هیچکس نمیتواند انکار کند که بیشترین رشد فردی و اجتماعی ما زمانی اتفاق میافتد که سطح مطالعه ما بیشتر میشود. کتابها اصلیترین و بهترین مرجع برای رشد انسان هستند و بهتر است کودکان از همان سنین ابتدایی زندگی خود با دنیای شگفت انگیز کتابها آشنا شوند. طبق گفته روانشناسان، یک تا هفت سالگی بهترین دوره برای تربیت کودکان است. زیرا ذهن آنها مانند ظرفی خالی است که میتواند با مفاهیم زیادی پر شود. این وظیفه والدین است که این ظرف را با مفاهیم ارزشمند و مفید پر کنند.
کتابها تأثیر عمیقی در زندگی کودکان دارند و آنها را برای رویارویی با دنیای بزرگسالی آماده میکنند. کتاب کودک میتواند نقش مهمی را در افزایش حس همدردی، مهارتهای اجتماعی، خودآگاهی، آگاهی اجتماعی و فرهنگی و حس اعتماد به نفس ایفا کند. هر چه کودک با مفاهیم و مهارتهای مختلف آشنایی بیشتری داشته باشد، در دنیای بزرگسالی میتواند بهتر عمل کند و موفقتر شود. در ادامه به اهمیت نقش کتاب در توسعه شخصیت کودکان میپردازیم و جنبههای مختلف آن را با یکدیگر بررسی میکنیم
خواندن کتاب کودک نقش مهمی در رشد مهارتهای زبانی ایفا میکند، زیرا کودکان را در معرض طیف وسیعی از واژگان و جملههایی قرار میدهد که ممکن است در مکالمات روزمره با آنها مواجه نشوند. از طریق کتاب خواندن، کودکان قادر به شنیدن کلمات و عبارات جدیدی هستند که در متن استفاده میشود و میتواند به آنها کمک کند تا معنای این کلمات و نحوه استفاده صحیح از آنها را در گفتار و نوشتار خود درک کنند. علاوه بر این، کتاب خواندن میتواند به بهبود تلفظ، روان بودن و مهارتهای درک مطلب که همگی برای برقراری ارتباط مؤثر ضروری هستند، کمک کند.
خواندن کتاب کودک برای رشد مهارتهای ارتباطی ضروری است؛ زیرا فرصتی برای کودکان فراهم میکند تا با طیف وسیعی از ایدهها، دیدگاهها و تجربیات جدید درگیر شوند. زمانی که کودکان داستان میخوانند، این فرصت را دارند که درباره شخصیتها، طرح داستان و مضامین انتقادی فکر کنند و این جنبههای داستان را با دیگران به بحث و اشتراک بگذارند. این ویژگی به توسعه توانایی آنها برای بیان واضح نیازهای خود، گوش دادن با دقت به دیگران و شرکت در گفتگوهای معنادار کمک میکند.
علاوه بر این، کتاب خواندن میتواند به بهبود تواناییهای داستانگویی کودک کمک کند، زیرا او یاد میگیرد که چگونه به داستانها ساختار دهد و اطلاعات را به طور مؤثر منتقل کند. به طور کلی، خواندن کتاب یک راه عالی برای ترویج رشد مهارتهای ارتباطی قوی در کودکان خردسال است.
رشد تخیل کودک یکی دیگر از مزایای خواندن کتاب محسوب میشود. زیرا کودکان را با دنیاها، شخصیتها و تجربیات جدید و هیجان انگیزی آشنا میکند. با خواندن داستانها، کودکان در مکانها و زمانهای مختلف غرق میشوند و فضایی فراهم میشود تا بین تجربیات خود و شخصیتهای کتاب ارتباط برقرار کنند. علاوه بر این، خواندن کتاب، توانایی مغز را برای ایجاد تصاویر و سناریوهای ذهنی تحریک کرده و کودکان را تشویق میکند تا خلاقانه فکر کنند و ایدهها و دیدگاههای منحصر به فرد خود را توسعه دهند. مطالعه کتاب کودک علاوه بر ارتقا و رشد خلاقیت و تخیل به رشد مهارتهای مهم دیگر نیز کمک میکند. به عنوان مثال، تحقیقات نشان میدهد که کودکانی که به طور منظم مطالعه میکنند، مهارتهای زبانی بهتر، سطوح بالاتری از همدلی و تواناییهای حل مسئله بهبود یافته دارند که همه اینها برای موفقیت در مدرسه و زندگی مهم هستند.
