ایام فاطمیه، نام روز‌هایی است که دوستداران اهل بیت (علیهم‌السّلام) به مناسبت شهادت حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها)، عزاداری می‌کنند.
به دلیل اختلاف روایات در تاریخ شهادت حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) و معتبر دانستن دو نقل تاریخی از سوی علمای شیعه، شیعیان ایام فاطمیه را در دو نوبت مختلف گرامی داشته و در این ایام به یاد مصائب دخت نبی اکرم (سلام‌الله‌علیها) و مظلومیت همسر ایشان حضرت علی (علیه‌السّلام)، در مجالسی به ذکر فضائل و مصائب، برترین بانوی اسلام و اولین شهید راه ولایت، پرداخته و از دشمنان اهل بیت، تبری می‌جویند.
حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها)، کامل‌ترین و برترین بانوی عالم است که به عنوان دختر، همسر و مادر معصوم، با القاب و کنیه‌هایی همچون سیده نساء عالم، ام‌الائمه، ام‌ابیها، طاهره، صدیقه کبری و ... شناخته می‌شوند. پس از رحلت پدر بزرگوارشان و مظلومیت همسر و غصب حق‌شان، در اثر هجوم برخی از افراد سرشناش و جراحت پیکر اطهرشان به شهادت رسیدند و بنابر وصیت خویش شبانه و به صورت پنهانی دفن گردیدند؛ به طوری که محل قبر شریفش هنوز نامعلوم است.
یکی از مناسبت‌های مذهبی مهم در بین شیعیان جهان، برپایی مراسماتی در ایام سالگرد شهادت آن بانوی مقدس است که به ایام فاطمیه مشهور شده است.
بنا بر نظر مشهور علمای شیعه، فاطمیه اول از سیزدهم تا پانزدهم جمادی الاول و فاطمیه دوم از سوم تا پنجم جمادی الثانی می‌باشد. درباره تاریخ شهادت حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) روایات مختلفی وجود دارد و از چهل روز تا شش ماه بعد از رحلت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) بیان شده است؛ اما میان علمای شیعه، دو احتمال معتبر است: هفتاد و پنج روز بعد از رحلت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) یا نود و پنج روز بعد از رحلت ایشان؛ بنابراین با توجه به رحلت پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در بیست و هشتم صفر، بنا به روایت هفتاد و پنج روز، در مورخه سیزدهم تا پانزدهم جمادی‌الاوّل، شهادت حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) اتفاق افتاده است و این ایام را فاطمیّه اوّل میخوانند؛ اما بنا به روایت نود و پنج روز، شهادت حضرت (سلام‌الله‌علیها) در سوم تا پنجم جمادی‌الثانی اتفاق افتاده و این ایام را فاطمیّه دوم میخوانند؛ بنابراین ایام فاطمیه جمعا ۶ روز است، ۳ روز در ماه جمادی‌الاول و ۳ روز در ماه جمادی‌الثانی؛ فاطمیه اول از ۱۳ تا ۱۵ جمادی‌الاول و فاطمیه دوم از سوم تا پنجم جمادی‌الثانی می‌باشد.
احتمال اینکه سه روز در هر ماه به عنوان ایام شهادت آن حضرت (سلام‌الله‌علیها) معرفی شده، شاید به این دلیل باشد که ماه‌های قمری از رحلت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) تا شهادت حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) ۲۹ روزه بوده باشند، حال آنکه در صورت کامل بودن ماه‌های قبل، روز شهادت آن بانوی بزرگوار ۱۳ جمادی‌الاول و یا سوم جمادی‌الثانی خواهد بود؛ چرا که طبق تقویم، حداکثر سه ماه قمری ۲۹ روزه و حداکثر ۴ ماه قمری ۳۰ روزه می‌توانند پشت سر هم قرار گیرند.
اما در عرف، به دهه دوم جمادی‌الاول، از دهم تا بیستم جمادی‌الاول که بنابر قول ۷۵ روز، شهادت آن بانوی بزرگوار در آن واقع شده دهه فاطمیه اول و به دهه اول جمادی‌الثانی از اول تا دهم جمادی‌الثانی، که طبق قول ۹۵ روز، شهادت حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) در آن واقع شده است، دهه فاطمیّه دوم گفته می‌شود.
در ادامه به تاریخ دقیق دهه فاطمیه در سال جاری اشاره می‌شود:
تاریخ دقیق دهه فاطمیه اول در تقویم سال ۱۴۰۲ روز دوشنبه ۶ آذر ۱۴۰۲ الی چهارشنبه ۸ آذر ۱۴۰۲ برابر با ۱۳ جمادی الاول الی چهارشنبه ۱۵ جمادی الاول و ۲۷ نوامبر ۲۰۲۳ الی چهارشنبه ۲۹ نوامبر ۲۰۲۳ خواهد بود.
همچنین، تاریخ دقیق دهه فاطمیه دوم در تقویم سال ۱۴۰۲ یکشنبه ۲۶ آذر ۱۴۰۲ الی سه شنبه ۲۸ آذر ۱۴۰۲ برابر با ۳ جمادی الثانی ۱۴۴۵ الی سه شنبه ۵ جمادی الثانی و ۱۷ دسامبر ۲۰۲۳ الی سه شنبه ۱۹ دسامبر ۲۰۲۳ است.
منبع: تابناک
