ژانر هنرهای رزمی و رشته کونگفو در طول تاریخ سینما میزبان حضور آثار فراموش نشدنی و ارزشمندی بوده که نه تنها هیچگاه از یادها نخواهند رفت، بلکه بیش از پیش جذابیت خود را حفظ کرده و حتی مخاطبین نسل جوان را نیز به وجد میآورند.
به گزارش گیمفا، امکان ندارد که عاشق سینما باشید و گذری به ژانر هنرهای رزمی و شاخه کونگفو در آن نزده باشید. ژانری که اگرچه امروزه فیلم و سریالهای ارزشمند بسیار معدودی حول محور آن ساخته میشود اما با بالا رفتن سن ستارگان تکرار نشدنی همچون جت لی، جکی چان، دانی ین و تونی لیانگ دیگر این ژانر طراوت و جذابیت سالهای گذشته خود را نداشته و کمتر کمپانیای علاقهای به ساخت پروژههای کونگمحور محور نشان داده است.
با این حال در طول تاریخ سینما شاهد آثار کونگفو محور با کیفیت، تاریخساز و جذابی بودهایم که نه تنها ذرهای از ارزش آنها کاسته نشده است، بلکه در سینمای امروز علی الخصوص هالیوود که قدم در راه ابتذال گذاشته، بیش از پیش میتوان به جایگاه تاثیرگذار آنها پی برد و حتی تماشای آثار مربوط به چند دهه گذشته نیز به هیچ عنوان نمیتواند تکراری و خستهکننده جلوه کند.
حال نیز در مقاله امروز به سراغ معرفی و رتبهبندی ۱۰ فیلم برتر کونگفو محور تاریخ سینما رفتهایم که طرفداران ژانر هنرهای رزمی را حسابی به وجد خواهد آورد. پس در ادامه با ما همراه باشید.
استودیو فیلمسازی برادران شاو در اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی فیلمی تحت عنوان Crippled Avengers را تدارک دیدند که عملاً بازیگرانش را در سطح بینالمللی با شهرتی غیرقابل تصور مواجه کرد.
داستان از این قرار است که ۴ مرد توسط حاکم ظالم زمانه خود با معلولیت مواجه شده و زمانی که نمیتوانند چنین خفتی را تحمل کنند، با یکدیگر عهد میبندند تا انتقام خود را از این ظالم عملی نمایند؛ انتقامی که یا به نتیجه رسیده یا در راه رسیدن به آن کشته میشوند. چانگ چه که به عنوان پدر سینمای هنگ کنگ شناخته میشود، با کارگردانی فیلم Crippled Avengers یکی از بهترین و در عین حال عجیبترین داستانهای انتقاممحور تاریخ سینما را پدید آورد که هنرهای رزمی به شکلی استادانه در آن به کار گرفته شده و سکانسهای کونگفو بینظیری را تدارک دیده است.
در دهه ۱۹۹۰ میلادی جکی چان به واسطه تسلط استادانهاش بر کونگفو و تلفیق آن با المانهای کمدی به ستاره مشهور و محبوب سینما تبدیل شد و آثار ماندگاری را از خود بر جای گذاشت.
با این حال فیلم The Legend of the Drunken Master از ارزش والایی در کارنامه بازیگری وی برخوردار میباشد که اصول اولیه وی را به معرض نمایش گذاشت و به سبب برخورداری از بودجه زیاد شاهد رقم خوردن سکانسهای مبارزات چشمگیری بودیم که در نوع خود سینماگران را به وجد آورده بود. جکی چان به سبب ارائه قهرمانی رئوف و انجام بدلکاریها حتی به قیمت صدمه دیدن خود، اثری را برای دوست داران ژانر هنرهای رزمی ارائه کرد که با گذشت حدود ۳۰ سال ذرهای از جذابیت و ارزش آن کاسته نشده است.
در حالی که تمامی آثار این مقاله ارزشمند و مورد احترام هستند اما هیچکدام از آنها نتوانستهاند تا مفهوم هنرهای رزمی را با سکانسهایی چشمنوازی به اندازه The Grandmaster در هم آمیزند؛ مسئلهای که تنها و تنها از دستان توانمند وونگ کار وای ساخته میباشد.
