دوشنبه هفته گذشته، جک دورسی، مدیرعامل توییتر که نامش برای سالها با نام این شرکت گره خورده بود از سمت خود کناره گیری کرد.
او یکی از چهار بنیانگذار توییتر بود و از زمان تاسیس شرکت، یعنی سال ۲۰۰۶، فرازونشیبهای بسیاری را طی کرده و چالشهای فراوانی را پشت سر گذاشته بود، از جمله سالهای جنجالی ریاست جمهوری دونالد ترامپ و درگیریهای مکرر با نهادهای قانونگذاری در سراسر دنیا.
او وقتی توییتر را تاسیس کرد، به شدت از سوی سرمایهگذارها تحت فشار بود. آنها فکر میکردند توییتر پولساز نخواهد شد.
سالها بعد، این شرکت مورد هجمه سیاستمداران واشنگتن قرار گرفت، بهخصوص قانونگذاران جمهوریخواه که توییتر را به سانسور صدای محافظه کاران در شبکههای اجتماعی متهم میکردند.
یکی از مهمترین این صداها، ترامپ بود که از حساب کاربری اش در توییتر برای تهدید دشمنان و کنترل متحدانش استفاده میکرد. طی آن دوران، برخی از مقامات از دورسی خواستند که دسترسی ترامپ به توییتر را محدود کند، اما او با اشاره به اینکه توییتهای ترامپ، ناقض قوانین توییتر نیست، از این کار سر باز زده بود.
سرانجام، پس از حمله هواداران ترامپ به ساختمان کنگره در ۶ ژانویه، توییتر حساب کاربری ترامپ را برای همیشه مسدود کرد.
دورسی ۴۵ ساله، پیشتر نیز یک بار این جایگاه را به فرد دیگری واگذار کرده بود. در واقع در سال ۲۰۰۸ و به دنبال اصرارهای برخی اعضای هیاتمدیره، او از سمتش برکنار شده بود.
علت تلاش اعضا برای برکناری او به گفته خودشان، ناتوانی او در رفع مشکل اختلالات مکرر توییتر بود. به علاوه، به گفته آنها دورسی همیشه دوست داشت محل کارش را زود ترک کند و به فعالیتهای دیگری مثل یوگا و طراحی مد بپردازد. او نهایتا در سال ۲۰۱۵ دوباره مدیرعامل توییتر شد.
خداحافظی او، دومین اتفاق بزرگی است که اخیرا در عرصه شبکههای اجتماعی خبرساز شده (خبر اول، تغییر نام فیسبوک به متا است).
رفتن دورسی، نقطه عطفی مهم در توییتر است. نام او همانقدر به توییتر گره خورده که نام زاکربرگ به فیسبوک. او خارج از سیلیکون ولی، یک سلبریتی است که در برنامه «پخش زنده شنبه شب» که معمولا به موضوعی سیاسی یا فرهنگی به طنز میپردازد، هم شرکت کرده بود و در فضای مجازی، به خاطر ریش بلند و تلاشش برای حفظ سبک زندگی سالم، همیشه سوژه کاربرها بوده است.
بلافاصله پس از کناره گیری دورسی، توییتر مدیرعامل جدیدش را به عموم معرفی کرد: «پاراگ آگراوال». چهرهای نه چندان شناخته شده، که از پشت صحنه آمده تا رهبری یکی از بزرگترین شرکتهای سیلیکون، ولی را بر عهده بگیرد.
شاید بسیاری از مردم دنیا حتی نامش را نشنیده باشند، اما او حدود ۱۰ سال در توییتر سابقه کار دارد، ابتدا به عنوان مهندس نرم افزار و سپس به عنوان مدیر ارشد تکنولوژی.
او اخیرا روی تکنولوژیهایی مرتبط با رمزارزها کار میکرد. دورسی در ایمیلی درباره انتصاب او گفت: «مدت هاست که او را انتخاب کرده ام و دلیلش، درک عمیقی است که او از شرکت و نیازهایش دارد.
پاراگ پشت هر تصمیم مهمی که به دگرگونی این شرکت منجر شده، حضور داشته. او کنجکاو، جستوجوگر، منطقی، خلاق، خودآگاه و فروتن است. او با قلب و روحش رهبری میکند و کسی است که من هر روز از او چیز جدیدی یاد میگیرم. من با تمام وجودم به او اعتماد دارم.»
