انتشار تصویر سه بعدی خیره کننده از سحابی چشم گربه

فرارو- فوران پرپیچ و خم یک ستاره در حال مرگ سرانجام با تمام شکوه خود به صورت سه بعدی به تصویر درآمد. گروهی از دانشمندان اخیراً یکی از اسرار امیزترین سحابی‌های کیهان، یعنی سحابی چشم گربه را در یک مدل سه بعدی بازسازی کردند.

به گزارش فرارو به نقل از rahnamato، مدل این دانشمندان مکانیسم‌هایی را آشکار کرد که برخی از جنبه‌های غیرقابل توضیح ساختار سحابی را نشان می‌دهد. دانشمندان می‌گویند نتایج این دستاورد جدید به ما کمک کند تا سحابی‌های دیگر از این نوع را درک کنیم، و به ما بینشی درباره آنچه ممکن است برای خورشید خودمان اتفاق بیفتد، می‌دهد.

سحابی چشم گربه که با نام NGC ۶۵۴۳ نیز شناخته می‌شود، بیشتر به عنوان یک سحابی سیاره‌ای شناخته می‌شود. با این حال، هیچ سیاره‌ای در آن وجود ندارد. این اصطلاح به این دلیل به وجود آمد که شکل گرد آن‌ها شبیه سیارات است. این سحابی‌ها در اصل همان چیزی هستند که پس از اتمام سوخت ستاره ای، از فرآیند در حال مرگ ستاره باقی می‌مانند.

اگرچه سحابی‌های سیاره‌ای ویژگی‌های مشترکی دارند، اما سحابی چشم گربه یکی از پیچیده‌ترین نمونه‌هایی است که تا به امروز کشف شده است. این سحابی اگرچه به طور کلی شکلی گرد دارد، اما درون آن یک ساختار لوزی شکل مانند مردمک چشم گربه وجود دارد. این ساختار عجیب با فرآیند منجر به شکل گیری سحابی‌های سیاره‌ای مطابقت ندارد و همین موضوع مدتهاست ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است.

اخترشناسان از نرم‌افزار مدل‌سازی اخترفیزیکی SHAPE برای تشخیص آنچه در ناحیه مرکزی سحابی چشم گربه می‌گذرد استفاده کرد. تلسکوپ فضایی هابل، که مشاهدات بسیار دقیقی از این سحابی در سال ۲۰۰۸ انجام داد، برخی از داده‌های مورد استفاده در این مطالعه را تامین کرد. آن‌ها همچنین از داده‌های طیفی رصدخانه ملی سن پدرو مارتر در مکزیک استفاده کردند که حرکات گاز را در داخل سحابی نشان می‌دهد.

سرانجام مدل سه بعدی اخترشناسان چیز جالبی را نشان داد؛ حلقه‌های مارپیچی از گاز با چگالی بالا که تا حدی دور پوسته بیرونی سحابی پیچیده شده و به طور متقارن در اطراف دو لوب آن قرار گرفته اند.

این تقارن نشان می‌دهد که حلقه‌ها نتیجه جت‌های پرسرعتی هستند که از قطب‌های ستاره در مرکز چشم گربه به بیرون پرتاب می‌شوند. از آنجا که ستاره‌ای که آن‌ها را تولید کرده بود مانند یک فرفره می‌چرخید، این امر باعث شد که فواره‌ها به شکل مارپیچی بیرون بیایند.

جت‌های پرسرعت در سحابی‌های سیاره‌ای نسبتاً نادر هستند، بنابراین مهم است که بدانیم چگونه به شکل‌دهی سیستم‌های پیچیده‌تر مانند سحابی چشم گربه کمک می‌کنند. در نهایت، درک نحوه شکل‌گیری آن‌ها بینشی را در مورد سرنوشت نهایی خورشید ما فراهم می‌کند، که خود روزی به یکی از این سحابی‌های سیاره‌ای تبدیل خواهد شد. نتایج این تحقیق در مجله Monthly Notices of the Royal Astronomical Society به چاپ رسیده است.