سازوکار بازار متشکل ارزی مشخص بود، اما سازوکار مرکز مبادله ارز و طلا که جایگزین آن خواهد شد، مشخص نیست اگر سازوکار یکسان است که شفاف‌سازی نیاز ندارد در غیر این صورت باید شفاف‌سازی صورت گیرد. در باب ارز نیما هم باید گفت که حجم زیادی از اظهارنظر در متولیان بدنه دولت وجود دارد.
به گزارش بورس نیوز، پویان مظفری، کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: در اقدامی عجیب ریس بانک مرکزی هنگام ورود اختیاراتی که از سال ۹۷ سلب شده بود را از شورای عالی هماهنگی قوا گرفتند، این اختیارات به صورتی بود که کمیته مداخله در بازار ارز وجود داشت و بانک مرکزی عضوی از آن بود، اما آلان خود بانک مرکزی مداخله می‌کند و کمیته مداخله وجود ندارد.
در حال حاضر در دوره جدید این اختیارات از شورای عالی هماهنگی قوا برای بانک مرکزی گرفته شد، این موضوع اتفاق خاصی و ویژه در کشور تلقی می‌شود. دراین‌بین نرخ ارز برای رشد ۳ دلیل دارد، کسری بودجه، درواقع نیاز چاپ پول است که باعث تورم خواهد شد و نرخ ارز را متأثر می‌کند یا کسری تراز تجاری وجود دارد که تقاضای دلار را بالا می‌برد و منجر به رشد نرخ آن می‌شود و خروج سرمایه را هم از کشور شاهد هستیم که تخمینی برای آن وجود ندارد.
وی در همین راستا تشریح کرد: مقرر شد با راه‌اندازی سامانه‌های جدید ۵ هزار یورو به متقاضیان فروخته شود، من معتقدم که اقدامی خوبی است. در ادوار قبل این رقم ۲ هزار یورو پرداختی ناچیز بود، بسیاری برای مقاصد مسافرتی، علمی بهره می‌برند و همه صرفاً برای فروش در بازار سیاه و اجاره کارت ملی از آن استفاده نمی‌کنند. درهرصورت مقداری از آن‌هم برای مصارف واقعی تهیه می‌شود به همین جهت این ۵ هزار یورو اقدام مثبتی است.
بررسی آمار‌های نیما جالب است، اما ابهامی که در آن وجود دارد همین مبحث ۲۸۵۰۰ تومان است، از این مبلغ ۴ برداشت می‌توان داشت، اولین اتفاق موقت بودن موضوع بوده که خوشایند بورس هم است که تمایل دارند، ادامه پیدا نکند چراکه در این ایام کاهش عرضه در سامانه نیما را شاهد بودیم البته دلیل این امر فاصله میان ارز نیما و آزاد هم بود. از طرفی قطعی گاز صنایع را هم شاهد بودیم و اینکه واردات بخش معدنی و فولادی بالایی یک میلیارد دلار بود که در این روز‌ها به ۷۰۰ – ۸۰۰ میلیون دلار رسیده است، این موارد باعث شد که در سامانه نیما با مشکل مواجه شویم.
مظفری افزود: ابهام دیگری که در مقابل سامانه نیما وجود دارد، احتمال ایجاد دلار ۴۲۰۰ تومانی دیگری است که مطابق همان سیاست اجرا و برای تمام کالا‌ها تخصیص داده شود. سناریوی بعد، همان‌طور که معاون رئیس‌جمهور بیان کرد کالا‌های اساسی که احتمالاً هسته سخت کالای اساسی است فقط برای آن اختصاص یابد، این احتمال هم وجود دارد همانند زمانی که گروه‌بندی کالا‌ها وجود داشت مجدد این‌گونه سیاستی اجرا شود؛ درهرحال یکی از این موارد مطروحه برای دلار ۲۸۵۰۰ تومان رخ می‌دهد، البته که مقداری در این باب ابهام وجود دارد.
این تحلیلگر بورسی عنوان کرد: اقدام تازه بازار متشکل ارزی برای افزایش روز‌های معاملاتی هم مثبت بوده، هنگامی‌که بازار متشکل ارزی ۵ روز فعالیت داشت روز‌های آخر هفته افزایش نرخ ارز را شاهد بودیم و بازاری هم برای کنترل آن وجود نداشت. مقرر شد به‌جای بازار متشکل ارزی مرکز مبادله ارز و طلا وجود داشته باشد، درمجموع سیاست‌های رئیس‌کل بانک مرکزی برخلاف تصور فعالین بورسی سیاست بهتری نسبت به دوره قبل بوده است.
اولین سیاست اتخاذ دستور مداخله در بازار ارز و همچنین سیاست ایجاد سامانه ناخدا که مردم ارز موردنیاز را از آن تهیه می‌کنند حتی مقدار عرضه‌ای متناسب دارد. تلاطم بازار ارز با هر رئیس کلی در بانک مرکزی رخ می‌دهد، این موضوع هم بیشتر ناشی از ۳ عامل یادشده است و بازار ساز چندان در آن تأثیرگذار نیست. در سال ۹۷ سیاست کنترلی (نرخ صرافی ملی بالاتر از نرخ بازار آزاد عنوان می‌شد و پایین‌تر از آن را خریداری می‌کردند، خروج ارز زیادی را از بانک مرکزی شاهد نبودیم) اجرا شد که سیاست خوبی بود، به نظر می‌رسد در این دوره مجدد اجرایی شود.
مظفری با اشاره به دو ابهام در سیاست این دوره از بانک مرکزی بیان کرد: سازوکار بازار متشکل ارزی مشخص بود، اما سازوکار مرکز مبادله ارز و طلا که جایگزین آن خواهد شد، مشخص نیست اگر سازوکار یکسان است که شفاف‌سازی نیاز ندارد در غیر این صورت باید شفاف‌سازی صورت گیرد.
در باب ارز نیما هم باید گفت که حجم زیادی از اظهارنظر در متولیان بدنه دولت وجود دارد، اما برخی از صادرکنندگان در سامانه نیما با مشکل مواجه هستند، سازوکار دقیق سامانه نیما هم باید شفاف‌سازی شود. به نظر می‌رسد که به دلیل اینکه هدف ایجاد نرخ شناور است سازوکار دقیقی از سامانه نیما وجود ندارد. تنها فرق میان بازار متشکل ارزی و مرکز مبادله ارز و طلا زیرساخت الکترونیکی است.
وی در پایان گفت: در بازار آزاد برای تغییر قیمت شاخصه‌ها زیاد است، ولی با کنار رفتن کمیته مداخله مقداری قدرت عمل بانک مرکزی شارپ و باقدرت بهتری اقدامات را انجام می‌دهد. در کل عملکرد رئیس‌کل جدید نسبت به دوره قبل تاکنون بهتر بوده است.
