یکی از مهم‌ترین گزارش‌های آماری اقتصادی بالاخره پس از ۸ ماه «حبس آماری» ارایه شد. روز گذشته مرکز آمار ایران گزارشی از وضعیت قیمت مسکن در تهران را منتشر کرد و نگاهی به عدد و رقم‌های ارایه‌شده در این گزارش می‌تواند پاسخ به این سوال را مشخص کند که چرا نهاد‌های آماری نزدیک به یکسال است که عدد و رقم تازه‌ای از بازار مسکن ارایه نمی‌کنند. چرا که مطابق این آمار، متوسط قیمت مسکن در تهران به ۸۰ میلیون تومان در هر متر مربع رسیده و نسبت به شهریور ماه سال گذشته ۸۴ درصد رشدکرده است. این در حالی است که متوسط قیمت یک متر مربع مسکن در سال ۹۴ بالغ بر ۴.۲ میلیون تومان بوده و پس از ۸ سال حالا به ۸۰ میلیون تومان رسیده و ۲۰ برابر شده است!
بانک مرکزی و مرکز آمار ایران از ۸ ماه پیش و با جهش قیمت مسکن به بالاتر از ۵۰ میلیون تومان انتشار آمار متوسط قیمت مسکن در تهران را متوقف کردند. اتفاقی که منجر شد شفافیت بازار مسکن از چیزی که بود هم کمتر و دسترسی به داده‌ها بسیار محدود شود.
اما به هر حال اتفاق جالب در این عدد و رقم اعلام شده، سیر کاهشی تورم مسکن در تابستان بوده است. طبق داده‌های مرکز آمار شهریور ماه برای سومین ماه پیاپی شاخص قیمت مسکن نزولی بوده است؛ به‌طوری که در شهریور تورم ماهانه مسکن منفی ۱.۷ درصد بوده است و در مرداد هم منفی ۰.۷ درصد. مرکز آمار در دو بخش میانگین قیمت مسکن در تهران را اعلام می‌کند؛ میانگین قیمت حسابی و وزنی.
میانگین قیمت حسابی تقریبا همان قیمت‌هایی است که بانک مرکزی تا دی ماه سال گذشته نسبت به اعلام و انتشار آن اقدام می‌کرد. بر اساس اعلام مرکز آمار، در سطح منطقه میانگین حسابی یک متر مربع زیر بنای آپارتمان‌های مسکونی محاسبه و در سطح کل شهر تهران از وزن منطقه‌ای (جهت از بین بردن اثر حجم معاملات) استفاده شده است.
همچنین میانگین وزنی، در سـطح منطقه برابر مجموع ارزش املاک فروش رفته به مجموع مساحت املاک فروش رفته است و در سـطح کل شهر تهران از وزن منطقه‌ای (جهت از بین بردن اثر حجم معاملات) به عنوان وزن استفاده شده است.
بر اساس تازه‌ترین گزارش مرکز آمار کشور متوسط قیمت (حسابی) هر مترمربع واحد مسکونی در تهران در شهریور امسال به ۷۷ میلیون و ۴۸۰ هزار تومان در مترمربع رسیده که نسبت به شهریور سال گذشته معادل ۷۶ درصد افزایش داشته است. در شهریور ماه سال گذشته متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در تهران برابر با ۴۳ میلیون و ۹۸۰ هزار تومان بود. همچنین میانگین وزنی قیمت مسکن در تهران در شهریور امسال به ۸۰ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده که نسبت به مدت شهریور سال گذشته معادل ۷۵.۳ درصد افزایش یافته است.
مرکز آمار در گزارش خود علاوه بر اعلام متوسط قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران، نسبت به درج داده‌های مربوط به شاخص قیمت مسکن نیز اقدام کرده است.
با وجود آنکه قیمت مسکن سطح ملموس‌تری دارد، اما مرکز آمار ایران، تغییرات شاخص قیمت مسکن را معیار مطلوب‌تری برای بررسی تغییرات وضعیت مسکن می‌داند زیرا مشخصات و کیفیت واحدهای فروش رفته در دوره‌های مختلف در محاسـبه متوسـط قیمت قابل شناسایی نیست؛ به همین جهت مرکز آمار پیشنهاد داده برای آگاهی از درصد تغییرات قیمت آپارتمان‌های مسکونی، از شاخص قیمت و برای آگاهی از سطح قیمت‌ها از میانگین قیمت استفاده شود. طبق آخرین آمارها، شاخص قیمت مسکن در تهران در شهریورماه امسال به ۲۷۹.۹ واحد رسیده که نسبت به شهریورماه سال گذشته ۷۵.۲ درصد رشد داشته است.
تورم نقطه‌به‌نقطه شاخص قیمت مسکن تهران در اردیبهشت ماه امسال در بالاترین سطح خود یعنی ۱۲۱.۸ درصد رسیده بود و پس از آن در مسیر کاهشی قرار گرفته و توانسته در شهریور امسال به ۷۵.۲ درصد برسد.
به‌طورکلی در تمام ماه‌های بهار امسال تورم مسکن در تهران بالاتر از مرز ۱۰۰ درصد به ثبت رسید. با این حال روند کاهشی تورم نقطه‌به‌نقطه شاخص قیمت مسکن طی ماه‌های اخیر مسیر کاهشی داشته و در نهایت باز هم بالاتر از ۷۰ درصد قرار گرفت. در همین خصوص تورم نقطه به نقطه شاخص قیمت مسکن در شهریور ماه در مقایسه با ماه قبل (۸۴.۱ درصد) معادل ۸.۹ واحد درصد کاهش داشته است.
از سوی دیگر تورم ماهانه شاخص قیمت مسکن در تهران در شهریور امسال منفی بوده است. در شهریور امسال تورم ماهانه قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران منفی ۱.۷ درصد بوده که در مقایسـه بـا همین اطلاع در ماه قبل (منفی ۰.۷ درصد)، یک واحد درصد کاهش داشته است.
با احتساب تورم ماهانه منفی در شهریور ماه می‌توان گفت این سومین تورم ماهانه منفی است که شاخص قیمت مسکن تهران از ابتدای سال جاری توانسته به ثبت برساند. پیش از این شهریورماه سال ۱۳۹۸ تورم ماهانه مسکن منفی بود، اما توالی سه ماهه افت قیمت مسکن در این شهر از اتفاقات بی‌سابقه تلقی می‌شود.
نرخ تورم سالانه شاخص قیمت مسکن تهران در مسیری متفاوت از تورم ماهانه و نقطه‌به‌نقطه پیش رفته و یک رکورد تازه به ثبت رسانده است. نرخ تورم سالانه شاخص قیمت مسکن تهران نیز در شهریور ماه امسال به ۸۳.۹ درصد رسیده که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل ۱.۹ واحد درصد افزایشی بوده است. منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یکسال منتهی به ماه جاری، نسبت به موقعیت مشابه خود در سال قبل است. در همین خصوص بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ تورم سالانه شاخص قیمت مسکن همچنان در مسیر افزایشی قرار دارد و شهریور امسال به یکی از بالاترین سطوح خود یعنی ۸۳.۹ درصد رسیده است.
