براساس قانون مدنی، وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می‌کند. در واقع وکیل نایب و نماینده موکل است. فردی که وکیل می‌شود امین محسوب می‌شود بنابراین در صورت تعدی و تفریط یا همان تخلف ضامن است و در این صورت موکل می‌تواند از وکیل متخلف شکایت کند.
به گزارش شرق، موکل برای پیگیری تخلفات وکیل باید به کانون وکلایی که پروانه وکیل در آنجا صادر شده است مراجعه کند، در این صورت تشخیص موجه و مورد قبول بودن شکایت موکل با دادسرای انتظامی وکلاست. رسیدگی به تخلفات وکیل در کانون محل صدور پروانه تنها در صورت تخلف از تمرکز امور وکالتی در شهری غیر از محل مجاز اعلامی در پروانه وکالت صادرشده، ممکن است.
سایر تخلفات در دادسرا و دادگاه انتظامی مورد رسیدگی قرار می‌گیرد. تخلفات وکیل می‌بایست مربوط به وظیفه او در امر وکالت باشد تا قابل بررسی در کانون و دادگاه و دادسرای انتظامی باشد بنابراین دعاوی خانوادگی، ملکی و سایر دعاوی غیرمرتبط با حیطه شغلی وکیل پایه یک دادگستری قابل رسیدگی در مراجع قضائی است.
آیین‌نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلا در ماده ۶۱ تا ۶۷ به مقررات شکایت از وکیل پرداخته است.
براساس ماده ۶۱: شکایت از تخلفات و اخلاق و رفتار وکلا ممکن است کتبی باشد یا شفاهی، شکایت کتبی در دفتر کانون ثبت و رسید داده می‌شود و نزد دادستان فرستاده خواهد شد و شکایت شفاهی در صورت‌مجلس درج و به امضای شاکی می‌رسد. دادستان شخصا یا به وسیله یکی از معاونین نسبت به شکایات رسیدگی و اظهار عقیده می‌کند.
براساس ماده ۶۲: از هر طریق اطلاعی راجع به تخلف یا سوء اخلاق و رفتار وکیل به رئیس کانون برسد و آن را قابل توجه تشخیص دهد به دادسرا رجوع می‌کند و دادسرا باید به موضوع رسیدگی و اظهار عقیده کند.
براساس ماده ۶۴: دادستان پس از رسیدگی در صورتی که عقیده بر تعقیب داشته باشد ادعانامه صادر کرده و به دادگاه می‌فرستد و در صورتی که عقیده بر منع تعقیب داشته باشد قرار منع تعقیب صادر خواهد کرد.
براساس ماده ۶۵: قرار منع تعقیب از طرف شاکی و رئیس کانون ظرف ۱۰ روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در دادگاه انتظامی وکلاست و در صورتی که دادگاه قرار منع تعقیب را صحیح دانست آن را استوار می‌کند و در صورتی که موضوع را قابل تعقیب تشخیص داد رسیدگی کرده و حکم می‌دهد.
براساس ماده ۶۶: پس از رسیدن ادعانامه یا تقاضای رسیدگی از طرف اشخاصی که حق تقاضا دارند و آماده‌بودن موضوع برای رسیدگی رونوشت ادعانامه یا تقاضا به وسیله مأمور کانون یا پست سفارشی دوقبضه به شخص مورد تعقیب ابلاغ می‌شود که در مرکز و اطراف آن تا شعاع ۶۰ کیلومتر ظرف ۱۰ روز پس از ابلاغ و در خارج مرکز که فاصله آن بیش از ۶۰ کیلومتر تا مرکز باشد در ظرف یک ماه هرگونه جوابی دارد، بدهد.
براساس ماده ۶۷: پس از رسیدن جواب یا انقضای مهلت وقت رسیدگی به اطلاع دادستان می‌رسد و در وقت مزبور دادگاه رسیدگی کرده و حکم می‌دهد و اگر توضیحی دادستان لازم بداند یا دادگاه توضیحی از دادستان بخواهد در جلسه رسیدگی استماع می‌شود و اگر توضیح از شخص مورد تعقیب لازم باشد صریحا در صورت‌مجلس ذکر و ضمن اخطار وقت رسیدگی به او اخطار می‌شود که در موقع معیّن حاضر شده و شفا‌ها توضیح دهد یا توضیحات خود را کتبا به دادگاه بفرستد. چنانچه پاسخ مشتکی‌عنه در موقع نرسیده و شخصا هم حاضر نشده باشد دادگاه رسیدگی کرده و حکم می‌دهد و حکم مزبور حضوری محسوب است.
نکته: استرداد شکایت یا استعفای مشتکی‌عنه مانع تعقیب و رسیدگی انتظامی نیست لیکن استرداد شکایت موجب تخفیف مجازات است.
نکته: تعقیب انتظامی مانع تعقیب مدنی یا کیفری نیست.
نکته: امکان شکایت از وکیل طرف مقابل نیز وجود دارد، اگر مرتکب تخلفی شده باشد.
در صورتی که از وکیلی در امر وکالت تخلفی سر بزند این امکان برای موکل وجود دارد که از وکیل متخلف شکایت کند. مواردی که تخلف وکیل محسوب می‌شوند نامحصور است، اما در این مقاله ما به چند مورد از این تخلفات پرداخته‌ایم که در ادامه بیان می‌کنیم. تخلفات وکیل از قرار ذیل است:
عدم حضور وکیل جهت شرکت در جلسات دادرسی و همچنین عدم ارسال لایحه دفاعیه
استعفای وکیل در مدت‌زمانی که وقت برای موکل جهت معرفی وکیل جدید و دفاع محدود می‌باشد
فاش‌کردن اسرار جریان پرونده یا اسرار موکل در غیر موارد قانونی
عدم تحویل نسخه‌ای از وکالت‌نامه به موکل
خیانت به موکل
تبانی وکیل با طرف مقابل دعوا
دریافت مازاد بر تعرفه بدون توافق با موکل
اخذ وکالت از راه حیله و تقلب
دلالی
اخذ مبلغ به بهانه نفوذ در مقامات ذی‌صلاح
