نتایج تحقیقات مختلف نشان داده است که مصرف قهوه اثرات مثبتی بر سیستم ایمنی بدن دارد.
به گزارش خبرگزاری صداو سیما، قهوه یکی از نوشیدنی‌های محبوب در سراسر جهان به‌دلیل غلظت کافئین و تا حد زیادی به‌خاطر اثرات محرک آن است. اگرچه نتایج تحقیقات قبلی قهوه را به‌عنوان منبعی بالقوه برای مشکلات سلامتی معرفی می‌کردند، اما تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که قهوه دامنه وسیعی از فواید برای سلامتی انسان به‌ویژه برای سیستم ایمنی بدن به همراه دارد.
بر اساس این گزارش، وقتی قهوه به‌عنوان یک نوشیدنی تهیه می‌شود، از ترکیبات فرار و غیرفرار شامل کربوهیدرات‌ها، ترکیبات نیتروژن‌دار، لیپیدها، ویتامین‌ها، مواد معدنی، ترکیبات فنلی و آلکالوئید‌ها تشکیل می‌شود.
نکته قابل‌توجه، غلظت برخی از ترکیبات در قهوه است که به میزان قهوه آسیاب شده و بکار رفته برای تهیه نوشیدنی، روش برشته کردن و دم کردن، کیفیت آب مصرفی و ترکیب سایر مواد در محصول نهایی بستگی دارد.
یکی از قابل توجه‌ترین مواد شیمیایی موجود در قهوه، کافئین است که از نظر شیمیایی با نام ۱، ۳، ۷-تری متیل گزانتین شناخته می‌شود. این آلکالوئید که به‌طور طبیعی در دانه‌های قهوه یافت می‌شود، سیستم عصبی مرکزی را تحریک می‌کند همچنین نشان داده است که اثرات مثبتی بر حافظه بلند مدت دارد.
در یک فنجان قهوه، محتوای کافئین می‌تواند از ۳۰ میلی‌گرم تا ۳۵۰ میلی‌گرم متغیر باشد. مانند هر جزء دیگر قهوه، غلظت کافئین در یک فنجان قهوه به نوع دانه‌های قهوه مورد استفاده برای تهیه نوشیدنی همچنین به هر دو روش دم کردن و برشته کردن بستگی دارد.
جدا از توانایی آن در بهبود تمرکز و حافظه، کافئین موجود در قهوه با چندین اثر مفید بر روی دستگاه ایمنی بدن نیز مرتبط است. به‌عنوان مثال، مدل‌های موش نشان داده‌اند که کافئین سطوح سیتوکین‌های التهابی مختلف ازجمله اینترلوکین ۶ (IL-۶)، IL-۳، IL-۱۳ و گونه‌های اکسیژن فعال (ROS) را کاهش می‌دهد.
اثرات مشابهی در موش‌های چاق مصرف‌کننده کافئین مشاهده شده است که مشخص شد آزادسازی فاکتور نکروز توموری آلفا (TNFα)، اینترلوکین ۶ و پروتئین جاذب شیمیایی مونوسیت یک (MCP-۱) را سرکوب می‌کند.
قهوه سیاه و تا حد زیادی قهوه سبز سرشار از اسید کلروژنیک (CGA) و پلی‌فنول است که نقش اصلی در فعالیت آنتی‌اکسیدانی قهوه ایفا می‌کند. به‌طور خاص، اسید کلروژنیک و ایزومر‌های آن آنیون‌های سوپراکسید رادیکال‌های هیدروکسیل را جذب می‌کنند و در نتیجه میزان و تأثیر بعدی فرآیند‌های اکسیداتیو آسیب‌رسان را کاهش می‌دهند.
با جلوگیری از اکسیداسیون و حمایت از هر گونه کمبود آنتی‌اکسیدانی در بدن، اسید کلروژنیک همچنین از سیستم ایمنی بدن در برابر اثرات خطرناک گونه‌های فعال اکسیژن و سایر مواد شیمیایی واکنش‌پذیر حمایت می‌کند.
