اثرات هورمون تیرویید (تیروکسین) در رشد و تکامل مغز و رشد و نمو و عملکرد تعداد دیگری از غدد درون ریز بسیار مهم و ضروری است. اگر به هر علتی هورمون تیرویید در بدن تولید نشود یا تولید آن کم باشد، بیماری کمکاری تیرویید بهوجود میآید و عوارض مختلفی در بدن هویدا میشود که این عوارض در سنین مختلف متفاوت هستند.
به گزارش ایسنا، اختلالات غده تیروئید بدون اینکه افراد از آن اطلاعی داشته باشند تعداد زیادی را درگیر میکند. کم کاری یا پرکاری تیروئید بر سلامت عمومی بدن از جمله وضعیت خلق و خو، سوخت و ساز بدن، باروری، سلامت قلب و ... تاثیر میگذارد و این مهم است که علائم این اختلالات که گاهی اوقات نادیده گرفته میشوند را بشناسیم.
عدم درمان بیماریهای تیروئیدی عوارض بسیار مهم و جدی، همچون عقب ماندگی ذهنی در نوزادان، کوتاهی قد در کودکان و نوجوانان، اختلالات هورمونی شدید، اختلالات چربیهای خون و مشکلات روحی _ روانی در جوانان و میانسالان و نارسایی قلبی و حتی مرگ در میانسالان و سالمندان دارد. همچنین اختلالات تیروئیدی میتواند بر عملکرد اکثر ارگانها و غدد بدن تاثیرگذار باشد.
بنابر اعلام دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت ۱۰ نشانه مخفی ابتلا به بیماری تیروئید شامل موارد زیر است:
- درد عضلانی و درد مفاصل: درد عضلات و مفاصل میتواند نشانهای از مشکلات تشخیص داده نشده تیروئید باشد. در واقع درد یک علامت شایع، اما فراموش شده مشکلات تیروئید است. افراد مبتلا به کم کاری تیروئید، ممکن است این دردها را به خصوص در دستها و پاها حس کنند. همچنین سندرم تونل کارپ و درد و تورم در کف دست از علائم دیگر است. مبتلایان به پرکاری تیروئید نیز از ضعف و درد در دستها به خصوص بازوها رنج میبرند.
- ناراحتی و درد در گردن: درد در گردن یا بزرگ شدن آن میتواند نشان دهنده مشکلات تیروئید باشد. سایر علائم عبارتند از احساس تورم در گردن، ناراحتی در بستن یقه لباسها، مشکلات بلع و صدای گوش خراش، بزرگ شدن گواتر میتواند نشانهای از هر دو اختلال کمکاری و پرکاری تیروئید باشد.
- تغییرات پوستی: ریزش مو، تغییر در بافت مو و تغییرات در پوست مشکلات تشخیص داده نشده تیروئید را ثابت میکند. در مبتلایان به کم کاری تیروئید، موها اغلب شکننده و خشک میشوند و به راحتی میریزند. پوست نیز ضخیم، خشک و پوسته پوسته میشود. در مبتلایان به این بیماری یک علامت منحصر به فرد دیگر هم وجود دارد؛ از دست دادن موهای ابرو. در پرکاری تیروئید ریزش موی شدید رخ میدهد به علاوه اینکه پوست نیز به شدت تحریک پذیر خواهد شد.
- سندرم روده تحریک پذیر: یبوست و اسهال و ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر میتواند نشانهای از مشکلات تیروئید باشد. یبوست شدید یا طولانی مدت و یبوستی که به درمانهای معمول پاسخ نمیدهد با کم کاری تیروئید ارتباط دارد.
- قاعدگی بی نظم و مشکلات باروری: این دو علامت نیز در بیماران با مشکلات تیروئید شایع است. دورههای قاعدگی سنگین، طولانی و دردناک با کم کاری تیروئید رابطه دارد. مبتلایان به پرکاری تیروئید، قاعدگیهای سبکتر و تجربه قاعدگی به ندرت را دارند. زنان مبتلا به کم کاری تیروئید ناباروری و سقطهای مکرر را نیز تجربه میکنند.
- سابقه خانوادگی بیماریهای تیروئید و اختلالات خود ایمنی: اگر مشکلات تیروئید در خانواده شما موروثی باشند، شما بیشتر در معرض ابتلا به آنها قرار دارید.
- کلسترول بالا: کلسترول بالا به خصوص زمانی که با رژیم غذایی، ورزش و داروهای کاهنده کلسترول درمان نمیشود، میتواند نشانهای از ابتلا به کم کاری تیروئید باشد.
- افسردگی و اضطراب: تغییرات ناگهانی در خلق و خوی با اختلالات تیروئید رابطه دارد. کم کاری تیروئید معمولا با افسردگی مشخص میشود؛ در حالی که در پرکاری تیروئید، شایعترین علامت روانی، اضطراب، حملات هراس و بیماری دو قطبی است. افسردگی که به دارو پاسخ نمیدهد، میتواند نشانهای از اختلال تیروئید تشخیص داده نشده باشد.
- تغییرات وزن: این نوع تغییرات وزن و کاهش وزن سریع میتواند نشانه هر دو اختلال کم کاری و پر کاری تیروئید باشد. مشکل در پایین آوردن وزن میتواند نشانه کم کاری تیروئید باشد. در پرکاری تیروئید نیز ممکن است با وجود خوردن همان مقدار غذای قبل یا حتی بیشتر از آن وزنتان پایین بیاید.
- خستگی: احساس خستگی وقتی بعد از ۷ تا ۸ ساعت خواب، بیدار میشوید، ولی قادر نیستید فعالیتهای روزمرهتان را شروع کنید، میتواند نشانههای مشکلات تیروئید باشد. در پرکاری تیروئید هم ممکن است فرد دچار بیخوابی شود و همین باعث خسته ماندن شما در طول روز شود.