برای خیلی‌ها پسردار شدن یا دختر داشتن مهم است و برای این‌که به آرزوی خود برسند به هر کاری دست می‌زنند؛ از رژیم غذایی و لقاح آزمایشگاهی گرفته تا دست به دامان جادو و جنبل شدن. اما حقیقت ماجرا چیست؟ آیا در دنیای امروز تعیین جنسیت پیش از بارداری با روش‌های سنتی امکان‌پذیر است یا باید برای انتخاب جنسیت فرزند تنها به روش‌های آزمایشگاهی تکیه کرد؟
به گزارش فارس، «پسر یا دختر چه فرقی می‌کند خدا کند که سالم باشد». این جمله‌ای است که بیشتر خانواده‌ها هنگام شنیدن بارداری یک خانم عنوان می‌کنند، اما خانواده‌هایی هم هستند که این جمله، به همین زیبایی، برایشان معنا نمی‌شود.
برای خیلی‌ها پسردار شدن یا دختر داشتن مهم است و برای این‌که به آرزوی خود برسند به هر کاری دست می‌زنند از رژیم غذایی و لقاح آزمایشگاهی گرفته تا دست به دامان جادو و جنبل شدن.
کافی است کمی به دنبال راه‌های پسردار شدن یا دختر دار شدن در شبکه‌های اجتماعی باشید در این صورت است که با افراد مختلفی آشنا می‌شوید که در قبال گرفتن مبالغی از ۱۰۰ هزار تومان به بالا به شما پیشنهاد گرفتن رژیم از سه تا شش ماه می‌کنند و تضمین می‌دهند که در صورت اجرا کردن لیست بلندبالای آنها تا ۸۰ درصد جواب خواهید گرفت.
بی‌شک اگر هم جواب نگرفتید جزو آن ۲۰ درصدی هستید که یک جای کار را اشتباه کرده‌اید و نمی‌توانید مدعی باشید که چرا آنچه باید نشد.
افراد دیگری هم هستند که علاوه بر رژیم غذایی به فال، جادو و طلسم هم معتقدند و از صاحبان این فن کمک می‌گیرند. گاهی باید دعا و طلسم را با هزینه‌هایی از ۲۰۰ هزار تومان تهیه کنند و همراه داشته باشد گاهی هم باید این دعا را به آب روان بسپارند و منتظر جواب گرفتن بمانند.
اما حقیقت ماجرا چیست؟ آیا در دنیای امروز تعیین جنسیت پیش از بارداری با روش‌های سنتی امکان‌پذیر است یا باید برای انتخاب جنسیت فرزند تنها به روش‌های آزمایشگاهی تکیه کرد؟
پزشکان و پژوهشگران معتقدند که به جز روش لقاح مصنوعی (IVF) هیچ کدام از روش‌های دیگر قابل اعتماد نیست و با وجود تبلیغات گسترده تضمینی برای محقق شدن آن وجود ندارد.
«طاهره لباف»، متخصص در حوزه زنان و زایمان کشور در این باره می‌گوید: «سه نوع روش برای تعیین جنسیت داریم. یکی روش تغذیه‌ای و زمان تخمک‌گذاری است که کاملا احتمالی است و روشی قطعی محسوب نمی‌شود.
روش دوم روش آزمایشگاهی IUI است که در محیط آزمایشگاه X و Y اسپرم مرد جداسازی شده و به نسبت این‌که خانواده چه جنسیتی تعیین کرده‌اند اسپرم‌های حاوی X و Y به داخل رحم زن تزریق می‌شود؛ این روش هم روش قابل اعتمادی نیست و تنها ۱۵ درصد موفقیت دارد.
روش سوم روش IVF است که در این روش ابتدا تخمک و اسپرم از والدین گرفته و بعد اسپرم به داخل تخمک تزریق می‌شود. بعد از این مرحله، تقسیمات سلولی آغاز می‌شود و پس از آن بر حسب این‌که خانواده چه جنسیتی مد نظر دارند داخل رحم گذاشته می‌شود. این روش که تنها روش قابل اطمینان به شمار می‌آید در بهترین آزمایشگاه‌های دنیا تنها ۴۰ درصد موفقیت دارد بنابراین تا خواست خدا نباشد بشر در انجام هر کاری ناتوان است.
