارد.
وی در پاسخ به این سوال که عملکرد نیروهای مقاومت در طول این مدت را چگونه ارزیابی میکنید با توجه به این که همانطور که خودتان اشاره کردید از انصارالله یمن این انتظار وجود نداشت که این گونه وارد عرصه شود و بعضا اینگونه تحلیل مطرح میشود که دیگر گروههای مقاومت از جمله حزبالله لبنان آنگونه که از آنها انتظار میرفت در این جنگ، مستقیم وارد عرصه عمل نشدند، اظهارکرد: حزبالله لبنان به صورت مستقیم وارد این جنگ شده است. باید به این موضوع توجه داشت که گاهی رسانهها توقع کاذب ایجاد میکنند، ولی باید به این نکته توجه دقیق داشت که اسم نیروهای مقاومت، مقاومت است و نباید از آنها توقع جنگ کلاسیک را داشت. گروههای مقاومت عموما عملیاتهای چریکی و غیرمتقارن انجام میدهند و هیچ وقت وارد یک جنگ کلاسیک نمیشوند؛ چراکه ماهیت آنها براساس جنگ کلاسیک نیست. نیروهای مقاومت، نیروی هوایی، دریایی و زمینی به معنای جنگ کلاسیک ندارند.
وی تاکید کرد: قدرت نیروهای مقاومت در جایی است که طرف مقابلش، در آنجا دچار ضعف هستند؛ بنابراین نیروهای مقاومت براساس ساختاری که نقطه قوت خود تعریف کردهاند، وارد میشوند و در حدود معینی که مقاومت نام دارد، فعالیت میکنند. در جریان تحولات اخیر، حزبالله لبنان در شمال فلسطین عملیاتهای زیادی را انجام داده و شهدایی را تقدیم کرده است. در واقع حزب الله با عملیاتهایی که انجام داده بخشی از ارتش اسرائیل را در شمال فلسطین زمینگیر کرده است.
وی افزود: گروههای مقاومت هر کدام بر اساس توانمندی خود، کاری که میتوانند را انجام میدهند. آنها بر اساس نقطه ضعف طرف مقابل برنامهریزی میکنند و اقدام به عملیات میکنند. حزبالله لبنان در تنگه باب المندب نیست که کار یمنیها را انجام دهد و یا یمنیها در شمال فلسطین نیستند که کار حزبالله لبنان را انجام دهند، همانطور که حماس در آن منطقه نیست.
این دیپلمات گفت: در جریان تحلیل این مسائل باید به این موضوع توجه داشت که جوهره موضوع فلسطین، حتی بعد از انجام عملیات اکتبر «مظلومیت» است و ما نباید این جوهره را فراموش کنیم. هرچند جریان مقاومت و مردم فلسطین شجاعانه در برابر متجاوزان و اشغالگران ایستادهاند، اما باید به این موضوع توجه داشت که جوهره موضوع فلسطین، مظلومیت است و مردم مظلوم فلسطین حتی اگر اقدام نظامی برابر اشغالگران انجام میدهند از موضع مظلومیت است و این درست همان چیزی است که اسرائیل در طول ۷۵ سال به دروغ میخواست برای خود ثبت کند.
دهقانی با تأکید مجدد مبنی بر اینکه ما نباید عنصر مظلومیت را از موضوع فلسطین حذف کنیم یا نادیده بگیریم و این موضوع با عملیاتهای جریان مقاومت نیز تحت الشعاع قرار نمیگیرد، تصریح کرد: باید بر این موضوع تأکید کرد که جوهره عملیات نیروهای مقاومت نیز مبتنی بر مظلومیت آنها و مظلومیت ملت فلسطین است و نباید اجازه بدهیم این برگ برنده از دست آنها خارج شود.
دهقانی در ادامه گفتوگوی خود در ارتباط با ارزیابیاش از عملکرد دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در تحولات اخیر در اراضی اشغالی گفت: به نظرم فعالترین دیپلماسی در سطح جهان در ارتباط با این تحولات، دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران بود؛ به این دلیل که ایران احساس میکرد کسی به اندازه ما در دنیا حاضر نیست که در سطح سیاسی و دیپلماتیک برای موضوع به حقی مثل موضوع فلسطین به این میزان هزینه بپردازد.
این دیپلمات با بیان اینکه ما از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون یکی از ارزشهای اصلی خود را حمایت از مردم مظلوم فلسطین تعیین کردهایم، خاطرنشان کرد: طبیعی است که برای پیشبرد آرمان و اهداف با همکاری یاران بیشتری بتوان وضعیت صحنه را تغییر داد، ولی دولتهایی که هم پای ایران وارد میدان شوند، کم داریم.