آگراوال، مهاجری ۳۷ ساله و هندی تبار است. او مثل مدیرانی، چون زاکربرگ و ایلان ماسک، سلبریتی نیست و هیچوقت یک چهره جنجالی نبوده.
اما ظاهرا حامیان توییتر برای مدیریت شرکت در فصل جدید، به دنبال کسی بودند که هم ناشناخته باشد و هم سابقه درخشانی در حوزه فنی داشته باشد؛ و او هر دو ویژگی را داراست.
«آنجلو زینو» از شرکت تحقیقات سرمایهگذاری CFRA میگوید: «آگراوال یک گزینه مطمئن است که مورد تایید سرمایهگذاران خواهد بود.» طبق گزارش گاردین، انتظار میرود که او در رابطه با استراتژی افزایش درآمد سالانه و تغییر عملکرد شبکههای اجتماعی، تقریبا همان رویه دورسی را ادامه دهد.
او در نامهای به کارکنان شرکت گفته: «ما اخیرا استراتژی خود را برای دستیابی به اهداف جاه طلبانه بهروز کرده ایم و من معتقدم که این استراتژی، درست و جسورانه خواهد بود.
چالش اصلی ما این است که چطور آن را به اجرا درآوریم و به نتایج دلخواه برسیم؛ و این گونه است که توییتر را بهترین میکنیم، هم برای مشتریها هم برای سرمایهگذارها و هم برای تک تک شما.»
طی سالهای اخیر، اپلیکیشنهایی مثل اینستاگرام و تیک تاک، عرصه رقابت را برای توییتر تنگتر کرده اند. علت این است که این اپلیکیشنها در قیاس با توییتر، برای نسل جوان جذاب ترند و این باعث شده رشد پایگاه کاربران این پلتفرم، در مقایسه با اینستاگرام و تیک تاک، روند کندتری داشته باشد. به نظر میرسد آگراوال برای جلب توجه این گروه کاربران، مسیر دورسی را ادامه خواهد داد.
مشکلاتی که در دوران ترامپ برای توییتر پیش آمد، محدود به همان دوران نبود. در واقع آگراوال، سکان کشتیای را در دست گرفته که در حال عبور از توفان اس.
پا جای پای دورسی گذاشته که همواره به علت سیاستهایش در رابطه با نظارت بر نفرت پراکنی و ترویج اطلاعات غلط، مورد انتقاد بوده؛ و آگراوال که هنوز جوهر انتصابش خشک نشده، همان ساعات اول، یک چشمه کوچک از این توفان را تجربه کرد.
برخی از رسانهها بلافاصله پس از انتشار خبر مدیرعاملی او، سری به آرشیو اخبار زدند و مصاحبهای از او پیدا کردند که به عنوان مدیر ارشد تکنولوژی توییتر، دیدگاهش را در رابطه با سانسور و آزادی بیان مطرح کرده.
او در این مصاحبه که نوامبر ۲۰۲۰ منتشر شده، گفته بود که «سازوکار سانسور محتوا در این پلتفرم نباید توسط متمم اول قانون اساسی محدود شود» و «توییتر باید تمرکز کمتری روی آزادی بیان کرده باشد» (متمم اول قانون اساسی آمریکا اجازه نمیدهد حکومت، قوانینی برای محدود کردن آزادی بیان وضع کند).
در این مصاحبه که با مجله تکنولوژی MIT انجام شده، گیدیون لیچفیلد، سر ویراستار مجله این سوال را از او پرسیده بود: «شما در موقعیت سختی هستید. هم سعی دارید با ترویج اطلاعات غلط مبارزه کنید و هم از آزادی بیان به عنوان یک ارزش محوری، محافظت کنید و به متمم اول قانون اساسی احترام بگذارید. چطور میان این دو بالانس برقرار میکنید؟»
آگراوال در پاسخ گفت: «نقش ما این نیست که خودمان را محدود به متمم اول قانون اساسی کنیم. نقش ما این است که امکان یک گفتوگوی عمومی سالم را فراهم کنیم. تمام اقدامات ما در راستای تحقق این گفتوگوهاست.