در حال حاضر تعیین جنسیت به روش آزمایشگاهی و IVF غیر مجاز نیست، اما هزینه‌بر و پرعارضه است. این را لباف که بیش از ۴۰ سال است در به دنیا آمدن کوچولو‌ها نقش دارد می‌گوید و ادامه می‌دهد: در حال حاضر در مراکز دولتی تنها برای کسانی IVF انجام می‌شود که مشکل ناباروری دارند یا به دلیل مسائل ژنتیکی باید از این روش استفاده کنند، اما مراکز غیردولتی با دریافت هزینه‌ای بالغ بر ۲۵ میلیون تعیین جنسیت را انجام می‌دهند، اما نباید این نکته را فراموش کرد که این روش روشی پرعارضه است و ممکن است سلامت فرزند در آینده به خطر بیفتد. از سوی دیگر روش IUI هم با هزینه‌ای بالغ بر ۴ میلیون تومان انجام می‌شود که این روش هم روش قابل اعتمادی نیست و مراکز پزشکی آن را چندان موثر نمی‌دانند.
تعیین جنسیت از طریق لقاح مصنوعی از سال ۸۲ در ایران باب شده است روشی که نام PGD را روی آن قرار داده‌اند و حالا در بسیاری از مراکز ناباروری در بیمارستان و مطب‌ها انجام می‌شود.
لباف می‌گوید: PGD در مراکز ناباروری برای کسانی که مشکلی ندارند و برای اولین بار می‌خواهند اقدام به بارداری کنند و تصمیم به تعیین جنسیت گرفته‌اند انجام نمی‌شود، اما ممکن است برای خانواده‌هایی انجام شود که به عنوان مثال ۳ پسر دارند و می‌خواهند دختر داشته باشند و یا برعکس.
امروزه بسیاری از خانواده‌ها تک فرزندی یا دو فرزندی را انتخاب می‌کنند و، چون فرزندآوری محدود شده است بنابراین ترجیح می‌دهند که از هر جنسیتی داشته باشند و برای فرزند دوم اقدام به تعیین جنسیت می‌کنند.
لباف در این باره می‌گوید: برای خانواده‌هایی که مشکل ناباروری یا مشکلات ژنتیکی ندارند و صرفا برای فرزند دوم می‌خواهند اقدام به تعیین جنسیت کنند بسیار محدود انجام می‌شود چراکه تعیین جنسیت به خودی خود چرخه طبیعی را از مدار اصلی خارج می‌کند.
هیچ روش شیمیایی و آزمایشگاهی نیست که بدون خطر و عاری از عوارض باشد. روش لقاح مصنوعی نیز عوارضی دارد که این متخصص زنان و زایمان درباره آن می‌گوید: زایمان زودرس یا دیررس به خطر افتادن سلامت مادر از جمله خطرات روش IVF است البته درباره سلامت جنین در آینده هم تردید‌هایی وجود دارد بنابراین این روش برای صرفا تعیین جنسیت کردن جنین توصیه نمی‌شود.
زمانی که رابرت ادواردز، روش IVF را در سال ۱۹۷۸ ابداع کرد و لوییس براون دختر زیبای آزمایشگاهی با این روش به دنیا آمد هرگز فکرش را نمی‌کرد که روزی برسد که خانواده‌های بدون مشکل باروری، تنها برای دختر یا پسردار شدن خواستار لقاح مصنوعی باشند. بی‌شک توجه به بعد روان شناختی والدین در علاقه به تعیین جنسیت می‌تواند به روشن شدن این مسئله کمک کند.