گروههای سنی مختلف نیازها و علایق رشدی منحصر به فردی دارند. کتابهای کودکان معمولاً برای پاسخگویی به محدودههای سنی خاص طراحی میشوند. به عنوان مثال، کودکان خردسال (سنین 0 تا 5 سال) تمایل به جذب کتابهایی با رنگهای روشن و متون ساده دارند، در حالی که کودکان بزرگتر (سنین 8 تا 12 سال) کتابهایی با طرحها و شخصیتهای پیچیدهتر را ترجیح میدهند. علاوه بر این، کتابهای کودکان بزرگتر ممکن است حاوی مضامین و موقعیتهایی باشند که بالغتر هستند و نیاز به درک بیشتری از جهان دارند.
کتابهایی که برای کودک خیلی آسان یا خیلی سخت هستند، میتوانند منجر به ناامیدی یا بیحوصلگی شوند و در نتیجه ممکن است او را به کلی از خواندن منصرف کند. علاوه بر در نظر گرفتن سن کودک، توجه به علایق فردی و سطح خواندن آنها نیز مهم است. با انتخاب کتابهایی که با تواناییها و علایق کودک مطابقت دارند، والدین و مراقبان میتوانند عشق به خواندن را در کودکان تشویق کنند و این علاقه را تا ابد در دل او جای دهند.
مطالعه کتاب تأثیرات مثبت متعددی بر رشد شخصیت کودکان دارد. اول، تواناییهای شناختی آنها مانند فراگیری زبان، تفکر انتقادی و مهارتهای حل مسئله را افزایش میدهد. دوم، همدلی و درک فرهنگها و دیدگاههای مختلف را ترویج میکند. سوم، خلاقیت و تخیل را تشویق کرده که این ویژگی حس ابراز وجود و اعتماد به نفس آنها را تقویت میکند. علاوه بر این، خواندن کتاب میتواند با ایجاد رهایی از فشارهای روزمره به کاهش استرس و اضطراب در کودکان کمک کند. کتاب میتواند به عنوان نوعی درمان برای کودکانی که مشکلات عاطفی را تجربه میکنند، عمل کند. با دیدن شخصیتهای داستانها که بر چالشها و ناملایمات غلبه میکنند، کودکان میتوانند حس امید و انعطافپذیری به دست آورند.
کتاب خواندن دروازهای جادویی به دنیای تخیل و خلاقیت است. وقتی کودکان میخوانند، وارد بستری از امکانات بینهایت میشوند. بستری که در آن، ذهن آزاد است تا سرگردان و کاوش کند. عمل کتاب خواندن کنجکاوی آنها را تحریک و تخیل آنها را شعله ور میکند.
از طریق خواندن، کودکان میتوانند دیدگاههای منحصر به فرد خود را توسعه دهند و صدای خلاق خود را کشف کنند. آنها یاد میگیرند که خارج از چارچوب فکر کنند و چیزها را به روشهای مختلف تجسم کنند؛ در نتیجه مهارتهای حل مسئله و تواناییهای تفکر انتقادی آنها افزایش پیدا میکند همچنین دریافت اطلاعات جدید از کتاب ها به تقویت هوش کودک نیز کمک خواهد کرد.
اگر میخواهید خواندن را به کودکان بیاموزید، به چند نکته کاربردی که در ادامه به آن اشاره میکنیم، توجه کنید:
آموزش خواندن به کودکان یک تجربه ارزشمند و رضایت بخش است. با ایجاد یک محیط یادگیری مثبت، گنجاندن مواد مختلف، سرگرم کننده کردن آن، خواندن با صدای بلند، صبور بودن و تشویق کردن و متناسب کردن آموزش با نیازهای هر کودک، میتوانید به کودکان کمک کنید تا عشق مادامالعمر به مطالعه را در خود پرورش دهند.
کتاب خواندن با کودکان یکی از مؤثرترین راهها برای مشارکت والدین در رشد شخصیت فرزندانشان است. والدین با همخوانی هم میتوانند پیوند خود و فرزندانشان را تقویت کنند. اشتراکگذاری داستانها و بحث در مورد شخصیتها و خطوط داستانی فرصتهایی برای گفتگوهای معنادار فراهم میکند که میتواند به تقویت ارتباطات عاطفی و فکری کمک کند.