بعد از شیوع کرونا، برنامههای حضوری در مساجد و محافل مذهبی، با چالشهای جدی مواجه شد و جلسات روشنفکران دینی هم از این قضیه مستثنی نبود. اما امسال با کمتر شدن اثرات کرونا، کمکم جلسات سیاسی هم بهسمت حضوری شدن پیش رفت و برای شبهای احیای ۱۴۰۲ نیز، برنامههایی از طرف انجمنها و محفلهای روشنفکری دینی و اصلاحطلبان برگزار میشود. در این میان، شاید بازگشایی حسینیه ارشاد، یکی از مهمترین اتفاقات امسال باشد؛ حسینیهای که چه در سالهای منتهی به انقلاب اسلامی و چه در دو دهه ۷۰ و ۸۰، مهمترین محل تولید اندیشه روشنفکران دینی بوده است.
به گزارش هم میهن، اما بعد از وفات ناصر میناچی در سال ۹۲، جلسات حسینیه ارشاد در سالن اصلی آن متوقف شد و برنامههای مختصری در کتابخانه آن برگزار شد. امسال، بار دیگر حسینیه ارشاد شب گذشته میزبان حجتالاسلام زائری بود. هرچند شاید زائری از روحانیون اصولگرا محسوب میشود، اما نزدیک به یک دهه است که نسبت به قوانین مرتبط با حجاب منتقد است و از روحانیونی بهشمار میرود که ارتباط گستردهتری با جوانان داشته است. علی فتحیآشتیانی، شهاد زمانی و سمیهسادات لوحموسوی دیگر سخنرانان مراسم شبهای بیداری حسینیه ارشاد هستند.
حزب اتحاد ملت نیز امسال برنامههای حلقه وصل را در ایام شبهای قدر برگزار میکند. این برنامه بهصورت آنلاین برگزار میشود و در کلابهاوس و اینستاگرام حزب نیز قابلدسترسی است. علیرضا علویتبار سخنران مراسم شب گذشته بود و محسن آرمین و مهدی نصیری، سخنرانان برنامههای حزب اتحاد در شبهای احیای بعدی هستند. آنطور که حسین نورانینژاد، معاون سیاسی این حزب میگوید: «تفاوتی که امسال داریم این است که در کنار سخنرانی و مناجات، طی سه شب خانم دکتر صدیقه شکوریراد، عضو هیئتعلمی دانشگاه تهران و دکترای مطالعات زنان، بحث فشرده و پیوستهای با عنوان «اندیشمندان مسلمان ایرانی و مسئله زن» خواهد داشت تا بلکه به سهم خودمان حرکتی در این حوزه انجام داده باشیم و اگر بازتاب خوبی بگیریم، نواندیشان دینی را بهسمت مباحث راهگشا و همسو با مطالبات برابریخواهانه سوق دهیم و دستکم از جانب مسلمانان برابریخواه، این مطالبه را تقویت کنیم.»
مجمع دینی احیای فضیلت نیز یکی دیگر از محافلی است که در سالهای اخیر، تبدیل به یکی از مراکز حضور چهرههای روشنفکری دینی شده است که در شبهای احیا میزبان محمدرضا بهشتی، هادی سروش، غلامرضا ظریفیان و محسن رهامی خواهد بود. آنها روز چهارشنبه نیز مراسم برگزار خواهند کرد و این مراسم در دبستان سروش خیابان شریعتی برگزار میشود.
بنیاد زینب نیز که در سالهای گذشته میزبان برخی از چهرههای برجسته سیاسی اصلاحطلب بوده است، امسال برنامههای خود را با سخنرانی ناصر مهدوی برگزار خواهد کرد. مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم نیز شب گذشته مراسم خود را با سخنرانی سیدمحمدعلی ایازی آغاز کرد و در دو شب احیای بعدی میزبان محمدتقی فاضلمیبدی و ابوالفضل موسویان خواهد بود.