سن پدران در طول تاریخ بیشتر بوده یا مادران؟

گروهی از محققان با مطالعه روی DNA انسان، به نتایج جالبی درباره سن فرزندآوری پدران و مادران در ۲۵۰ هزار سال اخیر رسیدند.

به گزارش گجت نیوز، دانشمندان با بررسی جهش‌های DNA در انسان مدرن، پنجره‌ای را کشف کردند که آن‌ها را ۲۵۰ هزار سال در تاریخ، به عقب برمی‌گرداند. به‌گفته‌ی متئو هان، ژنوم‌شناس از دانشگاه بلومینگتون ایندیانا: «در حین تحقیقات روی ژنوم انسان، ما دریافتیم که از روی انواع جهش ایجاد شده در DNA فرزندان، ما می‌توانیم سن پدران و مادران را تخمین بزنیم».

بر اساس نتایج به‌دست آمده، میانگین سن فرزندآوری در ۲۵۰ هزار سال اخیر، ۲۶.۹ سال است. بد نیست بدانید که انسان مدرن یا هوموساپینس، از حدود ۳۰۰ هزار سال پیش تکامل یافت.

اما میانگین سن پدران در گونه هوموساپینس، همواره بیشتر از مادران بوده است. آن‌طور که نتایج این مطالعه می‌گوید، مرد‌ها در سن ۳۰.۷ سالگی صاحب فرزند شدند و زنان در سن ۲۳.۲ سالگی!

البته این اختلاف سنی در ۵۰۰۰ سال گذشته، رو به کاهش گذاشته؛ طوری که حالا میانگین سن فرزندآوری مادران، به ۲۸ سال رسیده است.

اما این افزایش سن فرزندآوری از گذشته‌های دور تا به امروز، روند ثابتی را طی نکرده است. به‌عنوان مثال، حدود ۱۰ هزار سال قبل، کاهش معنی‌داری در میانگین سن والدین رخ داد؛ یعنی تقریبا همزمان با پیدایش کشاورزی و ظهور تمدن‌های بشری. این می‌تواند افزایش سریع جمعیت در آن دوران را نیز توضیح دهد.

چگونگی تخمین سن پدران و مادران

با استناد به نگاشته‌های تاریخی، فقط می‌توان چند هزار سال به عقب رفت و دستیابی به اطلاعات جمعیتی دوران کهن با تکیه بر شواهد باستان‌شناسی، کار آسانی نیست. با وجود این، رد اجدادمان در DNA هر کدام از ما نهفته است؛ هان و همکارانش هم از همین طریق، به تخمین سن پدران و مادران در هزاران سال اخیر پرداختند.

به‌بیان دقیق‌تر، کاری که آن‌ها کردند، بررسی جهش‌های novo بود: نوعی تغییر DNA که احتمالا به‌صورت ناگهانی در یک عضو خانواده بروز پیدا می‌کند؛ نه به‌طور موروثی در شجره خانوادگی!

محققان هنگام بررسی این الگوی تغییرات در داده‌های ژنی هزاران کودک، دریافتند که انتقال جهش‌های جدید از والدین به فرزندان، به سن پدر و مادر بستگی دارد.

ریچارد ونگ، تبارشناس از دانشگاه ایندیانا می‌گوید: «این جهش‌ها از دیرباز در ژنوم هر نسل اندوخته شده و امروز به بدن ما رسیده است. ما حالا قادر به شناسایی چنین جهش‌هایی هستیم؛ اینکه چه تفاوتی در پدران و مادران داشتند و تحت تاثیر سن والدین هنگام فرزندآوری، چه تغییراتی کردند».

به‌گفته‌ی او: «تاریخ بشر مانند پازلی است که تکه‌های آن‌ها را منابع مختلفی تشکیل می‌دهند؛ نگاشته‌های مکتوب، یافته‌های باستان‌شناسی، فسیل‌ها و سایر چیزها. ژنوم ما، یعنی DNA موجود در هر یک از سلول‌های ما نیز مانند یک لوح دست‌نویس است که تاریخچه تکامل بشر را توضیح می‌دهد».

یافته‌های حاصل از این آنالیز ژنتیکی، حقایقی را اثبات کرد که شاید از قبل هم می‌‎دانستیم؛ ولی همچنین درک ما از دموگرافی جامعه بشری در دوران باستان را بهبود بخشید.