کلیسای بزرگ شهر استاوانگر (Stavanger) در نروژ در حدود سال ۱۱۲۵ میلادی بنا شد؛ یعنی تقریبا ۹۰۰ سال قبل. البته قبل از بنای ساختمان سنگی نیز در همان مکان یک کلیسای کوچک چوبی قرار داشت.
به گزارش فرادید، در سال ۱۹۶۷ میلادی باستانشناسی به اسم پری رولفسن متوجه شد که در زیر کف این کلیسا، دیوارهایی سنگی هست که بین آنها راهروها و اتاقکهایی قرار دارد و اسکلتهایی نیز در آنجا دفن شدهاند.
رولفسن و همکارانش در آن زمان بیش از ۳۰ اسکلت را کشف کردند که بعد از آزمایش قدمتسنجی معلوم شد متعلق به فاصلۀ قرنهای هشتم تا دوازدهم میلادی هستند. بسیاری از این اسکلتها قبل از ساخت کلیسای سنگی و در زمان وجود کلیسای چوبی در آنجا دفن شده بودند.
در سال ۱۹۶۷ بودجۀ کافی برای ادامۀ کاوشها تامین نشد، اما در سال ۲۰۲۱ دوباره باستانشناسان به سراغ این کلیسا رفتند. در جریان کاوشهای تازه علاوه بر قبرهای دیگر، بقایای دو ساختمان از دورۀ وایکینگها نیز در زیر ساختمان کلیسا کشف شد. معلوم شد که این مکان در زمان وایکینگها نیز دارای اهمیت خاصی بوده است.
یکی از باستانشناسان در حال بررسی یک قبر در دالان تاریک زیر کلیسا.
اما تازهترین کاوشها که در سال ۲۰۲۳ در حال انجام است، اطلاعات بیشتری دربارۀ تاریخ این منطقه را آشکار میکند و البته پرسشها و معماهای تازهای را هم به وجود میآورد. برای مثال یکی از اسکلتهایی که در کاوشهای اخیر کشف شده، متعلق به مردی با قد ۱۹۰ سانتیمتر است؛ با توجه به میانگین قد مردم این منطقه در دورۀ قرون وسطی، این یک مورد استثنایی و جالب توجه به حساب میآید.
باستانشناسان در حال بررسی گور «مرد بلند قد»
این اسکلت که باستانشناسان نامش را «مرد قدبلند» گذاشتهاند و قدمتش به قرن دوازدهم میلادی میرسد، در حال حاضر تحت آزمایشهای تحلیل دیانای قرار دارد تا اطلاعاتی دربارۀ هویتش به دست بیاید. نتایج این تحلیل میتواند نشان بدهد که این مرد در چندسالگی از دنیا رفته، اهل کجا بوده و خویشاوندان احتمالی یا قوم و قبیلهاش چه کسانی بودهاند.