یک ستاره تا چقدر می‌تواند بزرگ شود؟

فرارو- اگرچه این عدد باز هم لقب غول پیکرترین جرم شناخته کیهان را برای این ستاره حفظ می‌کند، اما این کاهش معنادار تخمین‌های جدید می‌تواند پیامد‌های عمیق تری برای دانش ستاره شناسی به دنبال داشته باشد. این ستاره در خوشه R۱۳۶ قرار دارد که در سحابی رتیل است که این آخری نیز خود کانونی از تشکیل ستاره در یک کهکشان اقماری کهکشان راه شیری به نام ابر ماژلانی بزرگ قرار دارد.

به گزارش فرارو به نقل از راهنماتو، این خوشه اتفاقا حاوی برخی از پرجرم‌ترین ستاره‌های شناخته شده است. از آنجایی که این جرم‌ها نقاط حیاتی برای عملکرد ستارگان پرجرم هستند، این دستاورد می‌تواند به این معنا باشد که محدودیت‌های جرم بالای ستاره‌ای قبلی ما اشتباه است.

ونو کالاری، ستاره شناس و اخترفیزیکدان رصدخانه جمینی می‌گوید: «این نتایج به ما نشان می‌دهد که پرجرم‌ترین ستاره‌ای که در حال حاضر می‌شناسیم، آنطور که قبلاً فکر می‌کردیم، پرجرم نیست؛ و این نیز نشان می‌دهد که حد بالای جرم ستاره‌ها نیز ممکن است کوچک‌تر از آن چیزی باشد که قبلاً تصور می‌شد.»

اگرچه ما هنوز نمی‌دانیم که حد بالایی برای جرم ستاره چقدر است، اما محاسبات و مدل سازی نشان می‌دهد که باید یک حدی وجود داشته باشد. پذیرفته شده است که در نقطه‌ای به نام محدودیت ادینگتون، فشار بیرونی ناشی از تابش هسته از فشار گرانشی درونی بیشتر می‌شود و مواد لایه‌های بیرونی ستاره را مجبور می‌کند که به بیرون پرتاب شوند.

تحقیقات اولیه ۱۵۰ جرم خورشیدی را به عنوان حد ادینگتون تعیین کرده بود تا اینکه ستاره‌های R۱۳۶ با دسته‌ای کامل که جرم‌های بسیار بالاتری داشتند، شناسایی شد.

ستاره‌های این خوشه به سادگی محدودیت اولیه ادینگتون را کنار زده بودند و این موضوع تمام مدل‌های قبلی تشکیل ستاره‌ها را به چالش کشید. دانشمندان به دنبال راهی بودند تا این معمای پیچیده را حل کنند.

جرم ستاره را می‌توان با به دست آوردن مشاهدات دقیق که روشنایی و دمای ستاره را نشان می‌دهد محاسبه کرد؛ بنابراین کالاری و همکارانش به دنبال به دست آوردن تصاویر جدید و واضح تری از خوشه و مشخصا ستاره R۱۳۶a۱ بودند تا شاید پاسخی قانع کننده بیابند.

سرانجام این تصاویر دقیق و واضح به این تیم رسید و آن‌ها نیز توانستند با انجام محاسبات دقیق تر، عدد تقریبی ۱۹۶ جرم خورشیدی را برای ستاره R۱۳۶a۱ تعیین کنند. آن‌ها حتی جرم ۱۵۱ و ۱۵۵ خورشیدی را برای دو ستاره بزرگ دیگر این خوشه، یعنی R۱۳۶a۲ و R۱۳۶a۳ محاسبه کردند.

بدین ترتیب جرم‌های شگفت انگیز ۲۵۰ و ۳۰۰ خورشیدی برای ستاره‌ها بار دیگر مردود اعلام شد و به نظر می‌رسد عدد ۲۰۰ جرم خورشیدی را باید به عنوان یک مبنا در نظر گرفت. این یافته می‌تواند دانش قبلی ما در خصوص تولید عناصر سنگین در کیهان، را دگرگون سازد.

منبع: راهنماتو