قدمت اسبها به ۵۵ میلیون سال پیش میرسد. تاریخچه بشری ما تا حد زیادی به این حیوانات ۴ پا پیوند خورده است. از زمان اهلی کردن اسب در ۶۰۰۰ سال پیش، انسانها صدها نژاد اسب را شناسایی و پرورش داده اند که برای همه چیز از مسابقه و جنگ گرفته تا شخم زدن و کشیدن گاری و کالسکه استفاده میشوند.
به گزارش فرادید، در این گزارش ۱۲ حقیقت شگفت انگیز در مورد اسبها که هرگز درباره آنها چیزی نشنیده اید را بیان کردیم.
نام رایج: اسب
نام علمی: Equu
میانگین طول عمر اسبهای اهلی: ۲۰ تا ۳۰ سال
میانگین طول عمر اسبهای وحشی: ۱۵ تا ۲۰ سال
وضعیت فهرست قرمز IUCN: اسب پرژوالسکی وحشی (یا تاخی یا اسب جونغارستانی زیرگونهای کمیاب و در معرض انقراض از اسب وحشی (Equus ferus) است که بومی استپهای آسیای مرکزی به ویژه مغولستان میباشد. مشخصهٔ این جانور بدن و سر بزرگ، گردن قوی، و رنگ کرم مایل به زرد (سمند) است) در خطر انقراض است. جمعیت موستانگهای وحشی در ایالات متحده توسط IUCN ارزیابی نشده است.
جمعیت فعلی: ۱۷۸ اسب پرژوالسکی بالغ در سطح جهان ۲. در ایالات متحده، ۹.۲ میلیون اسب اهلی (شامل اسب، بورو، و قاطر) و حداقل ۲۰۰۰۰۰ اسب رومینگ رایگان.
چشم اسبها در کنارههای سرشان قرار دارد، بنابراین دید وسیعی دارند. آنها میتوانند تقریباً ۳۶۰ درجه چشمانشان را بچرخانند و اطراف خود را ببینند. اسبها بیشتر دید تک چشمی دارند، به این معنی که از هرکدام از چشمها به صورت جدا و تک تک استفاده میکنند؛ و این توانایی به این معناست که یک اسب میتواند اتفاقات مختلفی را که در اطراف بدنش اتفاق میافتد ببیند و پردازش کند. وقتی یک اسب دید دوچشمی را انتخاب کند، به این معناست که هر دو چشم را روی یک جسم در مقابل خود متمرکز کرده است.
اسبها از نظر جسمی قادر به استفراغ کردن نیستند. دلایل آناتومیکی زیادی برای این امر وجود دارد، مانند قدرت ماهیچههای مری، روش خاص اتصال مری به معده اسب و محل خود معده.
دلیل این امر به طور قطعی مشخص نیست، اما یک نظریه این است که این فرایند برای اسب نقش محافظت کننده دارد. نکته کلیدی برای بقای اسبها، توانایی آنها در اجتناب از درگیری و گیر افتادن در دام شکارچیان و فرار با تمام سرعت است. به طور کلی، وقتی اسبها میدوند، رودههای شان روی شکم شان کوبیده و باعث ایجاد فشار در اندامهای داخلی میشود. حرکت سریع اسبها از نظر تئوری میتواند باعث استفراغ شود که به شکارچی اجازه میدهد از فرصت استفاده کرده و آنها را شکار کند، بنابراین استفراغ نکردن ممکن است این نگرانی نسبت به اسبها را به طور کامل برطرف کرده باشد.
اسبها اعضایی از جنس Equus هستند که تنها گروه موجود در خانواده اسبها محسوب میشود. این جنس نه تنها اسب اهلی شده (Equus caballus) بلکه اسب پرژوالسکی، گورخرها و الاغ را هم شامل میشود. اما در کمال تعجب، باید بگوییم این حیوانات نزدیکترین بستگان اسب نیستند. اسب در یک تحقیق و نتیجه کاملا استثنایی و عجیب و غریب به کرگدنها شباهت بیشتری دارد.
اسبهای عرب به دلیل اهمیت تاریخی خود، به ویژه برای فرهنگ و زندگی قبایل بیابانی در خاورمیانه در دنیا معروف و مشهور هستند. اما آنچه که اسب عرب را از سایر نژادهای دیگر متمایز میکند، ساختار بدنی و جسمی منحصر به فرد آنها ست.