دهقانی با اشاره به برگزاری اجلاس اخیر سران سازمان همکاری اسلامی در ریاض گفت: وقتی که این اجلاس برگزار شد، این انتظار وجود داشت که گامهای عملی و بلندتری از سوی کشورهای عضو برداشته شود و این موضوعی بود که ایران بر آن تاکید داشت، ولی در عمل دیدیم که اینگونه نشد.
سفیر پیشین ایران در قطر درباره عملکرد دولت قطر در ارتباط با تحولات اخیر، با توجه به اینکه به نظر میرسد دوحه به یک بازیگر اصلی در جریان ارتباط با حماس و همچنین طرف دیگر جنگ یعنی آمریکا و اسرائیل تبدیل شده است، تصریح کرد: در ارتباط با حل این بحران و توقف جنگ، قطر تلاشهای زیادی کرده است. قبل از جنگ نیز جدا از اینکه میزبان رهبران حماس بود، کمک مالی قابل توجهی به مردم غزه میکرد؛ مردمی که سالهاست بخاطر محاصرهای که صورت گرفته امکان دریافت کمک از جای دیگری را نداشتند و درواقع ساختار غزه تا حدود زیادی با این کمکها توانست کار خود را به پیش ببرد. قطر با توجه به داشتن روابط با آمریکاییها و فلسطینیها و بدون اینکه به عادی سازی با اسرائیل روی آورد، در تبادل اسرا بین دو طرف، نقش مهمی ایفا کرد.
مدیرکل پیشین وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه قطر تلاش زیادی انجام داد که آتشبس در غزه ایجاد شود، گفت: دوحه محدودیت ما در ارتباط با تعامل با اسرائیل و آمریکا را ندارد و از این جهت میتواند بازیگری کند. توقع ما از سایر کشورهای اسلامی این بود که مثل قطر با مردم فلسطین همراهی کند، چرا که این عملکردها در تاریخ ثبت میشود. متاسفانه در این زمینه شاهد بودیم که حتی برخی از کشورها با رژیم صهیونیستی همراهی کردند و مقاومت مردم فلسطین را محکوم و مورد سرزنش قرار دادند.
وی در پاسخ به این سوال که شما به عنوان یک دیپلمات ارشد وزارت خارجه تاکید بر این دارید که دیپلماسی ایران در این تحولات فعال بوده، ولی این دیپلماسی فعال به چه میزان تاثیرگذار و نتیجه بخش بوده است؟ خاطرنشان کرد: اگر منظورتان از نتیجهبخش بودن این باشد که تجاوزات رژیم صهیونیستی متوقف شود اینگونه نبوده، اما ما تلاش خود را به سهم خودمان برای برقراری صلح و توقف جنگ انجام دادیم.
دهقانی ادامه داد: واقعیت این است که دولتهای عربی و اسلامی نتوانستند به آمریکا به آن میزان لازم، فشار بیاورند که روند حمایتی خود را از رژیم صهیونیستی کاهش و یا متوقف کند. در این کار جمعی کشورهای اسلامی موفق نبودند، ولی باید به این موضوع نیز اذعان داشت که اگر این تلاشها نمیشد ممکن بود که وضع بدتر از این شود.
دهقانی در پایان با تاکید بر اینکه ما در جریان این وضعیت در یک طیف قرار داریم و صفر و یکی وجود ندارد، گفت: اگر تلاشهای ایران نبود، به نظرم وضع بدتر میشد و جنگ گستردهترمیشد، یکی از عمدهترین نقشهایی که ایران در این تحولات بازی کرد این بود که از گسترش جنگ جلوگیری کرد و ایران به عنوان یک عضو دولتهای متحد عملکرد موفقی برای جلوگیری از گسترش جنگ داشت.
وی تاکید کرد: البته معلوم نیست تا ابد روند اینگونه باشد و دیگران از جمله همه جبهههای مقاومت به حرف ما گوش دهند. ممکن است با ادامه بحران و گسترش جنایتها، وضعیت تغییر کند و همانطور که وزیر خارجه کشورمان آقای امیرعبداللهیان و حتی در سطوح بالاتر تاکید شده وضعیت منطقه و گسترش جنگ به مرحلهای برسد که کاری از دست کسی برای جلوگیری از آن بر نیاید و امور از کنترل خارج شود.