اکنون، یک مطالعه نشان داده است که استرس منجر به افزایش بتا آمیلوئید - پروتئینی که پلاکهای موجود در مغز افراد مبتلا به آلزایمر را تشکیل میدهد - در موشهای ماده میشود. تحقیقات بیشتری برای تایید مکانیسمهای پشت این تفاوت و اینکه آیا همین اتفاق در افراد رخ میدهد یا خیر، مورد نیاز است.
بیماری آلزایمر شایعترین نوع زوال عقل است که تا ۷۰ درصد موارد زوال عقل را ایجاد میکند. طبق گزارش انجمن آلزایمر، این بیماری حدود ۶ میلیون نفر را در ایالات متحده تحت تاثیر قرار میدهد و حدود دو سوم افراد مبتلا را زنان تشکیل میدهند.
افزایش سن بزرگترین عامل خطر ابتلا به بیماری آلزایمر است و زنان به طور متوسط بیشتر از مردان عمر میکنند. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) در سال ۲۰۲۱، امید به زندگی زنان در بدو تولد در ایالات متحده ۷۹.۱ سال بود، در حالی که این رقم برای مردان ۷۳.۲ بود.
دکتر امر مک سوینی مدیر عامل و مشاور رادیولوژیست عصبی گفت: «خطر ابتلا به بیماری آلزایمر چند عاملی است، با بروز بیشتر در زنان نسبت به مردان، حتی زمانی که برای میانگین طول عمر زنان تنظیم شود. "
این سالهای اضافی زندگی به تنهایی نمیتوانند تفاوت خطر ابتلا به آلزایمر را بین زنان و مردان به طور کامل توضیح دهند. تحقیقات اخیر نشان داده است که تغییرات هورمونی پس از یائسگی ممکن است به خطر کمک کند و زنان ممکن است خطر ژنتیکی بیشتری نیز داشته باشند - به نظر میرسد نوع ژن APOE e۴Trusted Source که خطر زوال عقل را افزایش میدهد و حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد افراد آن را حمل میکنند، در زنان تأثیر بیشتری نسبت به مردان دارد.
همچنین عوامل اجتماعی و سبک زندگی در دست بررسی است. انجمن آلزایمر اخیراً گزارش داده است که زنانی که شغلی با حقوق دریافت میکنند، نسبت به زنانی که این کار را نمیکنند، در اواخر عمر کاهش حافظه کمتری داشتهاند.
سطوح مشابه استرس، اما در سطوح بتا آمیلوئید تفاوت معنی داری وجود داشت.
در موشهای ماده، سطح بتا آمیلوئید در مایع بینابینی در ۲ ساعت اول استرس حدود ۵۰ درصد افزایش یافت و برای بقیه دوره نظارت بالا ماند. تنها حدود ۲۰ درصد از موشهای نر افزایش کمی و تاخیری در بتا آمیلوئید را نشان دادند.
دکتر کریتو اهمیت بتا آمیلوئید افزایش یافته در مایع بین بافتی را توضیح داد: "در موشها ارتباط تنگاتنگی بین غلظت بتا آمیلوئید [مایع بینابینی]در یک ناحیه مغز بتا آمیلوئید ایجاد میکند وجود دارد. بشقابها بتا آمیلوئید [مایع بینابینی]افزایش یافته همچنین باعث تشکیل پلاک میشود (برعکس با بتا آمیلوئید سرکوب شده [مایع بینابینی]).
با این حال، او افزود: «مقایسه مستقیم در انسان دشوار است، زیرا ما نمیتوانیم [مایع بینابینی]را به راحتی در افراد اندازه گیری کنیم.»
کلید تفاوت بین مردان و زنان پاسخ سلولی به هورمون استرس، فاکتور آزادکننده کورتیکوتروپین منبع معتبر (CRF) بود.
در موشهای ماده، سلولهای عصبی این هورمون را میگیرند. آبشار وقایعی که به دنبال آن رخ میدهد، سطح بتا آمیلوئید را در مغز افزایش میدهد. سلولهای عصبی موشهای نر این هورمون را جذب نمیکنند.
محققان پیشنهاد میکنند که این به دلیل عملکرد متفاوت گیرنده CRF در مردان و زنان است.
در حالی که این مطالعه قویاً نشان میدهد که استرس یکی از عوامل بالقوه است که ممکن است بر ریسک تأثیر بگذارد، به طور قابل توجهی، هنوز تنها یکی از عوامل متعدد است. با این حال، نویسندگان اولین کسانی هستند که در سطح سیگنالینگ سلولی، تعیین کردند که چرا استرس به طور متفاوتی بر پروتئینهای مرتبط با بیماری در مردان و زنان تأثیر میگذارد.
در حالی که این یافته در موشها مهم است، محققان تشخیص میدهند که مکانیسم ممکن است در افراد یکسان نباشد. با این حال، همانطور که دکتر مک سوئینی توضیح داد، یافتههای آنها ممکن است به نشان دادن مسیرهایی برای تحقیقات و درمان بیشتر کمک کند.
مک سوئینی گفت: «نمی توان با اطمینان بیان کرد که این پاسخ متفاوت به استرس در موشها دقیقاً به انسان ترجمه میشود. با این حال، توضیح فیزیولوژیکی در موشها جالب است و میتواند حداقل تا حدودی توضیحی برای تفاوتهای جنسیتی بین مردان و زنان در خطر ابتلا به آلزایمر ارائه دهد.
او افزود: "این یافته به نوبه خود در هدایت تحقیقات دارویی آینده به سمت گزینههای درمانی جدید که ممکن است بین مردان و زنان متفاوت باشد، مهم است. "
منبع: سلامت نیوز