شكاف در ائتلاف دريايي امريكا؟

محمود فاضلی در اعتماد نوشت: عبور ۲۱ هزار شناور و ترانزیت ۵۷درصدی انرژی جهان از مسیر باب‌المندب، این منطقه را به یکی از مسیر‌های انتقال کالا در جهان تبدیل کرده است، اما بعد از آغاز جنگ غزه، یمن مانع عبور کشتی‌های اسراییلی از این منطقه شده و اسراییل به‎ دنبال راه جایگزین است؛ مساله‌ای که باعث شده از ۱۵ دسامبر تاکنون، پنج شرکت کشتیرانی بین‌المللی فعالیت در دریای سرخ را متوقف کنند.

این تنگه آبی میان یمن و آفریقا، کمتر از کانال سوئز، اما به ‎همان اندازه حیاتی است. حجم عظیمی از نفت خام، گازوییل و سایر فرآورده‌های نفتی از خاورمیانه و هند از طریق این آب‌ها به ‎سمت اروپا و نفت روسیه از این مسیر به هند و چین حمل می‌شود. برخی شرکت‌های بزرگ کشتیرانی طی روز‌های گذشته حمل کالا و نفت از این تنگه را به خاطر حملات انصار‌الله متوقف کرده‌اند.

آمار شرکت‌های ردیابی نفتکش‌ها نشان می‌دهد در ۱۱ ماهه سال جاری میلادی روزانه ۷.۸ بشکه نفت و محصولات نفتی از این تنگه عبور کرده که ۱۸درصد بیشتر از دور مشابه پارسال است. علت امر، رشد خرید نفت روسیه توسط هند و چین، همچنین افزایش خرید نفت اتحادیه اروپا از کشور‌های خاورمیانه است.

در پی تشدید تنش‌ها در نوار غزه، نیرو‌های مسلح یمن اعلام کردند که تا زمان متوقف نشدن حملات علیه غزه، حملاتی را علیه رژیم صهیونیستی انجام خواهند داد و به ‎هیچ کشتی وابسته به آن اجازه تردد در آب‌های دریای سرخ و تنگه باب‌المندب را نمی‌دهند. محمدعلی الحوثی، رییس جنبش انصارالله در رد هر نوع تجاوز رژیم صهیونیستی ضدملت فلسطین به عنصر مهمی در معادلات درگیری فعلی تبدیل شده و نیرو‌های مسلح یمن را از طریق مجموعه عملیات‌ها در دریای سرخ و تنگه باب‌المندب به یک بازیگر اساسی تبدیل کرده است.

به گفته او، ناوگان دریایی در دریای سرخ و تنگه باب‌المندب به جز برای کشتی‌های اسراییلی یا کشتی‌هایی که به‎ سمت سرزمین‌های اشغالی در حرکت باشند، برای سایر کشتی‌ها کاملا امن است. توقف هدف قرار گرفتن کشتی‌های اسراییلی همزمان با توقف جنایت‌ها و تجاوزات اسراییل به نوار غزه خواهد بود. همه گزینه‌ها روی میز است و من هیچ‎کدام از گزینه‌ها را در هیچ مقطع زمان و مکانی بر دیگری ترجیح نمی‌دهم، زیرا ما در درگیری نظامی به‌سر می‌بریم. امریکا و متحدانش در تلاش برای اتخاذ راه‌حلی جهت مقابله با انصار‌الله هستند. «لوید آستین»، وزیر دفاع امریکا در بیانیه‌ای ایجاد یک نیروی ضربت چندملیتی جدید برای انجام «عملیات نگهبان رفاه» را اعلام کرد.

برای مقابله با این مجموعه حملات بی‌سابقه، وزیر دفاع امریکا از شرکت‌کنندگان خواست به ابتکارات بین‌المللی به رهبری این کشور بپیوندند و با فرماندهی مرکزی نیروی دریایی امریکا و ۳۹ عضو نیرو‌های دریایی ترکیبی برای بازگرداندن امنیت در منطقه دریای سرخ همکاری کنند. وزیر امور خارجه امریکا، در هفته جاری، از ایجاد یک ائتلاف چندملیتی برای تامین امنیت دریای سرخ در میان افزایش حملات به کشتی‌های باری خبر داد.