در یک فنجان قهوه، غلظت اسید کلروژنیک می‌تواند بین ۷۰ تا ۳۵۰ میلی‌گرم باشد که در درجه اول به روش مورد استفاده برای برشته کردن دانه‌های قهوه همچنین مقدار قهوه مصرفی بستگی دارد.
طبق تعریف، پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که در صورت مصرف کافی، فواید سلامتی را برای میزبان به ارمغان می‌آورند. برخی از مزایای سلامت اولیه مرتبط با مصرف گونه‌های پروبیوتیک شامل افزایش عملکرد سیستم ایمنی و روده است.
یکی از رایج‌ترین منابع غذایی پروبیوتیک‌ها، محصولات لبنی است. با این حال، تلاش‌های زیادی برای توسعه منابع غیر لبنی غذا‌های پروبیوتیک انجام شده است. به‌تازگی، محققان به قهوه دم کرده به‌عنوان منبع توزیع پروبیوتیک‌ها توجه کرده‌اند.
به‌ویژه، فرمول‌های قهوه پروبیوتیک تخمیر نشده با موفقیت ساخته شده‌اند، در حالی که زنده ماندن پروبیوتیک‌ها در برابر دمای بالا که اغلب در طول فرآیند دم کردن قهوه با آن مواجه می‌شوند، حفظ می‌شود.
در مقایسه، قهوه‌های پروبیوتیک تخمیر شده مزایای سلامتی بسیار مهم‌تری نسبت به محصولات تخمیر نشده دارند. در واقع، محققان این فرضیه را مطرح کرده‌اند که یک قهوه پروبیوتیک تخمیر شده با موفقیت می‌تواند دسترسی زیستی اجزای مختلف قهوه از جمله ملانوئیدین‌ها و ترکیبات فنلی را افزایش دهد.
علاوه بر کافئین و اسیدکلروژنیک، برخی از دیگر اجزای قابل‌توجه قهوه که فواید مختلفی را برای سیستم ایمنی بدن ایجاد می‌کنند شامل کاوئول، کافستول و آرابینوگالاکتان‌ها هستند.
در دستگاه ایمنی ذاتی، این ترکیبات به قهوه اجازه می‌دهند تا از طریق عملکردشان بر روی پروتئین‌های واکنش‌گر C و گیرنده‌های شبه عوارض، به سمیت سلولی سلول‌های قاتل طبیعی کمک کند. با افزایش فعالیت سلول‌های قاتل طبیعی، قهوه ممکن است از فساد آن‌ها نیز جلوگیری و در نتیجه از مصرف‌کنندگان قهوه در برابر بیماری‌های خودایمنی مختلف محافظت کند.
در مقایسه با دستگاه ایمنی اکتسابی، محتوای کافئین موجود در قهوه به‌طور بالقوه تکثیر سلول‌های تی کمک‌کننده (Th ۱ و Th ۲) را سرکوب می‌کند. در نتیجه، قهوه می‌تواند آسیب‌های ناشی از آزاد شدن سیتوکین‌ها را به‌دلیل فعالیت بیش از حد سلول‌های T و B کاهش دهد. ارتباط بین مصرف قهوه و پیشگیری از بیماری‌های خودایمنی در انواع مختلف تحقیقات بررسی شده است.
برای این منظور، این تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف قهوه می‌تواند خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید، بیماری خودایمنی تیروئید، دیابت، ام اس، پسوریازیس، بیماری خودایمنی کبد، بیماری التهابی روده و لوپوس اریتماتوز سیستمیک (بیماری خودایمنی مزمن) را کاهش دهد.
بنا بر اعلام مدیکال نت، در چند سال گذشته، نتایج تحقیقات مختلف نشان داده است که مصرف قهوه اثرات مثبتی بر دستگاه ایمنی بدن دارد. با این وجود، مصرف روزانه کافئین نباید از ۴۰۰ میلی‌گرم در روز در بزرگسالان و ۲۰۰ میلی‌گرم در روز در زنان باردار و شیرده تجاوز کند.
