اعتماد نوشت: به دنبال خبر تاییدنشدهای که درباره یخ زدن و مرگ یک مرد کارتنخواب در سرمای زیر صفر شنبه شب تهران رسید، مدیران موسسات و انجمنهای حمایت از کارتنخوابها و بیخانمانهای پایتخت، از مردم خواستند علاوه بر ارسال اقلام امدادی همچون پتو و لباس گرم و مواد اولیه مناسب برای تهیه غذای گرم، در صورت مشاهده بیخانمانها با شماره ۱۳۷ تماس بگیرند تا گشت فوریتهای اجتماعی شهرداری تهران، برای انتقال فرد بیخانمان به یک مکان امن از گزند یخبندان و سرما اقدام کند.
عصر دیروز و همزمان با بارش برف در اغلب مناطق پایتخت، دمای هوا در مرکز تهران به یک درجه زیر صفر رسید و با ادامه بارشها، سازمان هواشناسی درباره یخبندان و کولاک به دلیل کاهش شدید دما هشدار داد.
در حالی که انتظار میرود تا پایان هفته آینده، شبها و روزهای بسیار سردی در تهران داشته باشیم، مسوولان سه موسسه و انجمن حمایت از کارتنخوابها گفتند که از هفته گذشته و با کاهش دمای هوا تا مرز صفر، شبگردیها برای توزیع لباس و غذای گرم، پتو و اقلام امدادی مثل کاورها و تنپوشهای آلومینیومی یا از جنس پشم شیشه برای جلوگیری از نفوذ هوای سرد را آغاز کردهاند و به مناطق شمال و جنوب و غرب تهران میروند تا با دیدن کوچکترین شعله آتش به عنوان شناختهشدهترین نشانه حضور یک بیخانمان، این اقلام را به او برسانند.
علی حیدری؛ مدیرعامل انجمن «پایان کارتنخوابی» که در ایام عادی سال، یک روز در هفته به افراد نیازمند، بیبضاعت و بیخانمان غذای گرم میدهد و اواسط دهه ۱۳۹۰، فعالیت خود را با استقرار یک دستگاه یخچال در میدان شوش با هدف توزیع دایمی غذا برای نیازمندان آغاز کرد، میگوید: «ما توزیع شبانه غذا را از ۴ شب قبل شروع کردیم. محدوده فعالیتمان منطقه ۱۲ است و علاوه بر غذای گرم، پتو و لباس گرم هم به بیخانمانها میدهیم.»
حیدری میگوید که توزیع شبانه حداقل ۳۰۰ ظرف غذا و لباس گرم و اقلام امدادی برای کارتنخوابها، تا زمانی که دمای شبانه هوای تهران زیر صفر باشد ادامه خواهد داشت. مشاهدات این مدیر حامی بیخانمانها از آنچه در این شبها شاهد بوده، از تشدید فقر کارتنخوابها بابت حداقلهایی برای زنده ماندن حکایت دارد و میگوید: «در همین چند شب که بین بیخانمانها گشتیم و یک ظرف غذا به دستشان دادیم، متوجه شدیم وضع اقتصادیشان، بسیار بدتر از چند ماه قبل شده. بسیار بدتر. هم تعداد بیخانمانها بیشتر شده و هم خانوادههای کارتنخواب به جمعشان اضافه شدهاند. تعداد زیادی مادر و فرزند، پدر و فرزند یا والدین و فرزند بیخانمان و بیسرپناه دیدیم که طی این همه سال که مشغول کاریم، این شدت نیازمندی و فقر، بیسابقه بود.»
حبیب بهرامی؛ مدیرعامل موسسه کاهش آسیب «سیمای سبز رهایی» که بیش از ۱۷ سال است در غرب و شمال و جنوب غرب پایتخت به معتادان بیسرپناه خدمات کاهش آسیب و حمایتی ارایه میدهد هم، از ۱۰ روز قبل با غذا و لباس گرم و پتو و کاورهای ضدحریق محافظتکننده از سرما، به سراغ کارتنخوابهای پنهان در بیغولهها و پاتوقها و خرابههای اتوبان آزادگان و پونک و احمدآباد مستوفی رفته و به «اعتماد» میگوید که با هماهنگی شهرداری و شورای شهر و اداره بهزیستی شهر قدس (منطقه ۲۲) موفق شده برای سرپناه شبانهای که در این محدوده دارد، مجوز پذیرش شبانهروزی بگیرد تا در این هوای سرد، هم بیخانمانهایی که در ساعات روز به سرپناه شبانه مراجعه میکنند، امکان ورود و اسکان در یک مکان گرم و امن داشته باشند و هم آنهایی که در ساعات شب به سرپناه شبانه آمدهاند، بتوانند در ساعات روز هم در این مکان مسقف بمانند.