فاطمه رشیدی، دکترای روانشناسی و روان درمانگر هیجان مدار در این باره می‌گوید: از منظر روان شناختی، افراد در فرزندآوری به صورت کاملا ناخودآگاه بسیاری از رفتارها، احساسات و کنش‌هایی را که با والدین خود تجربه کرده‌اند بازسازی می‌کنند در واقع هر نوع رابطه به خصوص از لحاظ دلبستگی با والد در ذهن فرد بازنمایی می‌شود و موجب علاقه او به آوردن فرزند دختر یا پسر می‌شود. اگر فرد به عنوان مادر رابطه خوبی با مادر خود داشته باشد برای این‌که بار دیگر این رابطه را با فرزند خود تجربه و بازآفرینی کند به داشتن فرزند دختر تمایل دارد، اما اگر این رابطه خوب نباشد فرد در فرزندآوری تمایل به داشتن دختر ندارد؛ بنابراین نیاز‌های ناخودآگاه والدین عمیقا در این ماجرا نقش دارد. از سوی دیگر اگر فرد خودپنداری درستی از جنسیت خود نداشته باشد و در جامعه آن طور که باید به رویاهایش نرسیده و در مسیر زندگی آسیب دیده و شکست خورده است طبیعتا تمایل او به داشتن فرزندی از جنس خود کمتر است چراکه جنسیت خود را دلیل شکست هایش می‌داند و نمی‌خواهد فرزندش رنج‌هایی را که او کشیده تجربه کند.
رشیدی با تاکید بر این‌که دلبستگی‌های والدین به والد خود، ترس‌های آنها، ابهامات و عدم پذیرش جنسیت خود از مهمترین عوامل تمایل به تعیین جنسیت است می‌گوید: نیاز‌های حل نشده والدین و زندگی نزیسته آنها در جنسیت خود به شدت در تمایل به تعیین جنسیت موثر است.
بعد فرهنگی نیز نقش بسزایی برای داشتن جنسیتی خاص دارد. در فرهنگ ما تمایل به داشتن فرزند پسر بیشتر از تمایل به داشتن فرزند دختر است. رشیدی با بیان این مطالب می‌گوید: گاهی برخی خانواده‌ها برای تولد فرزند دختر به گونه‌ای با مادر رفتار می‌کنند که او احساس شرم می‌کند و برای رهایی از این شرم سعی می‌کند پیش از بارداری از جنسیت فرزند خود مطمئن شود.
والدی که با تولد فرزند دختر یا پسر خود دچار سرافکندگی و ناامیدی می‌شود می‌تواند حالات افسردگی را نیز تجربه کند بنابراین اگر نسبت به این نیازها، ترس‌ها و شرم‌ها آگاه باشد بهتر می‌تواند مسائل خود را رفع کند. اگرچه ممکن است باز هم تصمیم به تعیین جنسیت نوزاد خود بگیرد، اما اگر این تصمیم همراه با آگاهی باشد در صورت موفقیت می‌تواند از احساسات منفی بکاهد و در صورت عدم موفقیت از ورود به ورطه ناامیدی و افسردگی جلوگیری کند. در این صورت است که فرزندی که به دنیا خواهد آمد زندگی روانی سالم تری خواهد داشت.
این روان درمانگر تصریح می‌کند: به طور کلی نفس تصمیم گیری درباره انتخاب جنسیت فرزند مثبت یا منفی نیست فقط باید به دلایل انتخاب یک جنسیت خاص آگاه بود، چون قطعا بر روی فرزندی که به دنیا می‌آید اثر خواهد گذاشت.
جواب این‌که ما چرا می‌خواهیم تعیین جنسیت انجام دهیم خیلی مهم است. دلیل ما می‌تواند بعد روانی و ناخودآگاه داشته باشد یا بعد فرهنگی و فشار اجتماع. رشیدی می‌گوید: در جایی که بحث فرهنگ و فشار اجتماعی مطرح است هر والدی تحت تاثیر قرار نمی‌گیرد تنها والدینی از این فشار تاثیر می‌گیرند که خودپنداری مثبتی از خود ندارند یا شرم‌های حل نشده‌ای در درونشان هست که برای رهایی از آن دست به انتخاب می‌زنند. تعیین جنسیت گرچه می‌تواند در کوتاه مدت پاسخگوی نیاز‌های روانی برآورده نشده در والدین باشد، اما این نیازها با تولد فرزند هم از بین نمی‌رود چراکه عمیقا در وجود والد هست و او بدون داشتن آن فرزند خود را دچار نقص می‌بیند.