اسبهای عرب تراکم استخوان بیشتری نسبت به اسبهای دیگر دارند کمر آنها یک مهره کمتراز سایر اسبها دارد و درنتیجه کمرشان نسبت به باقی نژادها کوتاهتر است. همچنین اسبهای عرب یک جفت دنده کمتر دارند و دنده هایشان از هم بازتر است. البته آنها به دلیل بالا بردن دم خود مانند پرچم پشت سر شان نیز مشهور هستند، این رفتار ربطی به ویژگی اعتماد به نفس بالا در آنها ندارد بلکه بیشتر مربوط به نداشتن همان دو مهره دم نسبت به سایر نژادهای اسب است.
همه اسبهای مینیاتوری پونی هستند، اما همه اسبهای پونی اسب مینیاتوری نیستند. هر اسبی که قدش از ۱۴.۲ دست (۵۸ اینچ) کمتر باشد به عنوان یک پونی شناخته میشود. طبق انجمن اسبهای مینیاتوری آمریکا، اسبهای مینیاتوری نباید بیش از ۳۴ اینچ قد داشته باشند، که آنها را علاوه بر اینکه به گروه خودشان تعلق دارند در دسته اسبهای پونی هم قرار میدهد.
با این حال، بسیاری از علاقه مندان، پونیهای مینیاتوری را یک نژاد متفاوت از اسبها میدانند، زیرا آنها نسبتهای استاندارد بدن اسب را حفظ میکنند، بر خلاف اسبهای پونی که پاهای کوتاه تر، بدن بلندتر و در کل بدن اندامی تری دارند.
چیزهای زیادی میتوان از طریق دندان در مورد اسب فهمید، اما ما از جنسیت شروع میکنیم. اسبهای نر و ماده دارای تعداد دندانهای متفاوتی هستند. نرها ۴۴ و مادهها بین ۳۶ تا ۴۴.۷ دندان دارند. همچنین میتوانید سن اسب را با نگاه کردن به دندانهای آن حدس بزنید. به گفته دانشگاه میسوری، این کار را میتوان با مشاهده رشد دندانهای دائمی، ناپدید شدن تورفتگی در هر دندان، شکل سطح دندانها و زاویه برخورد ردیفهای بالا و پایین انجام داد.
تنها یک زیرگونه از اسب وجود دارد که واقعاً وحشی است: اسب پرژوالسکی. اگرچه این گونه اسب زمانی در سراسر اروپا و آسیا یافت میشد، اما اکنون این گونه فقط در مغولستان، چین و قزاقستان دیده میشود. آنها از نظر سر بزرگتر، گردن کلفت تر، پاهای کوتاهتر و در کل بدن تنومندتری نسبت به اسبهای اهلی دارند.
احتمالاً در مورد جمعیت اسبهای "وحشی" که در غرب ایالات متحده و در سواحل Outer Banks کارولینای شمالی دیده شده اند تعجب میکنید و با خود میگویید که این نژاد هم وحشی است! در پاسخ باید گفت: این موستانگها (نوعی اسب رمیده است و از نسل اولین اسبهایی است که اسپانیاییها به آمریکا آوردند). یک گونه مشترک با اسبهای اهلی دارند و در واقع نژاد آنها به جمعیتهای اهلی میرسد. این اسبها فقط وحشی هستند، نه واقعا وحشی.
گوش اسبها ممکن است کوچک باشد، اما در نوع خود بسیار قدرتمند هستند. هر گوش شامل ۱۰ ماهیچه (در مقایسه با سه ماهیچه انسان) است و میتواند ۱۸۰ درجه حرکت کند، از رو به جلو تا مستقیما به عقب.
اسبها از گوشهای عضلانی خود برای برقراری ارتباط استفاده میکنند، مثلاً گوشهای عضلانی خود را برای نشان دادن عصبانیت یا راهنمایی به عقب میچرخانند. در یک مطالعه، نشان داده شد که اسبها بر اساس اینکه گوشهای اسب دیگر به کجا اشاره میکنند، تصمیم میگیرند و این به ما میگوید که حیوانات ممکن است از گوشهای خود برای هدایت یکدیگر استفاده کنند.
