فرارو- زمانی که صحبت از غواصی در اقیانوس به میان میآید، هیچ موجود دریاییای نمیتواند با خوکهای دریایی (فُک ها) رقابت کند. این غولهای دریایی چاق در حالی که در حال شکار ماهیان مرکب هستند میتوانند نفس خود را تا دو ساعت حبس کرده و یک مایل در زیر سطح آب فرو بروند.
به گزارش فرارو به نقل از آتلانتیک؛ این غواصی حماسی به خوکهای دریایی کمک میکند تا از توقفهای طولانی در دریا جان سالم به در ببرند و بتوانند سفرهای هزاران مایلی برای جستجوی غذا را به صورت سالانه انجام دهند به گونهای که برخی از آنها از ساحل غربی امریکای شمالی به وسط اقیانوس آرام رفته و سپس به مسیر ابتدایی باز میگردند. این حیوانات تقریبا به مدت هفت ماه متوالی به طور مداوم شنا کرده و شیرجه میزنند و هرگز برای استراحت به ساحل نمیروند.
برای دههها پژوهشگرانی مانند "دانیل کوستا" زیست شناس دریایی در سانتا کروز نمیتوانستند در برابر شگفت زدگی و تعجب درباره میزان استقامت این پستانداران دریایی مقاومت کنند. آنان با تعجب از خود میپرسیدند خوکهای دریایی چگونه و چه زمانی میخوابند. او میگوید:"با خود میگفتم آنان باید جایی در بیرون بخوابند یا شاید اصلا نمیخوابند".
به نظر میرسد حقیقت درباره خواب خوکهای دریایی یکی از هر دو گمانه زنی باشد. کوستا و همکاران اش تحت هدایت "جسیکا کندال بار" دانشجوی فارغ التحصیل سابق اش دریافتند که خوکهای دریایی در طول سفرهای جستجوی شان برای یافتن غذا به طور میانگین تنها دو ساعت در روز میخوابند و در حین شیرجه زدن چرتهای پنج تا ده دقیقهای میزنند و این گونه زمان خواب شان در طول شبانه روز تقسیم میشود.
یافتههای جدید نشان دهنده کمترین میزان خواب روزانه است که قطعا در یک پستاندار ثبت شده است.
رویکرد انسان نسبت به خواب رک و پوست کنده و البته کسل کننده است: هشت ساعت در روز در حالت آرامش و معمولا در روندی مداوم. با این وجود، اکثر موجودات دیگر نمیتوانند این تجمل را بپذیرند چرا که کارهای دیگری به جای خواب برای انجام دادن پیش روی شان قرار دارد و خطرات زیادی برای شان در راه است. گاوها هنگام خوابیدن میجوند.
پرندگان هنگام پرواز چرت میزنند. دلفینها هر بار تنها نیمی از مغزشان را در رختخواب میگذارند تا بتوانند تا حدی هوشیار بمانند. برخی شواهد هر چند به طور غیر مستقیم نشان میدهند که فیلها مانند خوکهای دریایی ممکن است برای ماهها تنها دو ساعت در روز چشمان شان بسته باشد.
دانشمندان نمیتوانند با قطعیت توضیح دهند که چرا حیوانات چنین رویکردهای متنوعی برای خواب دارند. حتی هدف تکاملی این رفتار هم چنان مورد بحث و جدل آتشین در محافل علمی و دانشگاهی است. به دست آوردن دادههای اولیه بسیار سخت بوده تا حدی به این دلیل که اندازه گیری مستقیم فعالیت الکتریکی در مغز استاندارد طلایی برای تحقیقات خواب در طبیعت جایی که حیوانات شیوههای زندگی متنوع و سرهای بسیار متفاوتی دارند بسیار دشوار است.
"اریک آنجل راموس" زیست شناس دریایی در دانشگاه ورمونت میگوید که محیطهای آبی معمای خاصی را ایجاد میکنند و برای سالیان متمادی عادتهای چرت زدن پستانداران دریایی اساسا برای علم موضوعی غیر قابل دسترس بود.
به گفته کندال بار (که اکنون در موسسه اقیانوس شناسی اسکریپس دانشگاه کالیفرنیا در سن دیگو فعالیت میکند) به لطف سیستم نظارتی جدیدی که او طراحی کرده با مطالعه خوکهای دریایی این اولین باری است که پژوهشگران توانسته اند از آن سد در طبیعت عبور کنند.
او میگوید: "به ساحل رفتم و چند الکترود روی پوست شان قرار دادم". او با این کار توانست ناوگانی از حسگرهای شناور برای نظارت بر ضربان قلب، حرکات ماهیچهای و چشم و فعالیت مغز حیوانات بسازد از جمله کلاهی شبیه کلاه شنا که میتوانست بدون درد روی سر خوکهای دریایی قرار گیرد.
