فرارو- پس از کارشکنیهای فرانسه در مذاکرات احیای برجام که مصادف با فروش تسلیحات به دولتهای عربی خلیج فارس شد، حال یک منبع آگاه با اشاره به مانع تراشی تیم مذاکرهکننده فرانسه در هتل کوبورگ وین میگوید: پیش نویس وین در زمانی که فرانسویها نبودند، پیشرفت داشت، اما به محض بازگشت آنها، کند شدن روند گفتگوها محسوس بود.
به گزارش فرارو، یک منبع آگاه در گفتگو با «ایرنا» درباره عملکرد برخی از کشورهای اروپایی در دور پیشین مذاکرات وین گفت: تیم مذاکرهکننده فرانسه نقش سازندهای در مذاکرات ایفا نمیکرد و عمدتا با سنگ اندازیهای خود سرعت پیشرفت در گفتگوها را تا حد قابل توجهی پایین آورده بود. این منبع آگاه که نخواست نامش فاش شود، گفت: حضور نمایندگان فرانسه در اجلاس وزرای خارجه گروه ۷ در لیورپول و غیبت دو روزه آنها حین کار روی پیش نویسها در دور قبلی مذاکرات، باعث شد که متنها پیشرفت زیادی داشته باشد؛ اما دوباره بعد از بازگشت آنها از لیورپول، مجددا روند اخلالگری آغاز شد.
این منبع آگاه افزود: پیش نویسها تا حد قابل قبولی پیشرفت کرده بود؛ ولی بعد از بازگشت نمایندگان فرانسه از کنفرانس لیورپول و مخالفت آنها با پیش نویس ها، مسیر مذاکرات مختل شد؛ این امر باعث شد در جلسه داخلی بین کشورهای ۱+۴ بحثهایی شکل بگیرد.
در همین حال، حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه در کنفرانس خبری مشترک با همتای عراقی، در پاسخ به سوالی درباره جدیدترین وضعیت گفتگوهای وین گفت: در مذاکرات قبلی در مجموع رویکرد برخی کشورهای اروپایی بهطور مشخص فرانسه را سازنده ندیدیم؛ انتظار ما این است که طرف فرانسوی در مذاکرات بر نقش سازنده تمرکز و کمک کند.
البته این نخستین بار نیست که فرانسه قصد برهم زدن مذاکرات و بازی در نقش پلیس بد را دارد. فرانسویها در مذاکرات هستهای قبل از ۲۰۱۵ بهویژه مذاکرات آبان ماه ۹۳ نیز مواضع مشابهی را اتخاذ کرده و بهطور خاص دیدگاههای رژیم صهیونیستی را در قبال برجام، مدنظر قرار داده بودند.
در آن تاریخ لوران فابیوس، وزیر خارجه وقت فرانسه برخلاف دیگر همتایانش در اظهارنظرهایی دوپهلو بر طبل بی اعتبار کردن این مذاکرات میکوبید و مشخصا از صهیونیستها و تامین منافع آنها حرف به میان می آورد. در آن زمان، فرانسه خواستار تضمینهای بیشتری از سوی ایران شد و از تهران خواست برخی از تاسیسات هستهای خود را در نزدیکترین زمان تعطیل کند. فرانسه سال گذشته نیز در یک موضع گیری عجیب خواستار حضور کشورهای منطقه، به ویژه عربستان در مذاکرات شده بود.
مفتسواران عرصه دیپلماتیک به فکر تامین منافع خود هستندحشمتالله فلاحتپیشه کارشناس مسائل بینالملل در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه اقداماتی که کشورهای عضو برجام انجام میدهند و بعضیها آن را به عنوان کارشکنی تلقی میکنند، بنده به عنوان تامین منافع خودشان قلمداد میکنم، گفت: زمانی که دو طرف اصلی برجام یعنی ایران و آمریکا به صورت غیر مستقیم مذاکره میکنند در چنین شرایطی طرفهای دیگر نیز بر اساس منافع ملی خود اقداماتشان را تعریف میکنند، این کار نیز از ابتدا وجود داشته است.
این نماینده اسبق مجلس بیان کرد: یعنی در دهه ۸۰، سه کشور اروپایی آلمان انگلیس و فرانسه در قالب تروئیکای اروپایی مطرح بودند و بعد از آن مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و روسیه و چین نیز به این لیست اضافه شدند، اینها در ابتدا نقش میانجی و بعد نقش واسطه را ایفا کردند، اما در حال حاضر کشورهای عضو برجام بر اساس منافع خودشان اقداماتی را انجام میدهند که این موضوع مذاکرات را طولانیتر خواهد کرد.
وی افرود: در این رابطه فرانسه بیش از سایر اعضای برجام بر اساس منافع خودش مذاکرات را طولانی میکند تا از این موضوع بهرهبرداری کند، لودریان وزیر امور خارجه یا مکرون رئیس جمهور فرانسه با طولانی کردن مذاکرات و مطرح کردن مسائلی از قبیل اینکه کشورهای عربی نیز باید در مذاکرات حضور پیدا کنند، به دنبال تامین منافع فرانسه هستند، که در این زمینه فروش سلاحهای فرانسوی به اعراب در چند هفته گذشته نمونه عینی این موضوع است.
