قلعه جوقین شهریار زیر بار تعرض‌های پی‌در پی و رهاشدگی طولانی، سرانجام برای تعیین عرصه، پیشنهاد حریم و مستندنگاری وضع موجود، گمانه‌زنی باستان‌شناسی می‌شود.
به گزارش ایسنا، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری درحالی از آغاز گمانه‌زنی‌های باستان‌شناسی برای تعیین عرصه و حریم خبر داده که مدیر وقت میراث فرهنگی شهریار ـ (محسن سعادتی) که اکنون معاون میراث فرهنگی استان تهران است ـ، سال ۱۳۹۹ با شهرداری این منطقه و اداره کل میراث فرهنگی تهران برای اختصاص بودجه و تعیین عرصه و حریم این قلعه و تعداد دیگری از تپه‌های تاریخی شهریار مکاتبه کرده بود.
همان سال، مرتضی ادیب‌زاده، معاون میراث فرهنگی استان تهران ـ که اکنون مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول تاریخی در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است ـ از درخواست اعتبار برای تپه جوقین خبر داده و گفته بود که «حدود ۱۰تپه از جمله تپه جوقین در فهرست اضطراری قرار داشتند که تعیین عرصه و حریم و میله‌گذاری (دیوارکشی) شوند، اما متاسفانه اعتبارات تخصیص‌یافته تنها ۵۰درصد اعتبارات مد نظر ما بود و ما پول و بودجه‌ای برای انجام این کار نداشتیم.» تپه و قلعه جوقین تا امروز بدون دریافت اعتبار، بی‌عرصه و حریم همچنان در معرض تعرض بوده و رها شده است.
به گفته محمدحسن سالک اکبری ـ سرپرست هیأت باستان‌شناسی قلعه جوقین ـ این قلعه محوطه‌ای مهم و پهناور است که در شهر وحیدیه از توابع شهرستان شهریار واقع شده است. این محوطه در تاریخ ۵ آذرماه ۱۳۷۹ در بررسی‌های فرشید مصدقی ـ باستان‌شناس ـ به ثبت رسید و آن را به دوره‌ای تاریخی (ساسانی) و اسلامی نسبت داده‌اند.
او همچنین به تعرض‌هایی که در سال‌های گذشته، به این قلعه شده است، اشاره کرد و افزود: با توجه به این‌که قلعه جوقین در داخل شهر قرار گرفته است، همواره توسط عوامل مختلفی با فعالیت‌های عمرانی و شهرسازی در معرض تهدید بوده و چه بسا که بخش‌هایی از آن نیز در سالیان گذشته دچار آسیب و نابود شده است.
این باستان‌شناس گفت: اصلی‌ترین اقدامی که می‌توانست توسط میراث‌فرهنگی صورت گیرد تعریف پروژه تعیین عرصه و پیشنهاد حریم و همچنین مستندنگاری وضع موجود و شناسایی عوامل مخربِ فعالِ پیرامون محوطه بود که این مهم با پیگیری‌های اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تهران و مجوز پژوهشکده باستان‌شناسی انجام شد.
سالک اکبری با بیان این‌که در مجوزی که برای گمانه‌زنی این محوطه صادر شد، کار گمانه‌زنی و فعالیت میدانی آغاز شده است، اظهار کرد: امیدواریم این گمانه‌زنی نقطه شروعی به منظور حفظ این محوطه و همچنین معرفی هر چه بهتر آن باشد.