این فیلم جزو معدود آثار کونگفو محور تاریخ سینما محسوب میشود که در کنار ارائه داستانی زیبا (برگرفته از واقعیت) و حضور بازیگرانی توانمند که در راس آنها تونی لیانگ قرار دارد، توانسته تا جلوههای بصری مدرن و چشمنوازی را به کار گیرد تا حدی که گویا در حال مشاهده تابلوی نقاشی مزین شده به هنرهای رزمی میباشید. The Grandmaster بخش ناگفته و مهمی از زندگی استاد بزرگ بروس لی را به معرض نمایش میگذارد که پکیجی همه چی تمام برای دوست داران ژانر هنرهای رزمی به حساب میآید.
فیلم Five Deadly Venoms اثر ارزشمند دیگری از چانگ چه به شمار میرود که از تیم بازیگری Crippled Avengers بهره برده و موفق شده تا در بستری از داستانی کاملاً متفاوت، وقایعی جذاب و پر زد و خورد را به ارمغان بیاورد.
یکی از دست کم گرفته شدهترین فیلمهای تاریخ ژانر هنرهای رزمی که زیباییشناسی خود را از حیوانات سمی همچون مار، عقرب، وزغ و مارمولک الهام گرفته و سلسلهای از رخدادهایی جذاب را به تصویر میکشد که مملو از خیانت و توطئههای گوناگون بوده است. Five Deadly Venoms با اکران در سینمای غرب نیز شگفتیساز شد و به اثری کالت تبدیل گشت که ردپای آن را حتی امروز نیز میتوان در آثار کونگفو محور هالیوود مشاهده کرد.
بازیگران متعددی ایفای نقش استاد بزرگ هنرهای رزمی یعنی وانگ فی-هونگ را بر عهده داشتهاند ولی هیچکدام از آنها نتوانستهاند تا حتی به گرد پای جت لی در فیلم Once Upon a Time in China برسند.
اثری که عملاً به سکوی پرتاب جت لی برای تبدیل شدن به یک ستاره سینما عمل کرد و زمینهساز خلق فرنچایزی موفق در سالهای پس از خود شد. فیلمی که در اواخر قرن ۱۹ میلادی جریان داشته و دوره پرتلاطمی از کشور چین را به معرض نمایش میگذارد که نیروهای خارجی این کشور را به نابودی کشانده و در این بین وانگ فی-هونگ به پا خواسته تا از فرهنگ و تاریخ مردم خود دفاع نماید. Once Upon a Time in China در عین روایت برهه مهمی از تاریخ کشور چین، مملو از سکانسهای اکشن هیجانانگیزی بوده که جت لی به طرز دیوانهواری آنها را به تصویر کشیده است.
یکی از مهمترین ویژگیهایی که در جذابیت و محبوبیت جان ویک ۴ نقش داشت، حضور بازیگری به اسم دانی ین بود که جنبه منحصر به فردی از کونگفو را در تلفیق با اکشن هالیوودی به معرض نمایش گذاشت. هنرمند قابل احترام و دوست داشتنی که در اواخر دهه ۲۰۰۰ میلادی با ایفای نقشی ماندگار در فیلم Ip Man تمام جهان را در بهت و حیرت فرو برد.
با قاطعیت میتوان گفت که Ip Man یکی از آثار نمادین مرتبط با هنرهای رزمی در قرن اخیر است که اگرچه از اتفاقاتی واقعی الهام گرفته اما موفق شده تا روی پاهای خودش ایستاده و زمینهساز فرنچایزی شود که تا به امروز ادامه داشته است. از هنرنمایی تماشایی بازیگرانش گرفته تا روایت داستان دوران خفقان کشور چین در تصرف ژاپنیها همگی دست به دست همدیگر داده تا Ip Man از ارزش و جایگاه والایی در تاریخ سینما و ژانر هنرهای رزمی برخوردار باشد؛ تا حدی که عملاً باعث شد تا وینگچون به عنوان یکی از سبکهای رزمی چینی، محبوبیتی بینالمللی پیدا کرده و بسیاری از مخاطبین غربی به سمت یادگیری آن روانه شوند.
امکان ندارد که بحث ژانر هنرهای رزمی و رشته کونگفو در میان باشد و نامی از ستاره بزرگ تاریخ سینما یعنی بروس لی به میان نیاید. بازیگری که الگوی بسیاری از ستارگان ژانر اکشن امروزی بوده است.