فلاحتپیشه اظهار داشت: این در حالی است که ایران به حضور بازیگران منطقهای در مذاکرات برجام حساس است و چنین اجازهای نمیدهد، از سویی آمریکا نیز چنین موضوعی را مطرح نکرده، اما فرانسه بارها چنین موضوعی را مطرح می کند، بنابراین فرانسه با کارتی که در مذاکرات اختیار دارد، به دنبال تامین منافع خود و بهرهبرداری از آن در قبال کشورهای منطقه و اسرائیل است.
این کارشناس با اشاره به این که اروپاییها از تاثیرگذاری لازم برای تعیین تکلیف در وضعیت برجام برخوردار نیستند، اضافه کرد: در زمانی که آمریکا از برجام خارج شد، اروپاییها میخواستند با خط اعتباری اینستکس به ایران کمک کنند که در این زمینه ناکام بودند، اما حال نیز میخواهند با طولانی کردن مذاکرات منافع خود را پیش ببرند، اما در این امر ناکام خواهند ماند، ولی ایران با مذاکره غیرمستقیم با آمریکا هزینههای اضافی را برای خود تراشیده است.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم با تاکید بر اینکه رسیدن به یک متن مشترک در دور گذشته خود نشاندهنده این است که ایران و آمریکا بیش از سایرین خواهان رسیدن به توافق هستند، ادامه داد: آمریکا به دلیل تضعیف قدرت هژمونیک خود و ایران به دلیل اینکه فرصت رفع تحریمها را بیش از این از دست ندهد، به دنبال یک توافق پایدار هستند، اما در این بین کشورهای اروپایی و یا چین و روسیه به دنبال تامین منافع خود هستند که باید اصطلاح مفتسواران را برای آنها اطلاق کرد، زیرا آنها در هر قضیهای میخواهند منافع خود را به دنبال دنبال کنند که برجام نیز یکی از همین زمینهها است.
وی با اشاره به اینکه احیای برجام بدون کاهش تنشزدایی بین ایران و آمریکا امکان پذیر نیست، گفت: با توجه به اختلافاتی که دو طرف دارند رسیدن به توافق پیچیده است، اما اگر تنشزدایی صورت گیرد دو طرف میتوانند بر سر برجام به تفاهم برسند، بعد از توافق اما، ایران و آمریکا با یکدیگر به دوست تبدیل نمیشوند، اما روابط به سطحی خواهد رسید، دو طرف وارد چالشهای جدید و جدی در روابط خود نشوند، همچنین مفتسواران عرصه دیپلماتیک نیز دیگر نمیتوانند بر روی این قضیه موج سواری کرده و منافع خود را تامین کنند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه اعتراض تیم مذاکره کننده ایران به رفتار دولت قبلی آمریکا قابل درک است، گفت: دولت بایدن باید دو اقدام را انجام دهد تا طرف ایرانی ترغیب به توافق شود، اول اینکه نوعی اطمینان خاطر در زمینه پایبندی آمریکا به برجام ایجاد شود و دوم اینکه اتفاقات گذشته تکرار نشود، بایدن میتواند از لحاظ قانونی تحریمهای کنگره علیه ایران را دور بزند.
فلاحتپیشه تصریح کرد: زیرا بر اساس قوانین داخلی آمریکا رئیس جمهور آمریکا از طریق پنج سازوکار تصویب و ابلاغ بخشنامه، دستورالعمل، آیین، نامه، موافقت نامه و یا صدور فرمان اجرایی میتواند تحریمها را لغو کند، اگر چنین موضوع رخ دهد، طبیعتا دغدغه ایران در قبال رفع تحریمها میتواند برطرف شود اگر چنین روندی طی شود، توافق در دسترس خواهد بود، به شرطی که منافع متضاد طرفهای داخل برجام و یا خارج برجام مذاکرات را سخت و پیچیده نکند.
وی بیان داشت: از سوی دیگر در داخل نیز مواضع افراطی طیف تندرو و جریانی که از طریق برجام دنبال انتقام گرفتن هست، باید کنار گذاشته شود و به فکر منافع ملی باشند، از سوی دیگر دیپلماتهای دولت رئیسی نیز به نوعی از آسمان به زمین آمدهاند و از بیانیه خوانی به سمت کار بر روی متون توافق حرکت کردهاند که این موضوع از اهمیت بسزایی برخوردار است، از سویی اگر برجام در دولت رئیسی احیا شود این موضوع همانقدر قابل احترام است که برجام در سال ۲۰۱۵ در زمان دولت روحانی تصویب شد و در این زمینه اگر توافق صورت گیرد که در زمینه حفظ منافع ملی است، باید به دولت رئیسی نیز احترام گذاشت.