به این گروههای بومی «ناشناخته» اتلاق میشود: این گروهها از هر نوع تماسی با قبایل همسایه، سایر کشورها و بهطور کل، جهانِ بیرونی، پرهیز میکنند و گاهی این کار را با شدت زیاد دنبال میکنند.
به گزارش راهنماتو، اما اغلب اوقات، جهان بیرون بر مداخله در امور این مردمان اصرار میورزد و در این فرایند سرزمینها، فرهنگ و زندگی مردمان بومی را تهدید میکند. یک گروه خیریه بینالمللی به نام «نجات بینالملل» که خود را وقف حقوق این قبایل بومی کرده است، تخمین زده که امروز در حدود ۱۰۰ قبیله ناشناخته در جهان وجود دارد (این رقم میتواند بالاتر باشد). در ادامه این مطلب با راهنماتو همراه باشید تا برخی از این قبایل را با هم مرور کنیم:
این قبیله که رسانهها مکرراً از آنها به عنوان «منزویترین مردمان جهان» یاد میکنند، در جزیره نورثسنتینل در خلیج بنگال ساکن و به قدری منزوی هستند که گفته میشود با هر بازدیدکنندهای از جهان بیرون با خشونت رفتار میکنند. ما به آنها سنتینلسی یا ساکنان جزیره نورثسنتینل میگوییم، اما به راستی نمیدانیم که آنها خودشان را چگونه خطاب میکنند. زبان ساکنان این جزیره حتی برای قبیله آندامان که در همسایگی آنها زندگی میکند و با آنها مرتبط است نیز ناشناخته است. تخمینها تعداد ساکنان جزیره سنتیلی را بین ۵۰ تا ۲۰۰ نفر (در سال ۲۰۲۱) تخمین زدهاند و گفته میشود که آنها سبک زندگی شکارچی-گردآورنده دارند: قایق میسازند و ماهی و خرچنگ صید میکنند و جانوران کوچک را به کمک تیرکمان و نیزه شکار میکنند.
دولت هند از دهه ۱۹۵۰ این جزیره را محدوده ورود ممنوع اعلام کرده است و برای حفظ امنیت ساکنان آن اجازه ورود دیگران را به این جزیره نمیدهد. سنتینلسیها، مثل همه مردمان بومی دیگر که در انزوا زندگی میکنند، نسبت به انواع بیماریهایی که ممکن است بازدیدکنندگان به آنها منتقل کنند، آسیبپذیرند. بازدیدکنندگان نیز درعوض در برابر نیزههایی که مردمان جزیره به سمت قایقها و هلیکوپترهای بازدیدکنندگان پرتاب میکنند، آسیبپذیرند. در سال ۲۰۱۸ که یک مبلغ آمریکایی به صورت غیرقانونی وارد جزیره شد، مردمان این جزیره به صدر اخبار راه پیدا کردند. این آمریکایی خیلی زود توسط مردمان قبیله کشته شد.
هنوز ممکن است بیشاز ۴۰ قبیله ناشناخته در پاپوآی گینه نو زندگی کنند. گاهیاواقات رفتارهایی مثل آدمخواری یا شکار سر به این مردمان نسبت داده میشود، بهرحال این جوامع اغلب شیوه زندگی شکارچی-گردآورنده دارند و بهشکلی افراطی از هر نوع تماس با جهان بیرون پرهیز میکنند. قبیله کوروای نهتنها تماسی با جهان بیرون نداشت بلکه بهشدت برای مردمشناسان غربی که نخستینبار در دهه ۱۹۷۰ با آنها برخورد کردند، ناشناخته بود. مانند بسیاری از قبایل منزوی دیگر، مردمان این قبیله نیز به دلایلی مثل گردشگری غیرمجاز، درگیریهای نظامی و تهدیدهای ناشی از معدن و قطع درختان تهدید میشود.
منطقه یانومامی که به بومیان ونزوئلایی اختصاص دارد، فضایی بیشتر از چندین کشور کوچک را اشغال کرده است ـ تقریباً ۱۰ میلیون هکتار. در این محوطه وسیع مردمان ماکسیآتتما، قبیلهای منزوی متشکل از تقریباً ۱۰۰ نفر، زندگی میکنند که قطع تماس با جهان بیرون حتی با سایر قبایل یانومامی را انتخاب کردهاند. تصاویر هوایی که در سال ۲۰۱۶ ثبت شده است نشان میدهد که این قبیله رو به پیشرفت است و حتی گستردهتر نیز شده است. بااینحال، معدنچیان غیرقانونی طلا که فعالیتهایشان آسیبهای محیطزیستی جدی به اکوسیستم این ناحیه وارد کرده است و تماسشان با قبایل بومی گاهیاوقات به درگیریهای خونین منجر شده است، تهدیدهای جدی برای تمام قبایل بومی یانومامی هستند.
آمازون در پرو محل زندگی چندین قبیله ناشناخته، ازجمله قبیله مشکو-پیرو، است که درواقع یکی از آخرین قبایل بومی این ناحیه محسوب میشود. البته در سالهای اخیر، برخی از اعضای این قبیله که بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ عضو دارد، به خارجیها نزدیک شدهاند، به مسافران رودخانه علامت فرستادهاند، در ایستهای بازرسی دولتی ظاهر شدهاند و طلب غذا یا کمک کردهاند. قبیله مشکو-پیرو و سایر قبایل بومی منطقه آمازون به دلیل قطع غیرقانونی درختان که به سرزمینهایشان آسیب وارد میکند، تهدید میشوند. گاهی نیز بین آنها و کارتلهای مواد مخدر درگیریهای خونبار رخ میدهد. اما مشکو-پیرو نامی نیست که بتوانید در حضور مردمان این قبیله استفاده کنید. مشکو در زبان محلی به معنای وحشی/رامنشده است. نومول Nomole کلمهای به معنای خویشاوند یا نزدیک، واژه بهتری برای نامیدن این قبایل است.
شعبههایی از این مردمان آمریکای جنوبی به عنوان آخرین قبایل ناشناخته در خارج از بستر آمازون محسوب میشوند. مردمان آیورئو بومیان جنگل گرانچاکو هستند. این جنگل وسیع به دلیل جنگلزدایی در معرض خطر است. درست مانند قبیله ماچو-پیرو و سایر قبایل منزوی، بخش زیادی از سرزمینهای اجدادی این قبیله نیز به دلیل قطع غیرقانونی درختان، چرای دام و تمایل به ساختوسازهای غیرقانونی تهدید میشود. گروهی از مردمان این قبیله در سال ۲۰۰۴ با خارجیها تماس گرفتند که ظاهرا به دلیل صدای گوشخراش بولدوزرهایی که نزدیکی محل سکونت آنها را تخریب کرده بود، در حال فرار بودند. سالهاست که رهبران قبیله به کمک سازمانهای حقوق بشری میخواهند مالکیت خود بر سرزمینهایشان را پس بگیرند. اما برخلاف پیشرفت بولدوزرها، پیشرفت آنها کند است.
*ازآنجایی که قبایل برشمرده در این متن «ناشناخته» هستند؛ لزوماً تصاویری استفاده شده متعلق به همین قبایل نیست و تصاویری از قبایل بومی در سراسر جهان استفاده شده است.