فیلم The Way of the Dragon اگرچه بهترین فیلم بروس لی محسوب نمیشود اما از جایگاه مهمی در کارنامه هنری وی برخوردار میباشد؛ اثری که به عنوان نخستین تجربه کارگردانی وی به شمار رفته و برخلاف آثار پیشین او که فضایی تماماً تیره و تاریک داشتند، به سمت روایت داستانی با المانهای کمدی قدم گذاشت که در نهایت هم اثری دوست داشتنی را به ارمغان آورد. The Way of the Dragonبا به رخ کشیدن سبک منحصر به فرد کونگفوی خود در بستری از داستانی جذاب که در نهایت به رویارویی تاریخی بین او و چاک نوریس منتهی میشود، فیلمی را از خود به یادگار گذاشته که تماشای آن بر هر دوستدار هنرهای رزمی به امری واجب بدل گشته است.
قطعاً با دیدن استیون چو به یاد فیلم کمدی، اکشن و رزمی Shaolin Soccer (فوتبال شائولین) خواهید افتاد که در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی به مانند بمبی پر سر و صدا، مخاطبین غربی را شیفته خود کرد و حتی در کشور ما ایران نیز از محبوبیت بسیاری بهره برده است.
با این حال فیلم دیگر او یعنی Kung Fu Hustle به حدی عجیب و منحصر به فرد وارد میدان شد که عملاً شبیه هیچ چیزی نبود که سینما تا سال ۲۰۰۴ میلادی به خود دیده باشد و در نهایت نیز واکنش بازیگری همچون بیل موری را نیز برانگیخت و زمان اکران آن را روز مرگ کمدی آمریکایی خطاب کرد. اثری که توسط خود شخص استیون چو کارگردانی، نویسندگی و بازیگری شد و در عین ادای احترام به بروس لی، روایتی سراسر دیوانهوار و غیرقابل پیشبینی را به ارمغان آورد و به حدی غیرمنتظره واقع شد که ژانر هنرهای رزمی تا آن زمان به خود ندیده بود. ترکیب المانهای کمدی نوین با کونگفو در فیلم Kung Fu Hustle به حدی جذاب از کار درآمده که حتی کسانی که علاقهای به هنرهای رزمی ندارند را نیز شیفته خود خواهد کرد.
بدون هیچ اغراقی باید گفت که The 36th Chamber of Shaolin تمام آن چیزی است که سینما باید از کونگفو با خود به همراه داشته باشد تا حدی که معلوم نیست اگر چنین پروژهای ساخته نمیشد، چه آیندهای را میتوانستیم برای ژانر هنرهای رزمی تصور نماییم.
این فیلم روایتگر یک راهب معبد شائولین به نام لئو یوده میباشد که توسط استاد خود موظف میشود تا بر علیه حکومت منچوها به پا خواسته و وقایعی شوکهکننده از مفهوم «آزادگی» را به تصویر بکشد. هنرنمایی گوردون لیو در قامت قهرمان داستان به حدی تاثیرگذار جلوه کرده که The 36th Chamber of Shaolin عملاً به عنوان بزرگترین پروژه کارنامه هنری این بازیگر ارزشمند به شمار میرود. اثری تاریخی با المانهای افسانهای از دوره مهمی از تاریخ کشور چین که سکانسهای آن با گذشت ۴۵ سال هنوز هم بینندگانش را مات و مبهوت خود خواهد کرد.
فیلم Enter the Dragon به عنوان نخستین پروژه کونگفو محور خلق شده توسط هالیوود که رتبه نخست این مقاله را از آن خود کرده، نه تنها مشهورترین فیلم کارنامه بازیگری بروس لی محسوب میشود، بلکه چه بسا بهترین فیلم کونگفو محور تاریخ سینما نیز به شمار میآید.
در دوره و زمانی که هالیوود از ارزش و احترام خاصی برخوردار بود و کیفیت را بر کمیت ترجیح میداد، اثری به نام Enter the Dragon ساخته شد که در کنار ارائه سکانسهای مبارزهای تکرار نشدنی و به معنای واقعی کلمه شاهکار، المانهای منحصر به فردی را در کنار موسیقی متن گوشنواز و فراموش نشدنیاش در داستان خود جای داد که عمقی فلسفی به کلیت فیلم و ژانر هنرهای رزمی بخشیده بود.
Enter the Dragon به حدی کمعیب و نقص، ستودنی، انقلابی و تکرار نشدنی است که به راحتی میتواند کیفیت و کلیت سینمای امروز را به چالش کشیده و همچنان خودنمایی کند. بروس لی با ساخته رابرت کلوز میراثی را از خود به یادگار کذاشت که منجر به تولد برخی از ستارگان ماندگار ژانر هنرهای رزمی شد که امروزه همگی به هنرمندانی نمادین و فراموش نشدنی تبدیل شدهاند.