هنگامی که اسبی لب بالایی خود را جمع و سر خود را به هوا بلند میکند، بسیاری از مردم فکر میکنند اسب میخندد، اما این یک نتیجه نادرست است. به این حرکت واکنش فلیمن یا پاسخ فلیمن میگویند. رفتاری که در آن حیوان، لب بالای خود را جمع کرده و دندانهای جلو را به نمایش میگذارد، درحالیکه معمولا سوراخ بینیاش بسته است نفس را به درون میکشد و اغلب این وضعیت را برای چند ثانیه نگه میدارد. این رفتار ممکن است هنگام روبرو شدن با مکان یا مواد مورد علاقهٔ حیوان، از او سر بزند. همچنین ممکن است حیوان واکنش فلیمن را با گردن کشیده، در حالی که سرش را به سمت آسمان گرفتهاست، انجام دهد.
این رفتار، انتقال فرومونها (یک عامل شیمیایی ترشحشده یا دفع شده است که موجب پاسخ اجتماعی در اعضای یک گونه میگردد) و سایر عطرها را به اندام ژاکوبسون که در بالای سقف دهان قرار دارد، از طریق مجرایی که پشت دندانهای جلو حیوان است، آسان میکند. چهره حیوان در هنگام انجام واکنش فلیمن، اغلب مانند حالت تهاجم، شکلک درآوردن، پوزخند زدن یا خندیدن بهنظر میرسد.
اسبهای نر اغلب هنگام حس کردن بوی مادیان ها، واکنش گوشتخواران را نشان میدهند. مادیان نیز در مدت کوتاهی پس از تولد به عنوان پاسخی به فرومون کره اسب تازه متولد شده واکنش گوشت خواران را دارد.
اسب آخال تکه به خاطر پوستش معروف است. درحالی که اگر ازسایر اسبها به خوبی مراقبت و به نظافت آن رسیدگی کنیم، پوستشان درخشش و زیبایی پیدا میکند، نژاد آخال دارای درخشش طبیعی فلزی است. همه اینها به ساختار موهای آن مربوط میشود. در اکثر نژادهای اسب، تارهای مو دارای یک هسته مات هستند، اما برای آخال تکه، این هسته بسیار کوچک است یا اصلا وجود ندارد. قسمت شفاف مو جای خود را میگیرد و نور را هنگام عبور خم میکند و میشکند و به هر مو درخشندگی ظاهری میبخشد.
اسبها موجودات باهوشی هستند و مطالعاتی برای اثبات آن وجود دارد. تحقیقات منتشر شده در سال ۲۰۱۲ نشان داد که اسبها از ورودی چندین حواس برای شناسایی و به خاطر سپردن افراد استفاده میکنند. اسبها تنها از طریق صدا (بدون استفاده از بینایی یا بویایی) میتوانند بین یک انسان آشنا و ناآشنا تمایز قائل شوند. البته اسبها میتوانند عکس این کار را هم انجام دهند، و تنها با استفاده از حس بینایی و بویایی تفاوت بین انسانها را تشخیص دهند.
در همین حال، بنیاد تحقیقات اسبها این فرض را درباره اسبها مبنی بر اینکه آنها نمیتوانند اطلاعات را بین طرفهای مختلف مغز منتقل کنند، رد کرده است. مطالعات نشان داده که اسبها به راحتی میتوانند از مهارت انتقال بین چشمی استفاده کنند، و اشیایی را که با یک چشم سابقا دیده اند، با چشم دیگر تشخیص دهند.
اسب پرژوالسکی در فهرست قرمز IUCN به عنوان یک گونه در خطر انقراض با تنها ۱۷۸ اسب بالغ ثبت شده است. بنیاد حفظ و حفاظت از اسب پرژوالسکی که در هلند تأسیس شده است تقریباً ۴۰ سال بر روی استراتژیهای پرورش کار کرد و در نهایت بیش از ۳۵۰ اسب را در پارک ملی Hustai در مغولستان رها کرد. در ایالات متحده نیز اعتقاد بر این است که موستانگ وحشی در حال انقراض است، اما به دلیل اینکه از نظر نژادی یک نژاد اهلی است، نمیتوان آن را در فهرست گونههای در حال انقراض قرار داد.