در بیشتر شهرهای دنیا وسایل نقلیۀ نسبتا مشابهی وجود دارد؛ از دوچرخه و خودروهای سواری گرفته تا اتوبوس و مترو. اما بعضی از شهرهای دنیا وسایل نقلیه خیلی خاصی دارند که اغلب به بخشی از هویت یک شهر یا کشور تبدیل شدهاند.
به گزارش فرادید، خودروهایی که وارونه آویزان میشوند، به داخل کانالها سر میخورند، از تپهها پایین میروند یا به شکل کلوپهای شبانه سیار عمل میکنند؛ همۀ این شیوههای منحصر به فرد حملونقل عمومی در نهایت یک ماموریت دارند: مسافران را به جایی برسانند که باید بروند.
بسیاری از این وسایل نقلیه، از سورتمه گرفته تا سهچرخه به نمادهایی ملی تبدیل شدهاند که مردم محلی آنها را دوست دارند و و گردشگران از آنها لذت میبرند.
«جیپنی» فیلیپین را در نظر بگیرید. این اتوبوسهای چندرنگ که از جیپهای نظامی قدیمی ایالات متحده ساخته شدهاند، دههها پایه و اساس سیستم حملونقل عمومی این کشور بودهاند. مثل تاکسیهای تاک تاک در تایلند، سواری در جیپنی یک تجربه جالب توریستی در فیلیپین است. با این حال، این کشور در حال حذف تدریجی جیپنیهای خود (حداقل ۱۵۰۰۰۰ عدد) و جایگزین کردن آنها با اتوبوسها و مینیونهای مدرن، کارآمدتر و سازگار با محیط زیست است.
از آسیا گرفته تا آفریقا، اروپا، ایالات متحده و آمریکای جنوبی، ۱۰ مورد از جذابترین شکلهای حمل و نقل عمومی در جهان را در ادامه میخوانید.
شاید آهسته حرکت کنند، دودزا باشند و جاده را مسدود کنند، اما بسیار طرفدار دارند. جیپنیها که با رنگها و نقوش چشمنواز تزئین شدهاند، آنقدر در همه جا به چشم میخورند که خودشان را در روح و روان مردم ثبت کردهاند. از زمان ورودشان به خیابانها در دهه ۱۹۵۰، نه تنها کاراییشان را اثبات کردهاند، بلکه نمونههای غرورآفرینی از نبوغ و خلاقیت فیلیپینی را هم به نمایش گذاشتهاند. آنها که از ناوگان ارتشی آمریکا در جنگ جهانی دوم به جا ماندهاند، پس از جنگ به وسایل نقلیه عمومی تبدیل شدند. برای اینکه جیپنیها هویت محلی پیدا کنند، آنها را با نقاشیهای درخشان تزئین کردند.
این وسیله نقلیه کوچک است، اما صدایش را از فاصله بسیار دور میتوانید بشنوید. در حالی که تریشاهای پدالدار دههها پیش در سراسر آسیا در حال کم شدن بودند، در این شهر مالزیایی به لطف رسانههای اجتماعی همچنان با قدرت کار میکنند و نسخههای پرزرق و برق آنها به یکی از محبوبترین سوژههای اینستاگرامی تبدیل شدهاند. آنها با چراغهای نئون و طرحهای کارتونی مزین شده و مجهز به پخش موسیقی استریو هستند؛ درست مانند کلوپهای شبانۀ سیار.
این وسیله نقلیه در حالی که وارونه آویزان است بر فراز ووهان حرکت میکند. جاذبه گردشگری این شهر چینی یک مونوریل فوق مدرن است که آزمایش نهایی آن ماه میانجام شد و قرار است به زودی راه اندازی شود. «قطار فوتون دره اپتیک» که زیر یک تیر ریلی معلق است، دارای دو واگن است که گنجایش ۲۰۰ مسافر را دارد و دید ۲۷۰ درجهای از مناظر اطراف را به مسافران میدهد. فاز اول این سیستم مونوریل معلق، یک خط ۶.۵ مایلی را سرویس میدهد، در شش ایستگاه توقف میکند و طبق گزارشها تا ۴۳ مایل در ساعت حرکت میکند.
