سرمایه گذاران خارجی در حال فرار از چین هستند

فرارو- سیاست‌های «شی جین پینگ» تاثیری عمیق و دردناک بر بازارها دارند.

به گزارش فرارو به نقل از اکونومیست، «جینگ آن» یک ساختمان مسکونی با فضای سبز زیبا و حوضچه‌ها در شمال شانگهای باید با فعالیت‌هایی پر جنب و جوش همراه باشد چرا که کارگران در حال سنگ تمام گذاشتن بودند. در عوض، آن منطقه اکنون ساکت است.

قرنطینه دو ماهه شانگهای ۲۵ میلیون نفری توسعه دهنده این پروژه یعنی گروه بزرگ «یان لرد» را مجبور به توقف ساخت و ساز در این منطقه کرده است. خریداران خانه ماه هاست که با مشکل مواجه بوده‌اند زیرا برخی از بزرگترین توسعه دهندگان املاک ناتوان از پرداخت اوراق قرضه بوده و اعلام نکول (ناتوانی از پرداخت بدهی) کرده‌اند و برای تحویل خانه‌ها به خریداران عادی چینی تقلا می‌کنند.

اکنون «یان لرد» بالاجبار به مشتریان اعلام کرده که املاک خود را به موقع دریافت نخواهند کرد. دست کم ۲۰ پروژه مسکن در سراسر شانگهای تاخیرهای مشابهی را اعلام کرده اند. بسیاری از پروژه‌های ملکی دیگر مجبور به توقف فروش واحدها شده‌اند. قرنطینه به حدی شدید بوده است که موانع و ایست‌های بازرسی پلیس در سراسر شانگهای قابل مشاهده هستند. کارگران، مصالح ساختمانی و نمایندگان فروش به سادگی قادر به رسیدگی مستقیم به پروژه ‌های ساختمانی نبوده اند. در همین حال، پیش فروش خانه‌های «یان لرد» در ماه آوریل بیش از ۸۰ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافت.

بجران املاک چین موضوع تازه‌ای نیست. با این وجود، ترس فزاینده در میان سرمایه گذاران خارجی از یک فاجعه بزرگ در سیاستگذاری‌های چین وجود دارد. ترکیبی از رکود جدی در بازار مسکن و سیاست سازش ناپذیر «شی جین پینگ» برای مقابله با کووید صفر تنها یکی از مشکلات اخیر است که مدیران صندوق‌های خارجی را به این پرسش واداشته است که آیا چین رویکرد عملگرایانه خود را برای مدیریت اقتصاد کنار می‌گذارد یا خیر.

اصرار «شی» بر استفاده از قرنطینه‌های طولانی مدت برای خلاصی چین از شر سویه اومیکرون و هم چنین حمایت او از جنگ روسیه در اوکراین به عنوان تعقیب یک دستور کار ایدئولوژیکی تلقی می‌شود که واقعیت‌های اقتصادی و ژئوپولیتیکی را نادیده می‌گیرد. به این شرایط می‌توان سرکوب گروه‌های فناوری مانند «علی بابا» یک شرکت بزرگ تجارت الکترونیک و شرکت‌های غول پیکر در عرصه دارایی و املاک مانند «اورگراند» را نیز افزود. این اقدامات نشان می‌دهند که چرا برخی از بزرگترین گروه‌های سرمایه گذاری جهان کیفیت رهبری چین را زیر سوال می‌برند.

بسیاری از ناظران این اقدامات ایدئولوژیک را مرتبط با زمینه‌سازی چین برای برگزاری نشست کنگره حزب کمونیست می‌دانند که قرار است در فصل پاییز برگزار شود و انتظار می‌رود در آن به شی پنج سال دیگر باقی ماندن در مقام ریاست جمهوری اعطا شود. رویدادهای سال ۲۰۲۲ میلادی می‌توانند نحوه نگاه و رویکرد سرمایه گذاران جهانی به چین را در سال‌های آینده شکل دهند.

در مدت کمی بیش از یک سال سیاست‌های شی تاثیری عمیق و دردناک بر بازارهای جهانی گذاشته اند. عرضه اولیه عمومی سهام در بازارهای هنگ گنگ و نیویورک با ارزش بیش ۲ تریلیون دلار در سال جاری تقریبا متوقف شده است. به گفته Dealogic یک شرکت ارائه دهنده داده، شرکت‌های دارایی چین در سال ۲۰۲۲ میلادی تاکنون تنها ۲۸۰ میلیون دلار اوراق قرضه دلاری پربازده فروخته‌اند که از ۱۵.۶ میلیارد دلار در مدت مشابه سال گذشته کم‌تر است.

در چین ارزش دارایی‌های مالی یوان در اختیار خارجی‌ها بیش از یک تریلیون یوان (۱۵۰ میلیارد دلار) در سه ماه اول سال ۲۰۲۲ کاهش یافت که بزرگترین کاهش تا به امروز محسوب می‌شود. انستیتو مالی بین‌المللی (iif) یک گروه متشکل از بانکداران در واشنگتن پیش بینی می‌کند که امسال در مجموع ۳۰۰ میلیارد دلار سرمایه از چین خارج شود که بیش از ۱۲۹ میلیارد دلار سرمایه خارج شده از چین در سال ۲۰۲۱ میلادی است.

