طی همه گیری COVID-۱۹، بسیاری از کسب و کارها به منظور به حداقل رساندن خطر انتشار میکروارگانیسمهای آسیب رسان، به استفاده از روشهای بدون نیاز به کاربرد دست و لمس روی آوردند.
به عنوان مثال، در حال حاضر بسیاری از رستورانها به جای منوهای کاغذی سنتی از یک کد QR برای مشاهده منوی خود در گوشی هوشمند شما بهره میبرند.
علاوه بر این در بسیاری از سرویسهای بهداشتی عمومی نیز دستمالهای کاغذی جای خود را به دستگاههای مدرن دست خشک کن داده اند. با این حال طبق یک مطالعه معتبر منتشر شده در مجله کنترل عفونت و اپیدمیولوژی بیمارستانی، مورد دوم آنقدرها هم که ما تصور میکنیم موثر نیست. در واقع دستگاههای خشک کن که با سرعت بالای حرکت هوا کار میکنند، ممکن است آلودگی بیشتری را نسبت به دستمالهای کاغذی معمولی روی دست به جای بگذارند.
علاوه بر این، تکنولوژی مذکور میکروبها را روی لباسهای ما پخش میکند و منجر به تسهیل انتقال آنها به سایر سطوح میشود.
دکتر پوتینگر، پزشک و عضو هیئت مدیره کلینیک بیماریهای عفونی و طب گرمسیری در مرکز پزشکی دانشگاه واشینگتن که البته در مطالعه جدید شرکت نداشته، توضیح میدهد: هدف از طراحی و اجرای چنین تحقیقاتی، تلاش برای درک این موضوع است که آیا روشهای مختلف خشک کردن دست میتوانند بر گسترش میکروبها در محیطهای عمومی و به خصوص بیمارستانها تاثیر بگذارند یا خیر.
پوتینگر ادامه میدهد: در این مطالعه محققان برای درک مسئله مذکور، دستهای شرکت کنندگان را در معرض یک ویروس بی ضرر قرار دادند و شرایط آلودگی را از این طریق شبیه سازی کردند، سپس از شرکت کنندگان خواسته شد تا دستهای خود را با استفاده از دستمال کاغذی یا خشک کن خشک کنند. آنها در ادامه میزان ویروسی که به سطوح مختلف اطراف بیمارستان منتقل شده بود را شناسایی کردند.
هنگامی که محققان این دو متد خشک کردن را با هم مقایسه کردند، مشخص شد افرادی که از دستگاه خشک کن استفاده کرده بودند نقش بیشتری در انتشار ویروس داشتند.
در پژوهشی دیگر که جزئیات آن از طریق مجله جامعه میکروبیولوژی آمریکا قابل دسترسی است، محققان برای تعیین اینکه آیا خشک کنهای دست در سرویسهای بهداشتی عمومی باکتریها را روی دستان افراد پخش میکنند یا نه، مطالعهای مستقل انجام دادند. برای بررسی این موضوع، محققان ظروف پتری را در شرایط مختلف در معرض هوای دستشویی قرار دادند و آنها را به آزمایشگاه بردند تا ببینند که آیا واقعا باکتریها روی این ظروف رشد میکنند یا خیر.
و، اما آنچه آنها دریافتند: ظروف پتری که به مدت دو دقیقه در معرض هوای دستشویی قرار گرفته بودند آن هم در حالی که خشک کن دست خاموش بود، تنها یک کلونی از باکتریها را رشد داده بودند و حتی در یک سری از پتریها اصلا هیچ میکروارگانیسمی رشد نکرده بود.
اما ظروف پتری که به مدت ۳۰ ثانیه در معرض هوای گرم خشک کن دستشویی قرار گرفته بودند، مجموعا تعداد حیرت آور ۲۵۴ کلنی باکتریایی را نشان دادند (اکثر آنها بین ۱۸ تا ۶۰ کلنی باکتری داشتند).
پوتینگر میگوید: نکته مهم این است که دست هایمان را با دقت با آب و صابون به مدت حداقل ۳۰ ثانیه شست و شو دهیم. وی ادامه میدهد: روشی که ما برای خشک کردن دست هایمان انتخاب میکنیم، اهمیت نسبتا کمتری دارد. اما همانطور که این مطالعه و بررسیهای مشابه نشان میدهند، انتخاب دستمال کاغذی به جای خشک کن برقی میتواند با مزایای زیادی همراه باشد. در هر صورت، مهمترین هدف این است که اطمینان حاصل کنیم که دستهای تمیز خود را از تماس با سطوح آلوده از جمله دستگاه حاوی دستمال کاغذی یا خشک کن دور نگه داشته ایم.
پوتینگر میگوید که او شخصا دستمال کاغذی را انتخاب میکند، نه تنها به دلایلی که در مطالعه نشان داده شده است، بلکه به این علت که این کار به او اجازه میدهد تا دستگیره در دستشویی را با دستمال کاغذی بگیرد و از آلوده شدن مجدد دست و دستگیره جلوگیری کند.
محققان دیگر نیز با این موضوع موافق هستند که شستن صحیح دستها مهمترین بخش این فرآیند است. در واقع مهم نیست دست هایمان را با چه چیزی خشک کنیم اگر همچنان باکتری و ویروس روی آنها وجود داشته باشد، زیرا مرحله اولیه شستن آنها را به خوبی انجام نداده ایم.
در این میان دومین انتخاب مناسب برای پاکسازی دست ها، استفاده از ضدعفونی کنندههای دست با حداقل ۶۰ درصد الکل است. با این حال، این روش به اندازه صابون، آب و روش صحیح شستشوی دست میکروبها را از بین نمیبرد.