دکتر شاهین آخوندزاده با تاکید بر اهمیت کنترل استرس، خواب مناسب و بهبود روابط بین فردی برای ارتقای سلامت روان افراد، گفت: هر یک از این متغیرها میتواند سلامت روان جامعه را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از اختلالات روانپزشکی در ایران به دلیل مصرف مواد مخدر صنعتی است، اظهار کرد: در بیمارستان روانپزشکی خیلی اوقات دیگر جنون اولیه نمیبینیم و اکثر موارد جنون ثانویه است؛ یعنی فرد با مصرف مواد مخدر صنعتی دچار این موضوع شده است.
او با بیان اینکه ارتقای سلامت روان به یک اندازه در گروه دارو درمانی و راهکارهای معنوی است، ادامه داد: هر دو موثر است؛ ولی در موضوع سلامت روان اهمیت پیشگیری بسیار بیش از درمان است؛ یعنی فرد باید از عواملی که میتواند سبب اختلالات روانپزشکی شود، جلوگیری کند. در علم روانپزشکی دو عامل ژنتیک و عوامل محیطی موثر است و خیلی اوقات اگر عوامل محیطی استرس زا نباشد، ژن هم فعال نخواهد شد.
آخوندزاده، افزود: حذف قسمتی از عوامل محیطی اثرگذار بر اختلالات روانپزشکی به عهده ما پزشکان و محیطهای آموزشی و بخشی هم دست حاکمیت است. در واقع حفظ امنیت اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و نظامی بر حفظ سلامت روان موثر است. نگاه حاکمیت باید به جامعه تغییر کند و از سوی مقابل دانشگاههای علوم پزشکی هم نقش اجتماعی خود را تقویت کنند؛ الان دانشگاهِ خوب صرفا دانشگاهی نیست که فقط به آموزش بپردازد بلکه باید پیوست اجتماعی هم داشته باشد که اهمیت این موضوع در دانشگاههای علوم پزشکی چند برابر میشود.
وی با تاکید بر اهمیت بهبود روابط بین فردی برای ارتقای سلامت روان، تصریح کرد: تا سالیان قبل ما شاهد بودیم که تا سه نسل در یک خانه کنار یک دیگر زندگی میکردند و این سبب میشد فرد از کودکی روابط بین فردی را آموزش ببیند، ولی الان با تغییر شیوههای زندگی روابط افراد با یکدیگر کاهش یافته است.
رئیس بیمارستان روانپزشکی روزبه، ادامه داد: آغاز آموزش درست روابط بین فردی اکنون از مهدکودکها و مدارس شکل میگیرد که عموما تا چند سال قبل این کار به خوبی انجام نمیشد؛ زیرا معمولا "فرد" اهمیت بیشتری نسبت به گروه داشت. خوشبختانه طی ۲۰ سال اخیر آموزش و پرورش در این زمینه تغییر نگرشهایی داشته است که کم کم تفاوت اتخاذ این سیاست در حال نمایان شدن است. این موضوع مهمی است که باید تا آموزش عالی هم ادامه یابد.
وی با اشاره به پروژههایی که در رابطه با پایش سلامت روان در کشور انجام میشود، گفت: دادههای سال اول کرونا نشان داد که در حد چند دهم درصد افزایش شیوع اختلالات روانپزشکی را داشتیم، پیشبینی ما در پسا کرونا افزایش شیوع اختلالات روانپزشکی در ایران و جهان است که به دنبال این موضوع باید آمادگی خود را افزایش دهیم.
وی افزود: کسانی که طی سه سال گذشته به دنبال کرونا خانواده خود را از دست دادند و بدون برگزاری مراسم سوگواری این دوره را طی کردند ممکن است یک هسته اختلالات روان پزشکی را تشکیل دهند که میتواند شعلهور شده و اختلالات روان را افزایش دهد و لازم است وزارت بهداشت و سازمانهای مربوطه در این زمینه تلاش بیشتری کنند.