محسن هاشمی در روزنامه اعتماد نوشت: مشغول آماده کردن کارنامه و خاطرات سال ۸۱ مرداد ماه آیتالله هاشمیرفسنجانی برای انتشار در سالهای بعد بودم که مطلب مهمی نظرم را جلب کرد. در جمعه ۲۵ مرداد ۱۳۸۱ نوشتهاند. جمعه خطبهای در مورد طول الامل ایراد کردم؛ لذا با کلمه طول الامل در اینترنت به جستوجو پرداختم و خطبه ایشان را نیز مرور کردم و آن را با وضع موجود کشور تطبیق دادم.
طول الامل و تعبیر دیگری آرزوهای دور و دراز از رذایل اخلاقی شمرده شده است که انسان و جامعه را به انواع گناهان آلوده میکند، از خدا دور میسازد و به شیطان نزدیک میکند و گرفتار عواقب خطرناکی میسازد. امید و آرزو در اصل خود رمز حرکت و تلاش انسانهاست و سرزمین دل انسان را زنده نگه میدارد، ولی اگر از حد بگذرد به صورت سیلابی و ویرانگر در میآید و همه چیز را با خود میبرد و سرانجام انسان را غرق ظلم و گناه و حتی جنایت میکند.
آرزوهای ناپسند به دلبستگیهایی گفته میشود که بیشتر ذهنی، غیرمعقول، کودکانه و دسترسی به آن بعید است. اگر آرزو به صورت آرزوی طول و دراز درآید، عامل انحراف و بدبختی است و درست همانند آب باران است که اگر از حد گذشت مایه غرق شدن و نابودی خواهد شود؛ لذا اگر انسان یا سازمان یا حکومت در مسیر خود به دنبال آرزوی طول و دراز بود و خواستهای بالاتر از امکانات و توانایی و واقعیت داشت و اصرار به رسیدن به آن با هر قیمت و از هر راهی داشت، مجبور میشود حریمها و قوانین را بشکند و به هر وسیله متوسل شود تا به خواسته خود برسد و طبیعی است نمیتواند در چارچوب قانون، شرع و دین و عقل، حرکت و اَمَلش از حکم دین و عقل و قانون پیروی کند و در نتیجه اعمالش نزد دیگران زشت و ناپسند دیده میشود.
یکی از اسباب آرزوهای دور و دراز جهل و بیخبری دقیق از واقعیت اطراف و دنیاست و آثار و پیامدهای طول الامل ارتکاب گناه و قساوت قلب و داشتن زندگی پر رنج است، چراکه هر قدر آرزوها طولانیتر باشد، تهیه مقدمات بیشتری میطلبد و لذا از درک حقایق محروم و جامعه بر کفران نعمت دچار میشود و لذا پیامدهای شومی در دنیا و آخرت دارد.
برای درمان طول الامل و آرزوهای دور و دراز انسان و سازمان، تشکیلات و حاکمیت باید خود را دقیقتر بشناسد و بداند موجودی آسیبپذیر است و مطالعه دقیقتری نسبت به آن داشته باشد و در نهایت با واقعبینی و برنامهریزی طبق واقعیتها، امکانات، استعدادها و نه بر اساس خیالات به آرزوها برگردد.
متاسفانه به نظر دولت سیزدهم دچار فشار و بعضی سیاستها و روشهایی با مصداق طولالامل شده که اگر خود را از این مسیر برای اداره کشور خارج نکند خدایی ناکرده با سرنوشت مورد انتظار طول الاملین همراه خواهد شد. سخنرانی رییسجمهور در دفاع از بودجه ۱۴۰۲ با قولهای کوتاهمدت آن توسط صداوسیما و روزنامههای همراه تیتر امیدوارانه شد و مورد انتقاد منتقدان برای کاهشی شدن نرخ ارز و طلا و مسکن و خودرو قرار گرفت.