از همان آغاز که ترکیه از قصدش برای خرید سیستم دفاع موشکی اس-۴۰۰ روسیه خبر داد، صدای مخالفت آمریکا و دیگر اعضای ناتو بلند شد. آنها بر این باور بودند که این سیستم موشکی ساخت روسیه برنامه جنگنده اف-۳۵ را به خطر خواهند انداخت.
به گزارش خبرآنلاین، ترکیه در آن زمان یکی از شرکای تولید جنگنده اف-۳۵ بود و آمریکا به این نتیجه رسیده بود که عملیاتی شدن اس-۴۰۰ در ترکیه اطلاعات حیاتی جنگنده رادارگریزش را برای روسیه افشا خواهد کرد.
علیرغم فشارهای آمریکا ترکیه در سال ۲۰۱۷ خرید اس-۴۰۰ را نهایی کرد و اولین سامانههای اس-۴۰۰ در سال ۲۰۱۹ به ترکیه رسیدند و در نتیجه این کشور از برنامه اف-۳۵ کنار گذاشته شد؛ بنابراین ترکیه ترجیح داد که به جای جنگنده تهاجمی نسل پنجم اف-۳۵ صاحت سامانه دفاع هوایی اس-۴۰۰ شود.
این یکی از جنجالیترین تصمیمهای کلان در عرصه نظامی بود که سر و صدای زیادی در جهان به پا کرد. شگفت اینکه سامانه دفاع هوایی اس-۴۰۰ ترکیه هنوز مورد استفاده قرار نگرفته است.
برخی باور دارند که تصمیم ترکیه ممکن است بر اساس یک استراتژی حساب شده باشد. در روز سرنوشتساز ۱۵ جولای ۲۰۱۶، کودتاچیان شورشی ترکیه با استفاده از هواپیماهای F-۱۶ آمریکایی که توسط نیروی هوایی ترکیه اداره میشوند، اقدام به منفجر کردن ساختمان پارلمان در آنکارا کردند.
به گزارش خبرآنلاین، در جریان کودتا، دو فروند F-۱۶ ساخت آمریکا که توسط شورشیان خلبانی میشد، نزدیک بود هواپیمای اردوغان را زمانی که به سمت استانبول در حرکت بود، سرنگون کنند. با این حال، اعتقاد بر این است که آنها ترجیح دادند این کار را انجام ندهند، زیرا خلبان اردوغان نام هواپیما را جعل کرده بود تا به عنوان یک غیرنظامی ظاهر شود. با این حال پارلمان ترکیه توسط اف-۱۶های باقی مانده حداقل ۱۱ بار بمباران شد.
نیروهای مسلح دولت اردوغان برای بازپس گیری کنترل تجمع کردند، اما نتوانستند حتی یکی از جتهای سرکش را سرنگون کنند. در آن روز اردوغان متوجه شد که کشورش هیچ سیستم تسلیحاتی دفاعی در برابر F-۱۶های ساخت آمریکا ندارد.
پس از خرید اس-۴۰۰، تحلیلگران خاطرنشان کردند که این میتواند محرک اصلی برای پیگیری قرارداد ترکیه باشد، زیرا متوجه شد که به یک سیستم دفاع هوایی غیر ناتو نیاز دارد. اساسا، به دست آوردن اس-۴۰۰ ممکن است به عنوان بخشی از برنامه اردوغان برای محافظت از خود در برابر کودتای دیگری از طریق تقویت روابط استراتژیک خود با روسیه و ساخت سامانههای دفاع هوایی طراحی شده برای خنثی کردن هرگونه کودتای احتمالی تلقی شود.
سیستم دفاع موشکی اس ۴۰۰، سیستم پدافندی متحرک زمین به هوایی است که قابلیت درگیر شدن با هواگردهای نظامی از جمله جنگندههای پیشرفته، پهپادها، موشکهای کروز و از همه مهمتر موشکهای بالستیک در فاز پایانی حمله را دارد.
روسیه این پدافند موشکی را از سال ۲۰۰۷ به خدمت ارتش خود درآورده است.
این سیستم با دارا بودن سه مدل موشک که برای درگیری با اهداف بسیار دور، دور و با فاصله متوسط طراحی شدهاند میتواند همزمان با ۱۲ هدف درگیر شود.
دوربردترین موشک این سامانه اهدافی در فاصله ۴۰۰ کیلومتری را هدف قرار میدهد که در حالی که موشک برد متوسط آن میتواند اهدافی در فاصله ۱۵۰ کیلومتری را سرنگون کند.
یک گردان استاندارد اس-۴۰۰ معمولا هشت پرتابگر با ۳۲ موشک و یک پست فرماندهی سیار دارد.
روسیه اعلام کرده است که رادار پانورامیک ۹۱ N ۶ E که در این سیستم مورد استفاده قرار گرفته، میتواند هواگردهای پنهانکار را در فاصله ۱۵۰ کیلومتر شناسایی کند.
چین، بلاروس، هند و ترکیه کشورهایی هستند که این سیستم پدافندی را در اختیار دارند.