جمعیت ایران در سال ۱۴۱۵ به ۹۱ میلیونو ۴۴۶ هزار نفر میرسد؛ رقمی که نسبت به برآورد جمعیت مطلوب ۱۲۰ میلیون نفری، با کسری ۲۹ میلیونی مواجه است.
به گزارش همشهری، تازهترین برآورد مرکز آمار ایران نشان میدهد نرخ رشد جمعیت ایران از ۱.۱۲ درصد در سال ۹۷ به ۷۷ صدم درصد در سال ۱۴۰۰ رسیده است. طبق برآورد این مرجع رسمی پیشبینی میشود نرخ رشد جمعیت در سال ۱۴۱۵ به ۳۶ صدم درصد برسد که کمترین میزان رشد در ۴۴ سال گذشته خواهد بود.
جمعیت ایران از ۸۱ میلیونو ۵۳ هزار نفر در سال ۱۳۹۶ به ۸۴ میلیونو ۵۵ هزار نفر در سال ۱۴۰۰ رسیده به این معنا که در این فاصله اندکی بیش از ۳ میلیون نفر به جمعیت کشور اضافه شده است. مرکز آمار ایران هشدار داده نرخ رشد جمعیت از ۷۷ صدم درصد در سال ۱۴۰۰ در سال ۱۴۰۵ به ۶۶ صدم درصد، در سال ۱۴۱۰ به ۴۹ صدم درصد و در سال ۱۴۱۵ به ۳۶ صدم درصد برسد.
این گزارش میافزاید: در سال ۹۷ بیش از ۹۰۰ هزار نفر به جمعیت ایران اضافه شده و در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل آن فقط ۶۴۶ هزار نفر بر این تعداد افزوده شده و برآورد میشود در سال ۱۴۰۵، فقط ۵۷۲ هزار نفر و در سال ۱۴۱۰ معادل ۴۳۹ هزار نفر و در سال ۱۴۱۵ هم ۳۳۰ هزار نفر به جمعیت کشور نسبت به سال قبل آن افزوده شود.
براساس تازهترین دادههای مرکز آمار ایران جمعیت کشور در سال ۱۴۰۱ به ۸۴ میلیونو ۷۰۰ هزار نفر میرسد و پیشبینی میشود در فاصله سالهای ۱۴۰۲ تا ۱۴۱۵ فقط ۶ میلیونو ۷۴۶ هزار نفر به جمعیت کشور افزوده شود که از خطر ریزش سنگین جمعیت ایران حکایت دارد.
برآوردها نشان میدهد از کل جمعیت کشور در سال ۱۴۱۵ تعداد مردان ۴۵ میلیونو ۹۲۸ هزار نفر و تعداد زنان ۴۵ میلیونو ۵۱۸ هزار نفر باشد که از کل جمعیت مردان ۳۶ میلیونو ۷۷۹ هزار نفر ساکن شهرها و ۹ میلیونو ۱۴۹ هزار نفر ساکن روستاها و از کل جمعیت زنان هم ۳۶ میلیونو ۴۶۵ هزار نفر ساکن شهرها و ۹ میلیونو ۵۴ هزار نفر ساکن روستاها باشند.
به این ترتیب ۷۳ میلیونو ۲۴۳ هزار نفر از جمعیت کشور در سال ۱۴۱۵ در شهرها و ۱۸ میلیونو ۲۰۳ هزار نفر در روستاها سکونت خواهند داشت.
تعداد ولادتهای ثبتشده در سازمان ثبت احوال کشور از یک میلیون و ۵۲۸ هزارو ۵۳ نفر در سال ۹۵ به یکمیلیونو ۱۱۴ هزار و ۱۲۸ نفر در سال ۹۹ رسیده که از ریزش ۴۱۳ هزارو ۹۲۵ نفری حکایت دارد و تا پایان فصل پاییز سال ۱۴۰۰ هم فقط تولد ۸۴۴ هزارو ۷۲۴ نفر ثبت شده است که با فرض ثبت تولد ۲۶۹ هزارو ۴۰۴ نفر در فصل زمستان سال گذشته انتظار میرود که روند کاهشی میزان زادوولد طی سالهای اخیر متوقف شده باشد.
ریزش تعداد جمعیت کشور در حالی به مرز نگرانکننده رسیده که تعداد فوتهای ثبتشده از ۳۶۹ هزارو ۷۵۱ نفر در سال ۹۵ به ۵۱۱ هزارو ۸۸۱ نفر در پایان سال ۹۹ رسیده و در ۳ فصل نخست سال گذشته هم ۴۲۸ هزارو ۶۱۷ نفر فوت شده به ثبت رسیده و انتظار میرود که تعداد فوتیهای ثبتشده در سال گذشته حتی از سال ۱۳۹۹ فراتر برود.