پیش از آن، این باور ایجاد شده بود که سرمایه‌گذاری در چین با روند بازگشایی و بازدهی بالا ادامه خواهد یافت و به حفظ ارتباط چین با سرمایه داران قدرتمند غربی کمک کرد که امیدوار بودند سرمایه‌گذاری در آن کشور آنان را ثروتمندتر سازد. حتی زمانی که روابط بین آمریکا و چین در طول سال‌های ریاست جمهوری ترامپ تیره شد و جنگ تجاری میان دو کشور باعث تضعیف روحیه سرمایه گذاران شده بود نیز اجازه مالکیت کامل کسب و کار به خارجی‌ها در چین داده شد و این سیاست نشانه روشنی از آن بود که پکن به دنبال تجارت با غرب است.

در فاصله آغاز سال ۲۰۱۷ میلادی تا پایان سال ۲۰۲۱ میلادی میزان دارایی‌های خارجی نسبت به دارایی‌های یوان (سهام، اوراق قرضه، وام‌ها و سپرده ها) بیش از سه برابر شد و از حدود ۳ تریلیون یوان به ۱۰.۸ تریلیون یوان رسید. این شادی از رونق تجارت اکنون به سرعت در حال از بین رفتن است.

بسیاری از سرمایه گذاران خارجی در سالیان اخیر نسبت به سرمایه‌گذاری در چین بسیار مشتاق بودند و تصمیم گرفتند که مخاطرات سرمایه‌گذاری را نادیده بگیرند. اکنون این سرمایه گذاران در حال بیدار شدن هستند. دیدگاه بسیاری از سرمایه گذاران این است که اگرچه چین هرگز به این اندازه در برابر جریان سرمایه خارجی باز نبوده اما از نظر ایدئولوژیک نیز انعطاف ناپذیرتر شده است.

حمایت چین از جنگ روسیه در اوکراین به نگرانی‌هایی در مورد ادعای این کشور پیرامون تایوان دامن زده مبنی آن که ممکن است چین در نهایت با هر وسیله‌ای و به هر طریقی تایوان را بازپس گیرد. نگرانی‌های ژئوپولیتیکی مانند این موضوع بخشی از ارزیابی مجدد و بازنگری ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری در چین در میان سرمایه گذاران خارجی بوده اند.

ارزش سهام خارجی در چین در سه ماه نخست سال جاری میلادی نزدیک به ۲۰ درصد یا حدود ۷۵۵ میلیارد یوان کاهش یافته است. شاخص csi ۳۰۰ که یک شاخص کلیدی محسوب می‌شود بیش از ۱۷ درصد از ابتدای سال کاهش یافته است. دارایی‌های خارجی به عنوان سهم بازار سهام چین از حدود ۴.۳ درصد در پایان سال ۲۰۲۱ میلادی به کمتر از ۴ درصد در ماه مارس سقوط کرد.

Gavekal یک گروه تحقیقاتی ارزیابی کرده که کل دارایی‌های خارجی در سال جاری تاکنون حدود ۲ درصد کاهش یافته است. کاهش نرخ بهره مورد انتظار بانک خلق چین در تاریخ ۲۰ مه می‌تواند مشوقی برای سرمایه گذاران باشد. با این وجود، چندین مدیر ارشد انتظار دارند تا زمانی که شفافیت بیشتری در مورد سیاست‌های اقتصادی چین وجود نداشته باشد جریان خروج سرمایه از آن کشور ادامه خواهد یافت.

این روحیه تیره و تار برای گروه کوچک و رو به کاهش تکنوکرات‌های لیبرال چین که هنوز سرسختانه در حال دفاع از چین با درهای باز هستند دردناک بوده است.

دیدگاه بدبینانه این است که شی در مورد مسیری که در دو سال گذشته چین را به آن سو برده جدی است و آینده چین بسیار ایدئولوژیک‌تر خواهد بود. «اس‌اند پی» یک آژانس رتبه‌بندی در تاریخ ۱۹ مه هشدار داد که شوک‌های سیاستی به آموزش، مسکن، کار و رفاه اجتماعی چین برای سال‌ها ادامه خواهد یافت.

سیاست کووید صفر مدنظر شی و قرنطینه بی‌امان شانگهای نیز نگرانی‌هایی را در مورد تصمیمات اتخاذ شده از سوی رهبری چین ایجاد کرده است. برخی از سرمایه گذاران نگران هستند چین روندی معکوس و یک عقب گرد را طی کند. آنان معتقدند ممکن است سیاست کووید صفر نشانه‌ای از مبارزه میان جناح‌های مختلف سیاسی در پکن باشد و در نهایت به پیروزی یک جناح بر جناح دیگر منتهی شود. در نتیجه، زمانی که سرمایه گذاران می‌شنوند که در حال کشیده شدن به سیاست هستند عصبی می‌شوند.

یکی از نتایج محتمل در ماه‌های آینده اختلاف فزاینده بین سرمایه گذاران خارج از چین و سرمایه گذاران با دفاتر بزرگ و رو به رشد در داخل سرزمین اصلی چین خواهد بود. بسیاری از گروه‌هایی که ده‌ها سال برای گشایش در سرزمین اصلی چین تلاش کرده‌اند هم چنان به استخدام کارکنان بیش‌تر ادامه می‌دهند. در مقابل، سرمایه گذارانی که از طریق هنگ کنگ به سرزمین اصلی چین دسترسی پیدا کرده‌اند به کاهش ارتباط خود ادامه خواهند داد. پیش بینی می‌شود با ادامه روند فعلی سرمایه‌گذاری در چین در سال جاری باعث ایجاد تفرقه بیش‌تر شود.