عملیات «نگهبان رفاه» نیروی دریایی امریکا، بریتانیا، بحرین، کانادا، فرانسه، ایتالیا، هلند، نروژ و سیشل را شامل می‌شود. گفته می‎شود کشور‌های استرالیا، ژاپن، سنگاپور، کره‌جنوبی، نیوزیلند، لیبریا و باهاما نیز در این ائتلاف مشارکت خواهند کرد. این‌ها کشور‌هایی هستند که تحت تاثیر اقدامات انصار‌الله قرار دارند.

یکی از این کشور‌های مشارکت‌کننده در این ائتلاف یونان است که بنا به دستور آقای دندیاس وزیر دفاع ملی این کشور، یک ناوچه نیروی دریایی این کشور در ائتلاف بین‎المللی علیه انصار‌الله یمن به منطقه اعزام خواهد شد. او مدعی شد یونان به‎ عنوان بخشی از عملیات بین‎المللی دریانوردی در دریای سرخ، یک ناوچه خود را برای شرکت در عملیات حفاظتی به منطقه اعزام خواهد کرد. به باور او، جامعه بین‎المللی با حداکثر چالش امنیتی در دریای سرخ و خلیج عدن مواجه است و حمله به کشتی‎های تجاری توسط گروه‎های مسلح، پهپاد‌ها و موشک‎ها تهدید بزرگی برای جان انسان‎ها، امنیت و ثبات بین‎المللی، اقتصاد جهانی و رفاه شهروندان است.

یونان کشوری است که دارای بزرگ‎ترین ناوگان دریایی است و منافع اصلی خود را در حفظ آزادی خطوط دریایی و حفاظت از جان ملوان‎ها می‎داند. اداره دریایی گارد ساحلی یونان توصیه‎هایی برای کشتی‎هایی که با پرچم یونان در حرکت هستند صادر کرده و از آن‌ها خواسته است از ورود به آب‎های یمن خودداری کنند. حزب کمونیست یونان با انتشار بیانیه‎ای مخالفت خود با اعزام ناوچه به دریای سیاه را ابراز نمود و آن‎ را به‎ عنوان مداخله عمیق‎تر این کشور در طرح‎های امپریالیستی جهت حمایت از سیاست جنایتکارانه دولت اسراییل توصیف کرد.

در بیانیه این حزب آمده است: «ارسال ناوچه فوق و مشارکت کشتی‏های یونانی در دیگر ماموریت‎های جاری در شرق مدیترانه و نقاط دیگر در چارچوب ناتو، اثبات می‎کند که هدف واقعی تهیه کشتی‎های جنگی و دیگر برنامه‎های تسلیحاتی که مردم یونان هزینه آن‌ها را پرداخت می‎کنند، چیست. کشتی‎های یونانی و دیگر واحد‌های نظامی کشور در ماموریت‎هایی که ربطی به دفاع از کشور و حفاظت از مرز‌های آن ندارد، کاری ندارند. حزب کمونیست یونان بار‌ها سیاست دفاعی این کشور و همراهی آتن با ناتو را محکوم کرده و خواستار عدم حضور این کشور در ائتلاف‎های دفاعی به‎ همراه امریکا شده است.

این حزب که در جریان بحران غزه مواضع بسیار شفافی داشته، خواستار توقف هرگونه همکاری اقتصادی، سیاسی و نظامی با کشور جنایتکار اسراییل و شناسایی کشور مستقل فلسطینی در پارلمان یونان است. اسپانیا مشارکت اتحادیه اروپا در ائتلاف دریایی چندملیتی در دریای سرخ به رهبری امریکا را که با ادعای تضمین آزادی ناوبری و حفاظت از کشتی‌ها در دریای سرخ تشکیل شده را وتو کرد.

مادرید، در ابتدا می‌خواست کل اتحادیه اروپا در این ماموریت شرکت کند، اما کمیته سیاسی و امنیتی اتحادیه اروپا در نشست اضطراری روز ۲۰ دسامبر، با اتفاق آرا موافقت خود را با مشارکت اتحادیه اروپا در این ابتکار با گسترش «عملیات آتلانتا» اعلام کرد. مادرید موضع خود را تغییر داد و در نشست کارگروه مشاوران اتحادیه اروپا در امور بین‌الملل این تصمیم را وتو کرد.