کندال بار کشف کرد که خوکهای دریایی در حال چرت زدن در حال انجام غواصی شان بودند. پس از گذراندن چند دقیقه برای فرو رفتن فعال در لایههای زیرین اقیانوس حیوانات به سمت پایین حرکت میکردند و هم چنان که چرت میزدند به سمت پایین سُر میخوردند. چند دقیقه بعد، آنان وارد خواب REM (خوابِ حرکتِ چشمِ تند) میشدند مرحلهای که در آن حیوانات تمایل به از دست دادن آهنگ عضلانی دارند.
در این حالت بدن در حالت خواب عمیق به سر میبرد، ولی واکنش مغز در حالت بیداری است. خوکهای دریایی که در آن مرحله هنوز در حال پایین رفتن هستند شکم شان رو به بالا قرار دارد و سپس شروع به چرخیدن میکنند به شکلی که کندال بار آن را "مارپیچ خواب" مینامد در حالی که چرخش اقیانوس آنها را به سوی جلو و عقب تکان میدهد. بسیاری از حیوانات در نهایت بدون حرکت در کف اقیانوس چرت میزنند تا زمانی که از خواب بیدار شوند در این مرحله آنان برای نفس کشیدن به سطح آب میروند.
این حیوانات به خود اجازه میدهند چندین دقیقه خواب حرکتِ چشمِ تند داشته باشند یک حالت فلج بیش از حد آسیب پذیر که قدری عحیب به نظر میرسد به خصوص با توجه به این که تعداد زیادی از موجودات دریایی عاشق طمع گوشت چرب خوکهای دریایی و مشتاق شکار آن حیوانات هستند.
"کاتلین راینهارت" پژوهشگر خواب در دانشگاه کلگری میگوید: "این موضوع صرفا بر اهمیت خواب تاکید دارد". "آدهیل باگواندین" پژوهشگر خواب در دانشگاه کیپ تاون میگوید: "برای مثال، خوابِ حرکتِ چشمِ تند ممکن است مغز را برای بازگشت به بیداری آماده کند و کسالت را کاهش دهد کسالتی که میتواند مانع از فرار یک خوک دریایی از یک کوسه درنده یا مانع از شنای خوک دریایی به سمت سطح آب برای تنفس شود".
کوستا میگوید یکی از تاثیرگذارترین ویژگیها در مورد خوکهای دریایی آن است که آن حیوانات تمام چرتهای خود را در اعماق دریا بدون نفس کشیدن مدیریت میکنند و اجازه میدهند غلظت اکسیژن خون شان به حدی کاهش یابد که انسانها را در تنگنا قرار میدهد.
کندال بار میگوید خوکهای دریایی حتی زمانی که در ساحل هستند گاهی نفس خود را حبس میکنند و در حالی که چرت میزنند گویی در حال تمرین برای بازگشت نهایی شان به دریا هستند. آگاهی از نحوه برخورد خوکهای دریایی با این مشکل تنفسی ممکن است روزی به پژوهشگران کمک کند تا وضعیتی به نام آپنه خواب در انسانها را بهتر درک کنند یا حتی بتوانند به شیوه بهتر آن را درمان کنند که باعث میشود افراد برای مدت کوتاهی نفس خود را در طول شب متوقف کنند.
با این وجود، پیش از آن که پژوهشگران بتوانند چنین ارتباطاتی را کشف کنند باید سازوکار مهر و موم شده خواب خوکهای دریایی را بیشتر درک نمایند.
این حیوانات زمانی که در خشکی هستند به طور میانگین ۱۰ یا ۱۱ ساعت در روز چرت میزنند. آن دسته از خوکهای دریایی که غواصی خود را منحصرا در محیطهای تحقیقاتی محصور در خشکی انجام میدهند شش ساعت در روز چرت میزنند شاید به این دلیل که در محیطی غنی از غذا و بدون حضور شکارچیان قرار دارند. این یک یادآوری است که الگوهای خواب را میتوان هم توسط زیست شناسی ذاتی و هم محیط زیست در حیوانات و انسانها هدایت کرد.
"راینهارت" میگوید: "در جامعه صنعتی یک اپیدمی خواب با اختلالات فراوان در جریان است". در همین حال، مشخص شده که برخی از جوامع شکارچی -گردآورنده به طور معمول کمتر از شهرنشینان یعنی تقریبا شش ساعت در شب بدون هیچ گونه تاثیر بد ظاهری بر سلامتی شان چرت میزنند.
باگواندین میگوید مدت زمان خواب ممکن است فریبنده باشد. دورههای طولانی خواب ما ممکن است کمتر نشان دهنده این باشد که ما به استراحت بیش از حد نیاز داریم و بیشتر نشانهای از این باشد که بازیابی میتواند به اشکال مختلف بستهبندی شود.
شاید خوکهای دریایی خواب را خنثی نمیکنند و در عوض این کار را بسیار کارآمد انجام میدهند. راموس میگوید هر اندازه نیز که این حیوانات تصورات مربوط به عملکرد خواب را به هم بزنند نمیتوانند قوانین خواب را زیر پا بگذارند همان گونه که بارها و بارها موجودات حیات وحش در جهان به ما نشان داده اند که هیچ قانونی در طبیعت را نمیتوان درهم شکست.