امروز، دوشنبه ۲۴ ژانویه قرار است نمایندگان پارلمان ایتالیا و نمایندگان منطقهای در رم گردهم آیند تا رئیسجمهور جدید این کشور را انتخاب کنند.
به گزارش بی بی سی، احزاب ایتالیا تاکنون نتوانستهاند در مورد فرد مشخصی به توافق برسند و این نگرانی وجود دارد که انتخابات ممکن است موازنه را که در یک سال گذشته در ایتالیا حاکم شده است، به خطر اندازد.
بیشتر نقش و وظایف رئیسجمهوری ایتالیا تشریفاتی است، اما اختیارات او در شرایط بحرانی دولت سرنوشتساز است.
استعارهای که برای بیان قدرت رئیسجمهوری ایتالیا استفاده میکنند آکاردئون است: در شرایط بحران میتوانند آن را بکشند و باز کنند و بعد در شرایط آرام و بدون تنش سیاسی جمع و از نظرها دور میشود.
رئیسجمهور میتواند مجلس را منحل کند، دستور تشکیل دولت بدهد و اعضای تکنوکرات و غیرسیاسی دولت را انتخاب کند. او قوانین را امضا میکند و نفوذ مؤثری در انتخاب نخستوزیر و سایر اعضای هیئت دولت دارد.
هرچند بیشتر قدرت و نفوذ رئیسجمهور در ایتالیا نه در اختیاراتی است که طبق قانون اساسی به او اعطا شده است بلکه در شأن و نفوذ اخلاقی ـ اجتماعی اوست.
به طور معمول برای شخصیت رئیسجمهور احترام زیادی قائل هستند و پیشنهادات و نظرات او مورد توجه مراجع قانونگذاری قرار میگیرد.
رئیسجمهور هر هفتسال با آرای ۱۰۰۹ نفر انتخاب میشود که این گروه انتخابکنندگان متشکل از ۹۵۱ نمایندهٔ مجلس ایتالیا و ۵۸ نمایندهٔ منطقهای است.
رأیگیری مخفی است و در چند دور انجام میشود در سه دور اول باید دو سوم آرا را به دست آورد و در مرحلهٔ بعدی فقط اکثریت ۵۰۵ نفری برای انتخاب کافی است.
طولانیترین مراسم رأیگیری ریاستجمهوری در تاریخ ایتالیا انتخاب جووانی لئونه در سال ۱۹۷۱ بود که رایگیری آن در ۲۳ دور انجام شد.
احزاب و گروههای سیاسی پیش از انتخابات شروع به اعلام و پخش نام نامزدهای ریاستجمهوری میکنند که بهطور معمول از شخصیتهای شناختهشده و مورداحترام جهانی هستند.
در حالی که فقط سه روز تا شروع انتخابات باقی مانده است، ائتلاف چپ میانه هنوز از هیچ نامزدی اعلام حمایت نکرده است، جناح راست میانه دچار چنددستگی است. اولین دور رأیگیری با پیچوتابها و چرخشهایی روبهرو خواهد بود.
سیلویو برلوسکونی، نخستوزیر پیشین این کشور و میلیاردر و کارآفرین از چند ماه پیش نامزدی خود را برای ریاستجمهوری اعلام کرده است.
یکی از تلاشهای تبلیغاتی او یک آگهی تمامصفحه در روزنامه است که در آن به تمام دستاوردهایش اشاره کرده است از "آدم خوب و سخاوتمند" بودنش تا "پایان دادن به جنگ سرد" با مدیریت معاهده سال ۲۰۰۲ میان ایالات متحدهٔ آمریکا و روسیه.
به نظر میرسد استراتژی او نتیجهٔ معکوس داده است چرا که باعث نگرانی بسیاری از رأیدهندگان مستقل بیرون از ائتلاف راست میانه شده است: برلوسکونی چنان شخصیت تفرقه افکن پر زرق و برقی است که نمیتواند رئیسجمهوری شود چرا که در طول تاریخ (رئیسجمهوری) همیشه فردی باملاحظه و بیطرف و منصف در این مقام بوده است. ائتلاف چپ میانه به صراحت اعلام کرده است که به برلوسکونی رأی نخواهند داد.
از ماریو دراگی نخست وزیر کنونی که ریاست ائتلاف بزرگ و متنوعی را برعهده دارد و نزدیک به یک سال بر سر کار بوده است، هم به عنوان کاندیدای احتمالی صحبت شده است.
هرچند انتخاب دراگی به معنای فروپاشی ائتلاف دولت روی کار است که این منجر به انتخابات زودهنگام میشود و حتی شاید ۱۹۱،۵ میلیارد یورو را که کمیسیون اروپا به ایتالیا اختصاص داده است به خطر بیندازد و ایتالیا در وضعیتی است که به این کمک نیاز دارد.
هنوز مشخص نیست چه کسی جانشین دراگی خواهد شد. بعضی از نمایندگان مجلس اعلام کردهاند که مایلند به رئیسجمهور فعلی رأی بدهند با اینکه سرجیو ماتارلا بارها در موقعیتهای گوناگون اعلام کرده است که تمایلی به انتخاب شدن دوباره ندارد.
نامهای دیگری در این عرصه مطرح هستند، مانند جولیانو آماتو، نخستوزیر سابق و قاضی دادگاه قانون اساسی و مارتا کارتابیا وزیر دادگستری و پائولو جنتیلونی نخستوزیر سابق و کمیسر اقتصادی اتحادیهٔ اروپا.
تا ۲۱ ژانویه حدود ۳۰ نمایندهٔ مجلس مبتلا به ویروس کرونا شدند و مشخص نیست چند نفر از نمایندگان منطقهای به بیماری کوویدـ۱۹ دچار شدهاند.
ممکن است در نزدیکی مجلس، هتلی برای نمایندگانی که کووید دارند اختصاص داده شود.
رأیدهندگان واکسینهنشده برای این انتخابات، که در رم اقامت ندارند، با مساله دیگری روبرو هستند: طبق مقررات فعلی ایتالیا، استفاده از همهٔ خدمات حملونقل محلی و منطقهای نیاز به گواهی واکسیناسیون کامل یا بهبودی از بیماری دارد.
دادگاه قانون اساسی این هفته تصویب کرد که شرکت در انتخابات ریاستجمهوری باعث نمیشود که افراد بتوانند بدون گواهی واکسیناسیون کامل از وسایل نقلیهٔ عمومی استفاده کنند که معنای آن این است که حداقل ۵ نمایندهٔ واکسننزدهٔ ساردینیا نمیتوانند برای شرکت در رأیگیری از این جزیره به رم سفر کنند.