البته بخشی از روند افزایشی مرگومیر در کشور در ۲ سال گذشته ناشی از شیوع ویروس کرونا بوده و از سوی مقابل بهدلیل محدودیتهای اعمالشده در ایران، از تعداد فوتیهای ناشی از تصادفات کاسته شده است.
مرگ بیش از یک میلیون نفر در ۲ سال گذشته در حالی روایت شده که انتظار میرود در سالجاری از میزان فوتیهای کشور کاسته شود.
زنگ هشدار وقتی جدیتر بهصدا درآمد که بهگفته مرکز آمار ایران تعداد ازدواجهای ثبتشده از ۸۷۴ هزارو ۷۹۲ فقره در سال ۹۰ به ۵۵۵ هزارو ۱۹۹ فقره کاهش پیدا کرده که نشان میدهد سیاست دولت برای افزایش ازدواجها از طریق پرداخت وام قرض الحسنه ازدواج هم مؤثر نبوده و فقط در سال ۹۵ کمی بر تعداد ازدواجهای ثبتشده نسبت به سال قبل آن افزوده شده و از سال ۹۶ روند کاهشی ازدواجها ادامه پیدا کرده است.
آمارهای رسمی نشان میدهد در ۹ ماه سال گذشته هم ۴۴۰ هزارو ۱۴۴ فقره ازدواج ثبت شده بهنظر میرسد میزان ازدواجها در سال گذشته اندکی بیش از سال ۹۹ باشد. این در حالی است که روند طلاقهای ثبتشده در دهه ۹۰ روندی صعودی داشته و از ۱۴۲ هزارو ۸۴۱ فقره در سال ۹۰ به ۱۸۶ هزارو ۲۵ فقره در سال ۹۹ رسیده و در ۹ ماه نخست سال گذشته هم ۱۴۴ هزارو ۲۰۷ فقره طلاق ثبتشده و بهاحتمال زیاد تعداد طلاقها در سال ۱۴۰۰ بیشتر از سال قبل بوده است.
روند کاهشی ازدواج و افزایشی طلاقها نشاندهنده کاهش میزان زادوولد است بهویژه اینکه نسبت ولادتها به ازدواجها سال به سال کمتر شده به این معنا که افراد به داشتن یک یا ۲ فرزند اکتفا میکنند و انگیزه خانوارها برای فرزندآوری بیشتر کاسته شده است. دولت و مجلس تصمیم گرفتهاند که علاوه بر سیاست افزایش وام مسکن، در سال ۱۴۰۱ به بعد، تسهیلاتی را برای فرزندآوری بیشتر درنظر بگیرند تا دستکم بخشی از ریزش جمعیت ناشی از کاهش ازدواجها از مسیر افزایش فرزندآوری جبران شود.
با این حال، تا رسیدن به نقطه رشد مطلوب جمعیت فاصله زیادی است و از سوی دیگر با بالارفتن سن خانوارها بهویژه زنان این خطر جدی است که پنجره جمعیتی کشور بسته شود.
در یک برآیند ۳۰ ساله تعداد ازدواجهای ثبتشده از سال ۱۳۷۰ روندی صعودی داشته و نقطه اوج آن در سالهای ۸۸ و ۸۹ بوده، اما پس از آن کاهش محسوس ازدواجها نمایان شده درحالیکه در این ۳ دهه همهساله بر تعداد طلاقها افزوده شده است.
ازجمله دلایل رشد ضعیف جمعیت کشور به کاهش قدرت خرید ناشی از جهش تورم و رشد پایین اقتصادی و در نتیجه افزایش نرخ بیکاری واقعی بازمیگردد و نگرانی اصلی افراد ازدواجکرده، نحوه جبران هزینههای زندگی بهویژه داشتن خانه بهعنوان یک سرپناه است؛ چنانکه مرکز آمار ایران میگوید نسبت هزینه خالص مسکن به کل هزینه خانوارهای ایران در شهرها از ۳۲.۹۷ درصد در سال ۹۶ به ۴۲.۸۱ درصد در سال ۹۹ و در روستاها هم از ۱۷.۲۹ درصد به ۲۳.۱۴ درصد در فاصله سالهای ۹۶ تا ۹۹ رسیده و انتظار میرود که سهم هزینه مسکن در سبد هزینه خانوار در سال ۱۴۰۰ بیشتر هم شده باشد.