در طبیعت یخی لاپلند در فنلاند، یکی از شمالیترین مناطق اروپا، ماشینها به بسیاری از مکانها دسترسی ندارند، بنابراین ماشینهای برفی به صحنه آمدند. اخیراً، این قطعه خوش منظر مجهز به وسایل نقلیه سازگار با محیط زیست به نام e-sleds شده است. مردم محلی از این وسایل نقلیه الکتریکی برای رفت و آمد یا انجام کارهای روزانه خود استفاده میکنند، اما گردشگران میتوانند از آنها برای رسیدن به دریاچههای یخ زده، جنگلهای زیبا و نقاط برجسته ماهیگیری یخی استفاده کنند.
کلکته یکی از معدود شهرهایی است که در آن ریکشاهای دستی بهعنوان وسیله حملونقل عمومی هنوز پابرجا هستند و تازگی ندارند. در دهه ۱۸۰۰، مهاجران چینی این گاریهای دو چرخ را به این شهر تاریخی در شمال شرقی هند معرفی کردند. افراد لاغر و تندرست که به آنها ریکشاوالا میگویند، تنها از قدرت خود برای جابجایی این وسایل نقلیه زمخت و قدیمی از میان ترافیک شلوغ این کلان شهر غول پیکر استفاده میکنند.
نشستن روی یک صندلی حصیری و سر خوردن از تپهها شاید یک تجربه فراموش نشدنی در تعطیلات باشد، اما برای چندین دهه از اواسط دهه ۱۸۰۰، توباگان وسیله حمل و نقل عمومی در مادیرای پرتغال بوده است. امروزه این گردشگران هستند که از خیابانهای دامنه تپه شهر فونشال پایین میآیند، با دو اپراتور چابک که پشت سر میدوند تا سورتمه را به امنترین جهت هل دهند.
آنها در دهه ۱۹۷۰ در فرانسه ساخته و سپس به آفریقا منتقل شدند، جایی که به یک وسیله حمل و نقل محبوب تبدیل شدند. در سنگال، آنها را با نام کار راپید (ماشین سریع) میشناسند، اما آنها در واقع اصلا سریع نیستند. بلکه اتوبوسهای نسبتاً حجیمی هستند که تقریبا به آهستگی در خیابانهای شلوغ داکار میچرخند. درست مانند جیپنی فیلیپینی، کار راپیدها تعدادشان زیاد است، پر زرق و برق هستند، ارزش احساساتی قوی دارند و به تدریج برای بهبود ترافیک جادهها کنار گذاشته شدهاند.
بخشهایی از این ایالت وسیع آمریکا به قدری منزوی هستند که دسترسی به آنها با ماشین یا ماشین برفی غیرممکن یا خیلی وقتگیر است. خوشبختانه، آسمان آلاسکا مسیر روشنی برای هواپیماهای بوتهزار دارد. بیشتر آنها کوچک و ساده هستند و میتوانند روی باندهای باریک و ناهموار فرود بیایند. آنها وسایل و ساکنان را بین جوامع دورافتاده حمل میکنند و گردشگران را به جاهای دور از دسترس میرسانند.
وقتی آمفیبیوس هلندی در جاده میراند و به داخل کانال میرود، هیچ کس وحشت نمیکند. چون قبل از اینکه دوباره به خشکی برگردد، به سرعت در امتداد آبراه شناور شده و به حرکت در میآید. بیش از یک دهه است که این وسیله نقلیه آبی خاکی که بخشی از آن اتوبوس و بخشی از آن قایق است، به مردم شهرهای هلند خدمترسانی میکند. آمفیباس که توسط شرکت حمل و نقل آبی خاکی هلند ساخته شده، میتواند با سرعت ۶۰ مایل در ساعت روی آسفالت و ۶.۵ گره در آب حرکت کند.
اتوبوسهای قدیمی مدارس آمریکا با نام «اتوبوس مرغی» در گواتمالا جان تازهای یافته اند. نام این اتوبوسها برگرفته از مسافرانی بوده که با خودشان مرغ حمل میکردند و سوار این اتوبوسها میشدند. دههها، این وسایل نقلیه با رنگهای روشن در جادههای نه چندان هموار این کشور آمریکای مرکزی حرکت کردهاند، جایی که هل دادن برای سوار شدن در اتوبوس مرغی شلوغ به یک تجربه بامزۀ توریستی تبدیل شده است.