رقابتهای شطرنج قهرمانی جهان در شرایطی در آلماتی قزاقستان برگزار شد که در حاشیه همین رقابتها اتفاق مهمی رخ داد؛ سارا خادمالشریعه برترین شطرنجباز زن ایرانی که تنها نماینده بخش زنان ایران در این مسابقات بود، بدون روسری به مصاف رقبا رفت تا ماجرایی که چند وقت پیش برای الناز رکابی، دختر سنگنورد ایرانی رخ داد، دوباره تداعی شود. تفاوت در ماجرای سارا خادمالشریعه و الناز رکابی در سکوتی است که این روزها صورت گرفته است.
الناز که به عنوان نماینده ایران راهی رقابتهای سنگنوردی قهرمانی آسیا در سئول شده بود در دیدار نهایی بدون آنکه موهایش را به صورت کامل پوشانده باشد وارد رقابت با دیگران شد. در آن برهه عنوان شد که این حرکت الناز، حرکتی اعتراضی بوده است. با وجود این، او در بازگشت به ایران عنوان کرد که در دیدار نهایی به دلیل آنکه گوینده سالن یکباره فینالیستها را صدا زده فرصت کافی برای پوشاندن موهایش نداشته و از ترس دیسکالیفهشدن مجبور شده با همان شرایط به مسابقه با رقبا بپردازد. ادعایی که البته همچنان حرف و حدیث دربارهاش زیاد است. در واقع اگرچه وزیر ورزش در بازگشت او از سئول دختر ملیپوش سنگنوردی ایران را به دیدار فراخواند، ولی انتقادات از رفتار الناز در بین رسانههای خاص ادامه داشت و حتی شایعه حصر خانگی او بعد از بازگشت از رقابتهای قهرمانی آسیا هم مطرح شد. با این حال، او چندی بعد با صدور بیانیهای از این گفت که خود و خانوادهاش هرگز مشکلی با حجاب نداشتهاند و بدون حجاب شرکتکردنش در آن بازیها سهوی بوده است.
حالا پس از فروکشکردن ماجرای الناز، رفتار تازه سارا خادمالشریعه دوباره شایعات زیادی به همراه داشته است. انتشار تصاویری از زن برتر شطرنج ایران در رقابتهای قهرمانی جهان در آلماتی نمیتواند بیانکننده ادعای مشابه با چیزی باشد که الناز رکابی در بازگشتش به ایران بیان کرد. از همین رو است که حالا عنوان میشود سارا با این اقدامش فضا را برای برنگشتن به ایران فراهم کرده است.
این موضوع هنوز به صورت رسمی عنوان نشده و برخلاف الناز رکابی، سارا خادمالشریعه گفتوگویی در این مورد نداشته است تا مشخص شود که اقدام او سهوی بوده است یا خیر. البته که این اولینبار نیست که شایعه مهاجرت سارا خادمالشریعه به گوش میرسد؛ پیش از این، او در یکی دو مقطع از تیم ملی شطرنج ایران با انتشار پستی در اینستاگرام خداحافظی کرده و همان وقت هم شایعه شد که قصد دارد از ایران مهاجرت کند. سارا، ولی بعد از قریب به یک سال به تیم ملی برگشت و گفت که به دلیل مشکلاتی که در سطح مدیریت ورزش شطرنج ایران وجود داشته ترجیح داده مدتی از تیم ملی دور باشد.
او زمانی که علیرضا فیروزجا، نابغه شطرنج ایران، به فرانسه مهاجرت کرد در گفتگو با یکی از رسانههای خارجی از تصمیم علیرضا حمایت کرده بود. موضوعی که چندان به مذاق مسئولان وقت ورزش ایران خوش نیامد و اخبار ضدونقیض دیگری مبنی بر برخورد با این ورزشکار در آن برهه زمانی شکل گرفت.
به هر روی، داستان حجابنداشتن ورزشکاران ایرانی برای سومین بار است که در قریب به سه ماه اخیر خبرساز شده است. بین دو ماجرای الناز رکابی و سارا خادمالشریعه، پارمیدا قاسمی، عضو تیم ملی تیر و کمان ایران در رشته ریکرو هم در مراسم اختتامیه لیگ تیروکمان جام خلیج فارس در تهران، در حالی روی سکو ظاهر شد که حجابی بر سر نداشت. گو اینکه او هم اندکی بعد با انتشار یک مصاحبه تصویری افتادن روسریاش را به وزش باد ربط داد و گفت آن اتفاق سهوی بوده است.
اتفاق تازه در حالی شطرنج ایران در بخش زنان را دوباره زیر ذرهبین برده که سال ۱۳۹۸ میترا حجازیپور، دیگر استاد بزرگ شطرنج زنان ایران در مسابقات جهانی مسکو بدون حجاب در رقابتها شرکت کرد و کمی بعد خبر رسید که این شطرنجباز با تصمیم مسئولان ورزش ایران از تیم ملی اخراج شده است. میترا بعد از کنارگذاشتهشدن از تیم ملی زنان ایران این روزها با پرچم فرانسه در مسابقات جهانی شرکت میکند. به غیر از سارا و میترا، شطرنج زنان ایران در همین مسابقات آلماتی با یک چهره نامآشنای دیگر یعنی آتوسا پورکاشیان هم روبهرو شد. او هم سالها عضو تیم ملی زنان شطرنج ایران بود و عنوان استادبزرگی را به دست آورده بود که اخیرا با تغییر پرچمش به آمریکا، به عنوان نماینده این کشور در مسابقات بینالمللی شرکت میکند.
اتفاقات در شطرنج ایران فقط معطوف به بخش زنان نیست، چون سیاست کلی ایران در بهرسمتنشناختن رقبای اسرائیلی باعث شده چند چهره نامآشنای این رشته تصمیم به مهاجرت بگیرند. بزرگترین اسمی که در این زمینه میشود از آن یاد کرد علیرضا فیروزجا، نابغه جوان ایرانی است که قید بازیکردن با پرچم ایران را زد و با مهاجرت به فرانسه چندسالی میشود که برای این کشور مشغول افتخارآفرینی است.
علیرضا این روزها یکی از سه شطرنجباز مطرح و نامی دنیا محسوب میشود و بزرگان این رشته از جمله مگنوس کارلسن همواره از او به عنوان آینده این رشته ورزشی نام میبرند. پیش از علیرضا، الشن مرادی هم یکی دیگر از چهرههای مطرح شطرنج ایران بود که قید ماندن را زد و این روزها با پرچم آمریکا مشغول مسابقهدادن است. در همین مسابقات آلماتی قزاقستان نیز چند نفر از اعضای تیم ملی شطرنج مردان ایران از بازیکردن با رقبای اسرائیلی سر باز زدند که این مورد دوباره تبدیل به سوژهای خبرساز شده است.
به هر روی برخلاف انتظار که به نظر میرسد با توجه به فضای آرام شطرنج، این رشته ورزشی کمترین حواشی را داشته باشد، چنین نشده و همواره بخش قابل توجهی از مهاجرت ورزشکاران مربوط به همین رشته است. کوچکردنهایی که بعضا ورزش ایران لطمه بسیار زیادی از آنها خورده است. مورد علیرضا فیروزجا یکی از بارزترین نمونهها در این رشته است.