باید‌ها و نباید‌های مصرف آنتی بیوتیک‌ها

یک متخصص عفونی گفت: ایران جایگاه دوم جهان در مصرف آنتی بیوتیک‌ها را دارد.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما مجری برنامه میزبان دکتر آمیتیس رمضانی، متخصص عفونی، عضو هیئت علمی انستیتو پاستور و دبیر انجمن بیماری‌های عفونی ایران بود و در خصوص مصرف منطقی آنتی بیوتیک به گفتگو پرداختند.

کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که آنتی بیوتیک‌ها در درمان چه بیماری‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند، گفت: تجویز آنتی بیوتیک ها، در بیماری‌هایی که باکتری‌ها عامل ایجاد آن هستند، مانند گلو درد چرکی استرپتوکوکی، تجویز می‌شوند. عامل ایجاد سرماخوردگی‌ها ویروس‌ها هستند و نیاز به درمان آنتی بیوتیکی ندارند.

استاد تمام انستیتو پاستور ایران گفت: به دلیل شیوع کرونا و محافظت زیاد طی دو سال گذشته، مقاومت و ایمنی بدن در برابر انواع بیماری‌های ویروسی، کاهش یافته است و در حال حاضر با شیوع انواع سرماخوردگی‌ها و آنفلوانزا، رو به رو هستیم.

این متخصص عفونی گفت: در هنگام ابتلا به بیماری‌های ویروسی، مانند انواع سرماخوردگی ها، سیر بیماری باید بطور طبیعی، طی شود. درمان سرماخوردگی ها، معمولاً علامتی است و استفاده از مسکن، مایعات فراوان، آنتی هیستامین و استراحت، تنها توصیه پزشک است و مصرف آنتی بیوتیک‌ها غیر ضروری است و نه تنها کمک به درمان نمی‌کند بلکه مشکلاتی را اضافه می‌کند.

دکتر رمضانی گفت: مصرف بی مورد آنتی بیوتیک ها، ممکن است، پزشک را در تشخیص بیماری، به اشتباه بیندازد، مهمترین مسئله در پزشکی، تشخیص درست بیماری است و نیاز به نگاه تخصصی پزشکی دارد، تا بتواند علائم سرماخوردگی را از علائم مشابه، در دیگر بیماری‌ها افتراق دهد، با مصرف بی مورد آنتی بیوتیک توسط بیمار، تشخیص بیماری با اختلال مواجه خواهد شد.

وی گفت: افراد با ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوانزا مشکل پیدا نمی‌کنند، این بیماری‌ها به طور خود به خود، خوب می‌شوند، ما آنتی بیوتیک‌ها را، برای عفونت‌های جدی نگه داشته ایم, (مانند عفونت مغز، آبسه مغز، عفونت قلب و ذات الریه)

وی همچنین یادآور شد: اگر با مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها، باکتری‌ها را به دارو مقاوم کنیم، در آینده هیچ ابزاری برای درمان عفونت‌ها نخواهیم داشت.

دبیر انجمن بیماری‌های عفونی متذکر شد: ما ترجیح می‌دهیم عفونت‌ها را با آنتی بیوتیک‌های ارزان تر، ساده‌تر و در دسترس‌تر درمان کنیم، (که طیف اثر کوچکتر و محدودترای دارند)، ما مایل نیستیم، آنتی بیوتیک‌های وسیع الطیف و قوی بدهیم، زیرا به دنبال آن، اثرات منفی زیادی خواهیم داشت، ترجیح ما این است که آنتی بیوتیک‌ها را برای عفونت‌های خطرناک مصرف کنیم، زیرا در صورت پیشامد عفونت جدی برای فرد، این دارو‌ها موثر واقع نخواهد شد و فرد به سمت خطر و حتی مرگ سوق داده می‌شود.

کارشناسی برنامه در پاسخ به این سوال، که آنتی بیوتیک‌ها چه هستند و چه می‌کنند و استفاده بی رویه آنها، چه بر سر بشر می‌آورد گفت: ایران جایگاه دوم جهان در مصرف آنتی بیوتیک‌ها را دارد و ۱۶ برابر استاندارد جهانی، مصرف آنتی بیوتیک در کشور وجود دارد.

وی در خصوص باید‌ها و نباید‌های مصرف آنتی بیوتیک‌ها گفت: زمان مصرف آنتی بیوتیک بسیار اهمیت دارد، زیرا در صورت نخوردن به موقع آن، سطح خونی آنتی بیوتیک پایین می‌آید و هیچگونه اثری در درمان نخواهد داشت، به طوری که نخوردن آنتی بیوتیک، بسیار بهتر از نامنظم خوردن آن خواهد بود.

عضو هیئت علمی انستیتو پاستور ایران یادآور شد: هر آنتی بیوتیک، برای بیماری خاصی تهیه شده است و نباید به امید بیشتر شدن اثر آن، دوز دارو را تغییر داد و یا همراه با نوع دیگری از آنتی بیوتیک، مصرف کرد.

او همچنین تاکید کرد: گاهی مصرف همزمان آنتی بیوتیک‌ها با بعضی از دارو‌ها ایجاد تداخل دارویی می‌کند و برای فرد مشکلات زیادی به وجود می‌آورد، بنابراین لازم است در هنگام تجویز آنتی بیوتیک، پزشک خود را از مصرف داروهایتان، مطلع گردانید.

دکتر رمضانی به مردم توصیه کرد: از اصرار به پزشک برای تجویز آنتی‌بیوتیک خودداری کنند، زیرا با مصرف بی مورد آنتی بیوتیک‌ها (مانند مصرف آنتی بیوتیک در هنگام سرماخوردگی و آنفلوانزا) حساسیت باکتری‌ها به دارو را از بین می‌رود و باکتری‌های مقاوم به دارو ایجاد می‌شود و در صورت نیاز به مصرف در دوره‌های بعد، میکروب نسبت به درمان مقاومت نشان می‌دهد و پزشک مجبور به تجویز آنتی بیوتیک‌های قوی تری می‌شود. به همین دلیل است که دنیا به این سمت پیش رفته است، که مصرف آنتی بیوتیک‌ها را محدود کند، زیرا در آینده هیچ دارویی برای درمان عفونت‌های جدید و کشنده نخواهیم داشت.

این متخصص عفونی تاکید کرد: تجویز آنتی بیوتیک ها، در کودکان و افراد مسن با دقت و توجه بیشتری انجام گیرد. وی در پاسخ به این سوال که آیا آنتی بیوتیک‌ها در دوران بارداری قابل تجویز هستند، گفت در صورت بروز عفونت در مادر باردار آنتی بیوتیک‌های بی خطری وجود دارد که لازم است پزشکان، نسبت به تجویز آن اقدام کنند.