در دیدار وزرای خارجه ایران و ترکیه چه گذشت؟

مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه روز چهارشنبه گفت که آنکارا و دمشق هفته آینده مذاکراتی در سطح پایین خواهند داشت تا به گفتگو‌های سیاسی بین دولت‌های ترکیه و سوریه ادامه دهند.

به گزارش اعتماد آنلاین به نقل از المانیتور، چاووش اوغلو در یک نشست مطبوعاتی مشترک با همتای ایرانی خود حسین امیرعبداللهیان که پس از زمین لرزه ۶ فوریه به ترکیه سفر کرد، گفت که ایران نیز به مذاکراتی خواهد پیوست که سطح آن کمتر از سطح وزیران خواهد بود. طرفین در حال کار بر روی آماده سازی فضا برای نشست چاووش اوغلو و وزیر امور خارجه سوریه، فیصل مقداد در قالب چهارجانبه هستند، اما تنها در صورتی که نشست‌های آتی در روسیه پیشرفت کند. روسیه پیشنهاد داده است تا هفته آینده مذاکرات فنی را برای آمادگی برای دیدار احتمالی بین وزرای خارجه برگزار کند. وزیر خارجه ترکیه در این باره گفت: ما معاون وزیر خارجه خود را به مسکو می‌فرستیم و طرف ایرانی نیز به این مذاکرات خواهد پیوست.

انتظار می‌رفت وزرای خارجه سوریه و ترکیه به زودی پس از اولین نشست بلندپایه بین وزرای دفاع و روسای اطلاعات ترکیه، سوریه و روسیه در ماه دسامبر در مسکو گرد هم آیند. با این حال، همانطور که لحن محتاطانه چاووش اوغلو نشان داد، پیشرفت پس از بیش از یک دهه خصومت بین آنکارا و دمشق ظاهراً با مشکل مواجه شده است. وی گفت: «نشست در سطح وزرای خارجه ممکن است در مرحله بعدی برگزار شود، در زمانی که همه ما مناسب می‌دانیم.»

دمشق بر خروج ارتش ترکیه از مناطق شمال سوریه تاکید کرده است. بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه در ماه ژانویه در سخنانی تاکید کرد که این روند باید «نتایج ملموس مورد نظر سوریه را بر اساس حاکمیت ملی برای پایان دادن به اشغال و توقف حمایت از تروریسم به دست آورد.»

آنکارا به نوبه خود به دنبال جلب همکاری دمشق علیه گروه‌های کرد سوری متحد آمریکا است که آن‌ها را تروریستی می‌داند و همچنین به دنبال راهی برای تسهیل بازگشت برخی از ۴ میلیون پناهجوی سوری مقیم ترکیه است.

خشم فزاینده نسبت به پناهجویان، افزایش هزینه‌های زندگی، و واکنش ناامیدکننده دولت ترکیه به زلزله‌های اخیر، نقش اصلی را در مبارزات انتخاباتی اپوزیسیون ترکیه در آستانه انتخابات سرنوشت‌ساز ۱۴ ماه مه ایفا می‌کند. حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه ایران در نشست خبری با همتای ترک خود گفت کشورش آماده است تا سهم خود را برای حل اختلافات بین آنکارا و دمشق در قالب مذاکرات چهارجانبه انجام دهد.

انتقاد تهران از باکو

به گزارش المانیتور، وزرای خارجه ایران و ترکیه همچنین در مورد تنش رو به فزونی در منطقه جنوب قفقاز گفتگو کردند. امیرعبداللهیان اعلام کرد کشورش آماده برگزاری نشست‌های سه جانبه بین تهران، باکو و آنکارا است. روابط ایران و آذربایجان پس از حمله به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران در ژانویه که منجر به کشته شدن یکی از اعضای هیئت دیپلماتیک آذربایجان شد، شاهد تشدید تنش بوده است. الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، «تشکیلات ایران» را مسئول این حمله دانسته است.

روابط دو کشور پیش از این مملو از مشکلات متعددی از جمله حمایت ایران از ارمنستان در منطقه قره باغ کوهستانی مورد مناقشه بین ایروان و باکو و بهبود روابط بین آذربایجان و اسرائیل بود. برهمین اساس امیر عبداللهیان در انتقاد نرم از باکو، بحران‌های قفقاز را به گردن اسرائیل انداخت و به کشور‌های منطقه نسبت به اجازه نفوذ اسرائیل در منطقه هشدار داد.

حمایت نظامی ترکیه و اسرائیل به باکو کمک کرد تا کنترل یک سری مناطق در منطقه قره باغ کوهستانی را در جریان جنگ آذربایجان و ارمنستان در سال ۲۰۲۰ به دست آورد. باکو همچنین سال گذشته اعلام کرد که قصد دارد اولین کشور شیعه باشد که سفارت خود را در اسرائیل باز می‌کند.

به گفته وزیر خارجه ایران، او و چاووش اوغلو در این دیدار درباره موضوعات دوجانبه از جمله همکاری در زمینه‌های اقتصادی، انرژی و حمل و نقل و همچنین مشکل دیرینه تقسیم آب از رودخانه فرامرزی ارس گفتگو کردند. وزیر خارجه ایران همچنین به یکی از استان‌های شرق ترکیه که در اثر زلزله بیش از ۴۶ هزار و ۱۰۰ کشته برجای گذاشت، سفر کرد.