یکی از کارهایی که ما در این رابطه انجام میدهیم، این است که تمرکز کمتری روی آزادی بیان داشته باشیم و بیشتر به این بپردازیم که زمانه، چه تغییراتی کرده.» او با اشاره به نقش اینترنت در تسهیل گفتگوها گفت: «یکی از تحولاتی که امروز شاهدش هستیم این است که صحبت کردن در اینترنت، بسیار آسان است.
همه میتوانند حرفشان را بزنند. نقش ما، آن بخشی از نقشمان که رویش تاکید داریم، این است که چه کسی صدایش شنیده شود.» در حال حاضر، توییتر در حال افزایش نفوذ و کنترل خود بر محتوایی است که کاربرها میبینند؛ و به این منظور از اهرمهایی مثل محتوای پیشنهادی و جلب توجه افراد استفاده میکند تا امکان آنچه آگراوال از آن با عنوان «گفتوگوی سالم» یاد میکند فراهم شود.
در واقع، اولویت آنها این است که توجه افراد به توییتهایی جلب شود که بخشی از یک گفتوگوی سالم هستند. او در ادامه میگوید: «این روزها توجه، یک کالای کمیاب است. کلی محتوا آن بیرون هست.
کلی توییت وجود دارد، اما همه آنها مورد توجه قرار نمیگیرند. بعضی مسائل فرعی مورد توجه قرار میگیرند. ما در توییتر داریم به سمت و سویی میرویم که تمرکزمان، نحوه پیشنهاد محتوا باشد.
چه محتوایی پیشنهاد کنیم و چطور؟ و این خودش یک چالش است که داریم رویش کار میکنیم تا اطمینان حاصل کنیم که سیستمهای پیشنهاد محتوا و روشهای جلب توجه افراد، به تحقق هدف ما کمک کند، یعنی ایجاد گفتوگوی سالم و با بیشترین سطح مشارکت.»
انتصاب او به عنوان مدیرعامل توییتر، به شدت از سوی جمهوریخواهان که اظهارات پارسال او را خوب به یاد دارند، مورد انتقاد قرار گرفت.
آنها درباره احتمال سانسور بیشتر دیدگاههای محافظهکارانه هشدار داده اند و نگرانند که با روی کار آمدن این چهره (به گفته خودشان) «رادیکال»، سیاستهای تهاجمیتر و سختگیرانه تری در رابطه با نظارت بر محتوا در این پلتفرم اعمال شود.
اما این تمام ماجرا نیست. آنها او را به نژادپرستی متهم میکنند. ماجرا به سال ۲۰۱۰ برمی گردد که او توییتی با این مضمون گذاشت: «اگر آنها بین مسلمانها و تندروها فرقی قائل نیستند، پس چرا من باید بین سفیدپوستها و نژادپرستها فرق قائل شوم؟».
اما بعدا مشخص شد که این توییت که یازده سال از انتشارش میگذرد، نقلقول بخشی از برنامه «شوی روزانه» است که اشاره به اخراج «خوآن ویلیامز» ژورنالیست معروف از رادیو NPR داشته.
جالب اینجاست که آگراوال، حالا مدیرعامل شرکتی است که همواره به فرهنگ «طرد کردن افراد مشهور» دامن زده. کافی است یک نفر معروف شود تا موجی از کاربران، یک توییت قدیمی و خاکخورده از او پیدا کنند و همان را مثل پتک بر سرش بکوبند.
گزارشگر تکنولوژی مجله نیویورکتایمز میگوید: «واقعا عجیب است که توییتر، توییت قدیمی مدیر ارشد جدیدش را پاک یا حداقل بررسی نکرده با توجه به اینکه بارها سابقه داشته که توییتهای قدیمی، بدون در نظر گرفتن بستر، باعث تخریب افراد مشهور یا تازه به قدرت رسیده، شده اند.»
به هر تقدیر، این توییت و اظهارات پارسال آگراوال، به نگرانیها دامن زده. برخی معتقدند که او صدای افرادی که دارای دیدگاههای خاصی هستند را خفه خواهد کرد.
برخی دیگر هم، صحبتهای او درباره گفتوگوی سالم را به چالش میکشند و میگویند گفتوگوی سالم، باید شامل تمام دیدگاهها و نظرها شود تا از میان همه آنها، یک دیدگاه درست و اخلاقی، بیرون بیاید و بر افکار عمومی غالب شود.
منابع: Guardian, Fox Business, Daily Mail
مترجم: مریم مرادخانی