بهرامی از مردم میخواهد با دیدن فرد بیخانمان، حتما با شماره تلفن ۱۳۷ تماس بگیرند تا گشت فوریتهای اجتماعی شهرداری برای انتقال این افراد به یک محل گرم و امن و نجات جانش از یخزدگی و مرگ اقدام کند و میگوید توزیع شبانه غذا و لباس گرم بین کارتنخوابها را تا گرم شدن هوا ادامه خواهد داد و خطاب به همه یاوران و ناجیان جان بیخانمانها میگوید: «باید از مردمی که در این شرایط سخت، برای نجات جان انسانهای فراموششدهای مثل کارتنخوابها، به ما کمکهای نقدی و غیر نقدی میرسانند، ممنون باشیم.»
بهرامی هم مثل حیدری، مشاهدات تلخی دارد؛ مشاهداتی حاکی از سقوط با شتاب بیشتر و روی شیب تندتر: «امسال شدت سرما بسیار بیشتر از پارسال است و با وجود آنکه تعدادی از معتادان بیخانمان به اردوگاههای درمان اجباری رفتهاند، اما هنوز تعداد زیادتری در خرابهها و بیابانها و کنج دیوارها و کوچهها هستند که باید به آنها کمک برسانیم و از مرگ و یخزدگی در این هوای سرد نجاتشان دهیم. در این شبهایی که برای کمکرسانی به بیخانمانها رفتیم متوجه حقیقت بسیار تلخی شدیم؛ چون مصرف مت امفتامین (شیشه) بین کارتنخوابها افزایش داشته، آسیبهای روانی ناشی از مصرف شیشه هم بین کارتنخوابها شدت بیشتری پیدا کرده است.»
اکبر رجبی؛ مدیرعامل موسسه خیریه «طلوع بینشانها» که از اواخر دهه ۱۳۸۰، هفتهای یک شب برای کارتنخوابهای تهران غذای گرم میبرد و بارها در سردترین شبهای زمستان، برای نجات بیخانمانهای پایتخت از یخزدگی اقدام کرده، به «اعتماد» میگوید که از دیشب، ذخیره چوب و هیزمی که در انبارهای موسسه برای ایام سرد سال نگهداری میکنند را بیرون آوردهاند و همراه با غذا و لباس گرم و پتویی که به مدت ۱۵ شب، بین کارتنخوابهای تهران توزیع خواهد شد، چند تکه هیزم و چوب هم به دستشان میرسانند که شعله آتش کنار پایشان خاموش نشود. از دیشب، «مجمع خیرین یا ریگران زندگی» هم ۱۴ دستگاه اتوبوس در اختیار «طلوع بینشانها» گذاشته تا در میدانهای اصلی شهر و نزدیک به پاتوقهای مصرف مواد یا مراکز تجمع بیخانمانها مستقر شوند و برای اسکان شبانه کارتنخوابها فعال باشند.
اکبر میگوید این اتوبوسها در میدانهای تجریش، شوش، خاوران، فرحزاد، امام حسین، راهآهن و مناطق خلازیر، یافتآباد، یادگار امام، نیایش، پل مدیریت و دروازهغار مستقر شده علاوه بر اینکه ۱۵ خودروی سواری و ون متعلق به موسسه طلوع هم تا صبح در سطح شهر میگردد و به محض مشاهده کارتنخواب بیسرپناه، او را به گرمخانههای سیار منتقل میکند تا از سرما در امان باشند. اکبر میگوید قرار است روی بدنه اتوبوسها، این جملات نوشته شود «پناه یکدیگر باشیم، برادر و خواهر همدرد من، برای پناه و زندگی قدم بر چشم ما بگذارید»
این ۱۴ دستگاه اتوبوسی که نیکوکاران تهرانی در اختیار موسسه «طلوع بینشانها» قرار میدهند، به موازات ۱۰ گرمخانه سیار متعلق به شهرداری تهران فعالیت خواهد کرد. دیروز یک مقام مسوول در شهرداری تهران به «اعتماد» گفت که با آغاز کاهش دمای تهران تا زیر صفر، ۱۰ دستگاه اتوبوس شرکت واحد به عنوان گرمخانه سیار در میدانهای تجریش، آزادی، امام حسین، شوش و راهآهن مستقر شده که تا حدود ۴۰۰ نفر ظرفیت دارد علاوه بر اینکه ۲۰ گرمخانه هم در ۲۲ منطقه شهر تهران فعال است و بیخانمانها میتوانند به این مراکز مراجعه کنند تا از سرمای هوا در امان باشند.
خبرنگار اعتماد بامداد شنبه و با حضور در میدانهای شوش و راهآهن شاهد بود که کارتنخوابهای بیپناه، هم این گرمخانههای سیار را میشناسند و هم بهشدت نیاز است که بر تعداد این گرمخانههای سیار اضافه شود چرا که تا ساعاتی بعد از نیمهشب، ظرفیت دو دستگاه اتوبوس مستقر در میدان راهآهن تکمیل شد و امکان پذیرش جدید نداشت و کارتنخوابهایی که از میدان شوش خودشان را به میدان راهآهن رسانده بودند هم، میگفتند اتوبوسهای مستقر در میدان شوش پر شده و جای خالی نداشته و آنها در دمای منفی سه درجه، فاصله دو میدان را پیاده آمدهاند به امید جای خالی در گرمخانه سیار میدان راهآهن، چون حتی گرمخانههای ثابت مستقر در میدان شوش و میدان گمرک، پر شده بود.